Bir toplumu “ne dinlediği”nden anlayabilir miyiz? İşte Varşova radyosu polkalar çalıyor. Louder Than War’da sıkı bir punk gecesi var. Bizde ise gene hayat pahalılığı konuşuluyor. Ogün Samast serbest, Radio Garden ve Mixcloud’a VPN’siz girilemiyor!
En son ne zaman radyo dinlediniz? Muhtemelen araba kullanırken, mecburiyetten; değil mi? Hava ve yol durumu, sonra bol çıstaklı pop şarkılar… Eh, E-5’in kilit trafiğinde o da iyi… Rock FM çoktan kapandı, yerine bol bol din söyleşisi yapan kanallar açılıyor. “Hoca”lar DJ (!) Anadolu’da, reklamlardan hemen sonra yeni hadis ve dualar başlıyor!
Caz, indie, country… Ülkemiz tarafından pek sevilmiyor! Ama ironiktir; “farklı” bir müzik arayanlar Eksen ve Açık Radyo gibi az sayıda alternatifin yanında bir devlet kanalı… TRT 3’te buluşuyor! Çarşamba “Blues’un Tonları”, perşembe “Forte” derken cumartesi Sena Özden ile “Rockosfer”, haftanın en “progresif” finalini yapıyor!
Elbette tüm bunlar için oto teyp ya da evde müzik setine ihtiyaç yok artık. Sadece yerli değil, tüm dünyadan “yabancı” radyo kanalları da internette bizleri bekliyor!
DÜNYA BİR “RADYO BAHÇESİ”!..
Evet, 90 yıl önce bugün, “Rossini’nin Operası”nı çalan Viyana Radyosu “nostalji” değil! “Muhtelif plak neşriyatı” kalmadı belki… Ama Radio Garden’da Bubamara Svrljig… Sırp popüler müziğinden örnekler sunuyor! Hitradio FM’de Prag için “ajans saati”. Maalesef Çekçe olduğu için ne dediği anlaşılmıyor! Ama hüzün ve coşku evrensel… Komşuda Atina’nın Arion Laikos’u… Rebetikodan “zeybek”e geçiveriyor!
Kathmandu’da Himal Radio adeta Bollywood’dan esinlenmiş, Hint esinli ezgiler… Tokyo’da şu an akşam; gülüşmelere bakılırsa komedi programı yayınlanıyor. Biz bu gece ne dinlesek? Louder Than War’da her pazar 8’de “The Loud Women Show” var! Yeryüzünün yepyeni feminist-kuir grupları evinize geliyor! Notalardan gökkuşağı adeta… Ve Bask’ta Punk Irratia… 7/24 isyan ve gürültü vadediyor!
DJ’LERLE SOHBET?.. NEDEN OLMASIN?!

Bir yanda zamanı ve toplumları dağıtan, mikro birimlere bölen teknoloji… Diğer yandan kadim radyo kültürüyle koca bir yerkürenin seslerini işte böyle birleştirebiliyor!
Üstelik artık “canlı” dinleme zorunluluğu da yok. Sevdiğiniz bir programı mı kaçırdınız? Mixcloud’a yüklenen “podcast”vari radyo şovlar, dilediğiniz an çalabilmeniz için oracıkta duruyor. Dahası… Programın canlı yayınına katılırsanız DJ’lerle sohbet etmek de mümkün! İskoçya’dan Brezilya’ya, İzlanda’dan Yeni Zelanda’ya… Amatör ve profesyonel radyocular “takip listesi”ne alınabiliyor, “arkadaş” olarak eklenebiliyor!
Ama tüm bunları Türkiye’den yapmak isterseniz dikkat!.. Radio Garden’a da Mixcloud’a da “erişim engeli” var. Önce VPN yüklemeniz gerekiyor! Neden? Bilinmiyor.
SIRADAKİ ŞARKI: RADYO SAMAST…
Bir toplumun yapısı “ne dinlediği”nden anlaşılabilir mi? Elbette Arjantinliler tangoyla yatıp kalkmadığı gibi tüm Seattle da “grunge”a bayılmıyor. Ama bir ülkenin radyo çeşitliliği, oranın demokrasi kültürü hakkında ipucu veriyor.
Tıpkı duyduğumuz seslerin kalitesi gibi… Büyük şehirler kamyon ve inşaat gürültüsünden geçilmiyor. Youtube’da en çok izlenenler siyaset ve ekonomi tartışmaları… Yıllar sonra birbirine kavuşan arkadaşlar bile artan fiyatları, hayat pahalılığını konuşuyor! “Bihter” yeniden çekilmiş! Dizinin sonunda “ölecek” desek “spoiler” sayılır mı?! Bol ağlamalı, kavgalı yerli diziler; Müge Anlı’da vatandaş çığlık kıyamet birbirine giriyor!
Bu durumda Ekrem İmamoğlu ve Özgür Özel’in açık açık Ahmet Kaya dinlediğini açıklaması da “bir şey”… Başım belada, oy pusulasını unuttum sandıkta! Müzik her zaman siyasete galip geliyor!

O halde radyo zamanı!.. Cumartesi öğleden sonra Chris Ball ile “Stranger Tunes” başlıyor! Tabii önce VPN’i açalım. Radyolar “yasaklı”, Ogün Samast “iyi halden” tahliye ediliyor. Merhaba!.. Akılların durduğu istasyon, “Cinnet FM” burası… Şimdi gastronomi saati: 2023’te “Kürt böreği” mi “küt böreği” mi tartışmaları… “Arkası Yarın” kuşağında Dilan Polat ve “piyesi” sizleri bekliyor!
Resimaltı: 19 Teşrinisani 1933, yani tam 90 yıl öncenin radyo programı…