Bütçe görüşmeleri geçen hafta tamamlandı.
2021 yılı merkezi yönetim bütçe teklifi ve 2019 yılı kesin hesap raporu, Meclis’te 32 gün süren yoğun bir mesaiden sonra geçen hafta cuma günü oylanarak kabul edildi.
2021 yılı bütçesi, 1,346,1 milyar TL gider; 1,101,1 milyar TL gelir ve 242 milyar TL açıkla bağlandı.
Bu açığın yaklaşık 400 milyar TL olacağı ifade edilmektedir. (2020 bütçesinde yanılma oranı yaklaşık yüzde 45 düzeyinde olmuştu)
Orta Vadeli Program ve Mali Planda belirlenen hedeflere bağlı kalınarak hazırlanan bütçe teklifi öngörüleri/hedefleri her yıl olduğu gibi yine tutmayacaktır.
Bütçenin artık yama tutmaz bohçaya döndüğünü biliyoruz.
Aslında, bir şekil şartı yerine getirildi.
Önemli olan rakamlar değil; Bütçe teklifi, hayatımızda neyi değiştirecek; içinde bulunduğumuz sorunlara/korkularımıza veya beklentilerimize/umutlarımıza “yeni bir şey” söylüyor mu, iyiden yana, güzelden yana yeni bir şey var mı; bu bütçe teklifinde, ona bakmak gerekir.
3 dönem Meclis’te bulundum ve her yıl bütçe müzakerelerinde partimin sözcüsü olarak konuştum. Ülkeyi yönetenlere hep şu soruyu sordum; “Dün var olan hangi sorunu iktidarınızda (veya bu bütçe teklifi ile) çözdünüz, bugün dünde var olan hangi sorunu gündemden çıkardınız? Yoksulluk mu, yolsuzluk mu, yasaklar mı, terör mü bitti, ne değişti hayatımızda” diye muhasebe ve muhakeme yapmaya davet ettim. Tabii muhalefeti de murakabe yapmaya teşvik ettim.
Üzülerek ifade ediyorum; 18 yılda değişen hiçbir şey yok!
Bütçe müzakerelerinde de değişen bir şey yok; 32 gün boyunca, “bir tadımlık şeker için bir çuval harnup çiğnedik.”
Milletvekillerinin emeğine teşekkür ediyorum, ancak gayretleri toplumun ne umudunu artırdı ne de korkularını azalttı.
Bütçe görüşmeleri, aslında ülke gündemi üzerinde bir “Genel Görüşme”dir.
Bütçe kanun tasarısının bizatihi kendisi ve bütçe üzerinde yapılan müzakereler önemli ve değerli bir SİYASET BELGESİDİR.
Böyle de olmalıdır.
Siyasi partiler, bütçe görüşmelerinde ülke ve millet için gelecek öngörülerini, ülke için tehdit algılamalarını, projelerini ve yatırım önceliklerini bu müzakerelerde ortaya koyarlar.
Bu yönüyle bütçe görüşmeleri, siyasi partilerin misyon ve vizyon sahnesidir.
Bu sahnenin seyircisi toplumdur.
Bütçe görüşmeleri; iktidar için icraatın hesabını vereceği bir fırsat, muhalefet için millet adına hesap soracağı bir imkândır.
Ayrıca muhalefet partileri, iktidar projelerini bütçe görüşmelerinde görücüye çıkarırlar.
Toplum, bütçe kanun tasarısının görüşülmesinde siyaset kurumunun dün, bugün ve yarın bağlamında ülke gerçeklerini birlikte ve farklı pencerelerden müzakeresini izler, geleceğin muhasebe ve muhakemesini yapar; “nereye gidiyoruz” sorusunun cevabını arar ve siyaseti sorgular.
Bu toplumun, “Bütçe Hakkı”dır.
BÜTÇE HAKKI’nın kullanılması, demokrasinin olmazsa olmaz gereğidir.
Bütçe görüşmeleri, bütçe hakkının Türk Milleti adına milletvekilleri tarafından kullanılmasıdır.
Bütçe kanun tasarıları, topluma ait olan kaynakların nasıl kullanılacağını, hangi önceliklere ve politikalara göre dağıtılacağını bir bütünlük içinde belirleyen belgelerdir.
Bütçe Kanun tasarıları ülkelerin aynalarıdır. Bu aynada geleceği görmeye çalışırız.
2021 yılı bütçe müzakerelerinin bu kapsamda yapıldığını söyleyebilmek mümkün değil; her yıl yaşandığı gibi yine, siyasi partiler arasında anlamsız polemikler, tartışmalar, hatta kavgalar yaşandı; milletin huzurunu kaçırdılar.
İktidar partisi, 18 yıl ülkeyi tek başına yönettiğini unutarak kurnazca mazeret üretiyor, muhalefeti ve dış güçleri suçluyor, hatta hala kendini 2002 öncesi ile kıyaslıyor, vaat ettiği 2023 hedeflerini laf kalabalığı ile unutturmaya çalışıyor,
Muhalefet partileri, iktidar partilerinin suçlamalarına cevap yetiştirmenin telaşında; günlük polemiklerin dışına çıkamıyor; büyük bir fırsatı kaçırıyorlar; toplumun görmek istediği “iktidar alternatifi” bir muhalefet partisi olmak iddiasıyla partilerinin “iktidar projesini” anlatamıyorlar.
2021 yılı bütçesinin performans esaslı bütçe sistemine göre hazırlanmış olduğunu ve “yeni normal”de ülkemizin küresel ölçekte hak ettiği yeri almasının hedeflendiği iddia edildi.
“Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz” demiş Ziya Paşa…
Bütçesi açık, cari işlemleri açık, yatırım pozisyonu açık, dış ticareti açık veren, borç batağında debelenen ve hazinesi eksi bakiye gösteren ve göstergelerin her geçen gün daha da kötüleştiği bir Türkiye’de hangi performanstan bahsediliyor?
Milletin aklıyla lütfen alay etmeyiniz.
Tekraren soruyorum; Bugün hangi sorun dünden daha az yaşanıyor?
İşsizlik mi, yoksulluk mu, yolsuzluk mu, borç mu, açık mı azaldı? 2023 hedefleri ne oldu?
Önerilen bütçede, giderlerin yüzde 22,9 gelirlerin yüzde 15,1 artırılacağı belirtiliyor. Bu borçluluk ve açık içinde tasarruf tedbirlerinin hiç düşünülmemiş olması ve muhtemel tehlikenin öngörülmemiş olması, ülkemizin geleceği açısından çok düşündürücü…
Kovid-19 salgını kıskacında dünya ekonomisinin bu yıl yüzde 4,4 oranında daralması beklenmektedir.
Bu daralmanın bizim gibi ülkelerin ekonomilerinde çarpan etkisi olacaktır.
2021 yılının getirecekleri çok daha ağır…
Allah, ülkemizin ve milletimizin yardımcısı olsun.
BENCE
“Doğruyu bulmak feraset işidir, o yolda yürümek cesaret işidir.”
Bu yolda yürüyecek bir siyasi kadro ve iradeye acil ihtiyaç bulunmaktadır!
Her şeye rağmen 2021 yılı bütçesi, milletimize ve ülkemize hayırlı olsun.