Artık tezek yakmak bile lüks oldu

Haber: Vedat Örüç / 9. Köy

Kömür, odun ve doğalgaza sürekli gelen zamlardan sonra yurttaşlar ısınmak için özellikle Doğu Anadolu’da köylerde kullanılan tezek arayışına girdi. Ancak artan enflasyon tezeği de vurdu. Geçen yıl tonu 500 lira olan tezek bu yıl 2 bin liradan satılıyor. Artık ısınmak için tezek bile el yakıyor. Ağrı’daki bir hayvan yetiştiricisinin sözü durumu özetliyor: “Hayvanın sütü pul, pisliği ise altın oldu…”

Yani geçmiş yıllara görece çaresizlikten daha yaygın kullanılmaya başlanan tezek, artık yoksul kesimler için altın değerinde.

Doğalgaza 2022 yılında yüzde 164,25 oranında zam yapıldı. Odun ve kömür fiyatları ise son 11 ayda 4 kat arttı. Kaliteli kömürün tonu 5 ila 7 bin lira civarında seyrederken kalitesiz ve çoğu zaman sobalarda yanmayan kömürler ise 3 veya 4 bin liraya alıcı buluyor.

Üstelik ülkenin pek çok kentinde geceleri eksi 30 dereceleri gören kış aylarını 2 ton kömürle geçirmek oldukça güç. Böylesi durumlarda yoksul kesimler çareyi tezek yakmakta buluyor. Ancak yoksullar artık tezek bile alamıyor. Özellikle Ağrı, Kars, Van, Erzurum, Muş ve Iğdır gibi Türkiye’nin doğu kentlerinde tezeğin tonu 2 bin liradan satın alınıyor.



“TEZEĞE MUHTAÇ KALDIK AMA…”
Muş’un Kayaşık köyünde yaşayan Ercan Tanyeri, 9. Köy’e yaptığı açıklamada geçen yıla kadar kömür yaktıklarını belirterek üst üste gelen zamlardan sonra yeniden tezeğe yönelmek zorunda kaldıklarını söyledi.

1 ton kömürün Muş’ta 7 bin lirayı geçtiğini köyde yaşayan insanların kömür alamadığını söyleyen Tanyeri, mevcut şartlar nedeniyle tezek yakmak zorunda olduklarını vurguladı. Tanyeri şöyle konuştu:

“Gücümüz yettiği kadar satın alıyoruz. Zaten hayvanı olmayan herkes tezeği parayla alıyor burada. Ama tezek de çok meşakkatli. Çok fazla koku yapıyor. Kömür gibi doğru dürüst ısıtmıyor. Ama ne yapalım mecburen bu zahmete katlanıyoruz. Zaten hemen her gün kömüre zam geliyor. Biz de tezeğe muhtaç kaldık.”

“İLK DEFA TEZEK YAKMAK ZORUNA KALDIM…”
Iğdır’ın Aralık ilçesinde öğretmen olan Neşe Kum, 9. Köy’e, artan kömür fiyatları nedeniyle ilk defa tezek yakmak zorunda kaldığını anlattı: “Yaşadığım apartman kömür ile ısınıyor. Kat başına en az 3 ton kömür alınması gerekiyor. Kışın kömür fiyatı 9 bini geçti. İhtiyacımız olan kömürü alamadık, bir miktar tezek almak zorunda kaldık. Hayatımda ilk defa tezek yakmak zorunda kaldım.”

TEZEK BULMAK DA ZOR
Hayat pahalılığı ve kömüre gelen zamlardan sonra Iğdır’da ısınmak için tezek yakmak isteyenlerin sayısının da arttığını vurgulayan Neşe Öğretmen, “Geçtiğimiz gün yoksul olduğu için çocuğunu okuldan almak isteyen bir ailenin evini ziyaret ettim. Aile benden ‘çocuklarımız okusun ama evde yakacak bir şeyim yok, bari tezek bulun bize’ diye yardım istedi. ‘Tezek de bulunmaz değil ya’ diyerek tezek satan çiftlikleri tek tek dolaştım. Ancak durumu biraz araştırınca gerçek tablo ortaya çıktı. Batıda kimsenin yüzüne bakmadığı tezeğe burada insanlar muhtaç durumda. Nerdeyse tek bir hayvan çiftliğinde tezek kalmamış. Mecburen Kars’tan getirmek zorunda kaldık” dedi.

“HAYVANIN SÜTÜ PUL, PİSLİĞİ ALTIN OLDU…”
Ağrı’da her gün yaşadığı köyden kent merkezine traktörle tezek getirip sattığını söyleyen Mevlüt Kok ise tezek satışının geçen yıla göre arttığını ifade etti. Tutak ilçesinde hayvancılık yapan Kok, “Tezeğe muhtaç kalınacağını bilseydik vaktiyle daha çok yapar, bahardan hazırlardık. Şu an hayvandan değil tezek satışından para kazanıyoruz. Hayvanın sütü pul, pisliği altın oldu. Mesela şu an bölgede traktör römorkları ile satışı yapılan 1-2 ton aralığındaki tezeğin fiyatı, 2 bin ila 3 bin lira arasında değişiyor” diye konuştu. Kok, “Geçen yıl daha az tezek satabiliyorduk. Ancak bu yıl yoğun talepten dolayı fiyatlar katlanarak artıyor. Haliyle yoksul tezek bile alamaz oldu” dedi.

Gazete Pencere'yi Google'da Takip Et

Scroll to Top