Bir esaretin kronolojisi…

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını uygulamadığı gerekçesiyle Türkiye için yaptırım prosedürünü başlatmasına yol açan Gezi Davası’nda karar aşamasına gelindi.

22 Nisan’daki duruşmada kararın açıklanması bekleniyor. T24.com.tr, Kavala’nın 1632 gündür devam eden tutukluluk döneminde neler yaşandığının kronolojisini yayınladı…

→18 Ekim 2017
Osman Kavala, Atatürk Havalimanı’nda gözaltına alındı.

→1 KASIM 2017
“Anayasal düzeni değiştirmeye teşebbüs, hükümeti ortadan kaldırma” suçlamasıyla tutuklandı. Kavala, savcı ve hâkim karşısına aylarca çıkarılmadı.

→16 Kasım 2018
Osman Kavala’nın kurucusu olduğu Anadolu Kültür’ün bazı yöneticileri gözaltına alındı ve beraat etmiş Taksim Dayanışması üyeleri ifadeye çağırıldı, sivil toplum aktivisti Yiğit Aksakoğlu tutuklandı.

→19 Şubat 2019
Kavala’nın tutuklanmasından 1,5 yıl sonra iddianame açıklandı. 4 Mart’ta kabul edilen iddianamede, Kavala ve diğer sanıklar hakkında müebbet isteniyordu. Dinleme kayıtları delil sunuldu.

→22 Mayıs 2019
AYM, Kavala hakkında -raportörünün aksi görüşüne rağmen- oy çokluğu ile “İhlal yok” kararı verdi. 24 Haziran, 18 Temmuz ve 9 Ekim’de tahliye talepleri reddedildi. Kavala’nın tutuklu kaldı.

→10 Aralık 2019
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Kavala’nın bireysel başvurusuyla ilgili “İhlal” kararını açıkladı. Kavala’nın makul şüphe bulunmadan siyasi gerekçelerle tutuklandığına hükmederek, tahliyesini istedi.

→ 24 Aralık 2019
Mahkeme, AİHM kararını “kesinleşmedi” diye dikkate almadı. Kavala’nın tutukluluğu devam etti.

→ 28 Ocak 2020
AİHM kararı “kesinleşmedi” gerekçesi kullanılmaya devam etti. "Tanıkların" savunmadan kaçırılarak gizli duruşmalarda dinlenmesi gibi örnekler yaşandı. Ve Kavala’nın tutukluluğunun devamı kararı verildi.

→ 6 Şubat 2020
Savcı, iddianamedeki suçlamaları tekrar eden mütalaasında, Osman Kavala, Mücella Yapıcı ve Yiğit Aksakoğlu için ağırlaştırılmış müebbet cezası talebinde bulundu

→ 18 Şubat 2020
İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi oybirliği ile Osman Kavala’nın ve bazı sanıkların beraatine, yurtdışında olanların dosyasının ayrılmasına karar verdi. Aynı gün Kavala, Silivri Cezaevi’nden çıkmadan başka bir soruşturma gerekçe gösterilerek tekrar gözaltına alındı.

AKP lideri Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan beraat kararı için "Bir manevra ile beraat ettirmeye kalktılar" açıklamasını yaptı.

→ 19 Şubat 2020
TCK’nın 309. maddesi uyarınca açılan soruşturmada Kavala yeniden tutuklandı. Daha sonra TCK 328. maddeden bir başka tutuklama kararı alındı”. İfadesi dahi alınmayan Kavala, adliyeye bile getirilmedi.

→ 12 Mayıs 2020
AİHM’in “Hak ihlali” kararına Türkiye’nin itirazı reddedildi. Tutuklanmanın hak ihlali olduğu ve siyasi amaçla gerçekleştirildiği kesinleşti.

→ 25 Mayıs 2020
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne AİHM’in Osman Kavala hakkında

→ 3 Eylül 2020
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, AİHM’in Kavala hakkında vermiş olduğu ihlal kararının uygulanmasını ve Kavala’nın derhal serbest bırakılmasını talep etti.

→ 24 Eylül 2020
Osman Kavala’nın bireysel başvurusunu gündemine alan Anayasa Mahkemesi, beş gün sonra Kavala hakkındaki karar toplantısının ertelendiğini açıkladı.

→ 29 Eylül 2020
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, TCK’nın 309 ve 328. maddelerinden Kavala’nın cezalandırılmasını talep eden iddianame düzenleyerek 36. Ağır Ceza Mahkemesi’ne sundu.

→ 8 Ekim 2020
İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi, yeni iddianameyi kabul etti. Osman Kavala’nın tutukluluğunun devamı kararı verildi.

→ 3 Aralık 2020
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Anayasa Mahkemesi’nin daha fazla ertelemeden AİHM kararına uygun düşecek şekilde dosyayı görüşmesine dair ara kararını açıkladı.

→ 18 Aralık 2020
İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmada, Osman Kavala’nın tutukluluğunun devamı kararı verildi.

→ 29 Aralık 2020
Kavala’nın bireysel başvurusunu görüşen Anayasa Mahkemesi, Anayasa’nın 19. maddesinde güvence altına alınan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edilmediğine karar verdi. Karar 7’ye karşı 8 oyla, oy çokluğuyla alındı.

→ 22 Ocak 2021
İstanbul Bölge Adliyesi Mahkemesi 3. Ceza Dairesi, 2020’de Gezi Davası hakkında verilen beraat kararını bozdu. Davayı yeniden görülmesi için 30. Ağır Ceza Mahkemesi’ne yolladı.

→ 5 Şubat 2021
36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülmekte olan dava duruşmasında, Kavala’nın tutukluluğunun devamı kararı verildi ve dava dosyasının İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nin yürüteceği Gezi Davası ile birleştirilmesine karar verildi.

→ 28 Nisan 2021
2020’deki beraat kararı sırasında yurt dışındaki sanıkların dosyasının Gezi ana davasıyla birleştirilmesine karar verildi. Daha önce sonuçlanan Çarşı Davası’ndaki beraat kararı, Yargıtay tarafından bozuldu.

→ 21 Mayıs 2021
İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi, Çarşı ve Gezi dosyalarının birleştirilmesi için dosyaları istedi. Ve yine Kavala tutuklu kaldı.

→ 9 Haziran 2021
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, AİHM’in Osman Kavala ile ilgili kararlarının uygulanmaması ve derhal salınmaması halinde Türkiye’ye ihlal prosedürü başlatacağını açıkladı.

→ 15 Haziran 2021
30. Ağır Ceza Mahkemesi, Çarşı Davası’nın sürdüğü 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nden davaların birleştirilmesi için muvafakat talep etti. Ve Kavala’nın tutukluluğunun devamı kararı verildi.

→ 12 Temmuz 2021
13. Ağır Ceza Mahkemesi Gezi ve Çarşı davalarının birleştirilmesine muvafakat vermedi. Ancak iki hafta sonra geçici olarak bu mahkemeye atanan 30. Ağır Ceza Başkanı, kendi istediği muvafakati verdi.

→ 2 Ağustos 2021
30. Ağır Ceza Mahkemesi, Çarşı ve Gezi davalarının birleştirilmesine karar verdi. Ve elbette, Kavala’nın tutukluluğunun devamı kararı verildi.

→ 16 Eylül 2021
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Kavala’nın derhal serbest bırakılması talebini ve aksi takdirde ihlal prosedürünün başlatılacağı uyarısını tekrarladı.

→ 8 Ekim 2021
Davaların birleştirmesi sonrasında 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki ilk duruşmada yine Osman Kavala’nın tutukluluğunun devamı kararı çıktı.

→ 18 Ekim 2021
AB üyesi 7 ülkenin yanı sıra, ABD, Kanada ve Yeni Zelanda’nın da aralarında bulunduğu 10 ülke büyükelçisi, ortak bildiriyle Kavala’nın derhal serbest bırakılması çağrısı yaptı.

→ 21 Ekim 2021
Cumhurbaşkanı Erdoğan, büyükelçilere, "Bunları ülkemizde ağırlamak gibi bir lüksümüz olamaz” diyerek tepki gösterdi.

→ 22 Ekim 2021
Kavala bir açıklama ile Cumhurbaşkanı’nın yargılaması devam eden bir kişiye dönük suçlama ve hakaretlerinin adil yargılama imkânını yok ettiğini söyleyerek duruşmalara katılmama kararı aldığını beyan etti.

→ 26 Kasım 2021
Birleştirme sonrasında 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen ikinci duruşmada yine Kavala’nın tutukluluğunun devamı kararı verildi.

→ 2 Aralık 2021
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, AİHM kararına rağmen Kavala’yı serbest bırakmayan Türkiye için ihlal sürecinin ilk aşamasını başlattı.

→ 17 Ocak 2022
Çarşı ve Gezi davalarını birleştirme kararı sonrasında 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen üçüncü duruşmada da Kavala’nın tutukluluğunun devamı kararı verildi.

→ 2 Şubat 2022
Avrupa Komisyonu Bakanlar Komitesi, Türkiye aleyhine “ihlal prosedürünün” ikinci aşamasını kabul etti. Tayyip Erdoğan “Bizim mahkemelerimizi tanımayanları biz de tanımayız” dedi.

→ 21 Şubat 2022
Mahkeme başkanı değiştirilerek birleştirilen Gezi ve Çarşı davaları yeniden ayrıldı. Kavala’nın tutukluluğunun devamı kararı tekrarlandı.

→ 4 Mart 2022
Davaların ayrılmasının hemen ardından savcı hızlı bir biçimde mütalaasını verdi. 72 sayfalık mütalaada mesnetsiz iddialar tekrarlanarak, Osman Kavala ve Mücella Yapıcı için ağırlaştırılmış müebbet istendi.

→ 21 Mart 2022
Kavala’nın avukatlarının hangi suçtan ve hangi maddeye göre tutukluluk talep ettiği sorusuna cevap veremeyen savcı, tutukluluğun devamını talep etti. Savunmalar için duruşma 22 Nisan’a ertelendi.

→ 22 NİSAN 2022
Duruşma son kez karar için 25 Nisan’a ertelendi.

→ 25 NİSAN 2022
Osman Kavala ‘casusluk’ suçlamasından beraat ettirildi ama “hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs”ten ağırlaştırılmış müebbet hapis verildi.

Mücella Yapıcı, Çiğdem Mater, Hakan Altınay, Mine Özerden, Can Atalay, Tayfun Kahraman, Yiğit Ali Ekmekçi’ye 18’er yıl hapis verildi.