“15 bin idam kararı”nın ardındaki gerçek
İran Parlamentosu’nun gözaltına alınan ve sayılarının yaklaşık 15 bini bulduğu belirtilen protestoculara idam cezası verilmesini onayladığına ilişkin haberler tartışma yarattı. “Doğrulukpayı” adlı internet sitesi, haberin ardındaki gerçek ile ilgili bir çalışma yayınladı.
Doğrulukpayı adlı internet sitesi öncelikle, iddia metninde belirtilen kaynak Newsweek’in konuya dair makalesini inceledi. Makalenin başlığı, “Iran Votes to Execute Protesters, Says Rebels Need ‘Hard Lesson’” yani: “İran Protestocuları Yok Etmek İçin Oy Kullandı, İsyancıların ‘Sert Bir Derse’ İhtiyacı Olduğunu Söyledi.”
Makale, “geçtiğimiz günlerde çok sayıda ‘sert ceza’ talebinin ortaya çıkmasının ardından Salı günü, İran parlamentosunun büyük bir çoğunluğu protestoculara karşı ‘ölüm cezası’ verilmesi yönünde oylarını kullandı” ifadeleriyle devam ediyor ve İran’da Amini’nin öldürülmesinden bugüne dek yaşananlar kısa bir şekilde özetleniyor.
CNN’in aktardığına göre de İran Devlet Televizyonu’nda geçen pazar günü 227 parlamento üyesinin imzasını taşıyan bir mektup duyuruldu. İran parlamentosunun toplam mevcudu, 290 kişi. Mektup, yargıyı protestoculara caydırıcı ve sert bir ceza vermeye çağırıyor.
İDAM KARARI DEĞİL YARGIYA ÇAĞRI VAR
Mektup doğrudan ‘ölüm cezası’ ifadesini kullanmasa da bunu ima ediyor. Fakat Türkiye’den yapılan paylaşımlarda öne sürüldüğü gibi ölüm cezası kararı kesin olarak alınmadı. Yargı, böyle bir karar alması için parlamento tarafından göreve çağrıldı.
1979’da kabul edilen ve 1989’da değişiklikler yapılan İran Anayasası’nın Danışma Meclisi’nin güç ve yetkilerini belirten 71-99 maddelerine göre meclisin ölüm cezası verme ya da onaylama yetkisi bulunmuyor. İran’da yargı organlarının ölüm cezası vermesi durumunda son onay mercii ise Yüksek Mahkeme.
