9 günlük tatil olanağı sunan Kurban Bayramı’nın yaklaşması ile gözler trafikte meydana gelebilecek durumlara çevrildi. Tatil planlarını hayata geçirmek isteyen kişiler uzun yola çıkmak için gün sayıyor. Uzmanlar ise bayram tatili öncesi ‘yol hipnozu’na karşı uyararak, sürücülerin 2-2,5 saatte bir 10-15 dakikalık molalar vermelerini öneriyor.
23 Haziran’da başlayacak olan Kurban Bayramı, yarım gün tatil olan arife günü ve alınabilecek izinlerle birlikte vatandaşlara 9 günlük bir tatil olanağı sunuyor. Birçok insan da aylar öncesinden tatil planlarını yaparak daha şimdiden yol hazırlıklarına başladı. Altur Akademi Müdürü Ahmet Taştekne ise uzun yolda sürücüleri bekleyen ‘yol hipnozu’ adlı büyük tehlike konusunda uyarılarda bulundu.
“Sürücü bir çeşit transa giriyor”
‘Yol hipnozu’ kavramının ilk defa 1921 yılında bir akademik makalede kullanıldığını kaydeden Taştekne, “Sürücü yol hipnozuna kapıldığında tek bir noktaya odaklanarak bir çeşit transa giriyor. Gözleri açık ve yola bakıyor bir görüntüde olsa da zihni kapalı bir durumda oluyor. Araç kullanımına otomatikleşmiş hareketler nedeniyle devam etse de yol farkındalığı yok denecek kadar azalıyor. Bu durum da ciddi trafik kazalarına davetiye çıkarıyor. Sağ tarafta oturan yolcunun sürekli sürücüyü takip etmesi ve uyumaması, ileride bir tehlike olduğunu fark ettiyse sürücüyü tedirgin etmeden uyarması gerekiyor. Çünkü sürücü yol hipnozuna girdiyse ona gösterilen ani tepki, sert bir direksiyon hamlesine ve aracın savrulup yoldan çıkmasına sebep olabilir” dedi.
Sebebi yorgunluk ve zihnin dolu olması
Daha çok gece yolculuklarında ve uzun yolda görülen yol hipnozunun en önemli sebebinin yorgunluk ve zihnin meşgul olması olduğunu açıklayan Taştekne, “Bu durum ‘otoyol hipnozu’ olarak da adlandırılıyor ancak sadece uzun yolda görüldüğünü söylemek yanlış olur. Şehir içi trafikte de zihnimiz meşgul olduğunda, söz gelimi bir telefon görüşmesi veya radyodaki müzik nedeniyle yol hipnozuna maruz kalabiliriz” diye konuştu. Taştekne, yol hipnozuna maruz kalan bir sürücüde görülebilecek belirtileri şöyle sıraladı:
“Yol hipnozundaki sürücü genelde son 15 dakikayı hatırlamaz. Radyoda hangi parçanın çaldığını, son yol ayrımının nereye doğru olduğunu, trafik ışık veya tabelasını hatırına getiremez. Özellikle duran araçlara büyük bir hızla gelip çarpan araçların karıştığı trafik kazalarının en önemli sebebi yol hipnozudur. Sürücüler, eğer bir noktaya odaklanıp geçtikleri tabelayı, kavşağı, köprüyü hatırlamadıklarını fark ederlerse o an yol hipnozuna girmişlerdir ve bunu kendileri de fark edebilir.”
Yol hipnozundan nasıl korunulur?
Taştekne, yol hipnozunun önüne geçebilmek için yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:
“Sürücü, eğer kafası meşgul ise mümkün olduğunca yola çıkmamalı. Yolculuktan önceki gece iyice dinlenmeli ve iyi uyumalı. Yol esnasında zaman zaman camlar açılarak araç içindeki havanın temizlenmesi sağlanmalı. Sakız çiğneme veya yolda bir yere sabitlenme yerine güzergah çevresindeki kimi noktalara kısa kısa bakma gibi aktiviteler dalgınlığın önüne geçebilir. En önemlisi de 2-2,5 saatte bir 10-15 dakikalık molalar verilerek dinlenilmeli. Bu sırada kısa yürüyüşler veya çay-kahve gibi kafeinli içecekler tüketilmesi, odaklanmayı artıracak, kan dolaşımını sağlayacaktır. Enerji veren içeceklere güvenip dinlenmeden yola çıkan bir sürücü daha dikkatsiz araç kullanarak büyük kazalara sebep olabilir.”
“Eğitimlerde yol hipnozuna sık sık eğiliyoruz”
Altur Akademi bünyesine verilen eğitimlerde yol hipnozuna sık sık eğildiklerinin altını çizen Taştekne, “Biz Altur olarak 13 bin şoförümüzü bu konularda sürekli bilinçlendiriyoruz. Özellikle organize sanayi bölgeleri gibi şehir dışı noktalara çalışan şoförlerimiz üzerinde hassasiyetle duruyoruz. Onlara direksiyon başına geçmeden önce olumsuz düşüncelerden uzaklaşmaları ve bütün dikkatlerini yola vermeleri konusunda sık sık hatırlatmalar yapıyoruz” diyerek sözlerini tamamladı.
