Da Vinci’nin yüzyıllar ötesindeki yerçekimi anlayışı

Son Güncellenme Tarihi: Şubat 28, 2023 / 12:24

Döneminin en önemli sanatçılarından Leonardo da Vinci’nin eskiz defterleri, “zamanının yüzyıllar ötesinde” bir yerçekimi anlayışına sahip olabileceğini ortaya koyuyor.

Arkeofili’nin haberine göre, da Vinci’nin onlarca yıldır unutulmuş olan eskizleri, bir testiden dökülen kum benzeri parçacıkların oluşturduğu üçgenleri gösteriyor. Yeni bir çalışma, düşen bu taneciklerin, Einstein’dan 400 yıl kadar önceki bir zamanda, yerçekiminin bir ivme biçimi olduğunu gösteren deneyleri tasvir ettiğini ileri sürüyor.

Albert Einstein, yerçekimi ve ivmenin aynı olduğu fikrini ilk kez 1907’de formüle etmiş ve eşdeğerlik ilkesi adını vermişti. Bunu yapmak için Einstein, Isaac Newton’un 1867’de evrensel yerçekimi yasası keşfinden (evrendeki her nesnenin birbirini kütlelerine bağlı ve onları ayıran mesafenin karesiyle ters orantılı bir kuvvetle çektiğini belirtir) ve Galileo Galilei’nin 1604 tarihli serbest düşüş yasası bildirisinden (hava direnci olmadan tüm kütlelerin aynı ivmeyle düştüğünü belirtir) gelen fikirleri genişletmişti.

Caltech’te havacılık ve tıp mühendisliği profesörü olan başyazar Mory Gharib yaptığı açıklamaya göre, da Vinci’nin daha fazla deney yapıp yapmadığını veya bu soruyu daha derinlemesine araştırıp araştırmadığı bilinmiyor, ancak 1500’lerin başında bu soruyla bu şekilde uğraşıyor olması, düşüncesinin ne kadar ileride olduğunu gösteriyor.

Gharib, 1480 ile 1518 yılları arasına ait bir defter olan Codex Arundel’in sayfalarındaki eskizleri fark ettiğinde, öğrencileriyle da Vinci’nin akış dinamiği çalışmalarını tartışmak için bu defterlerin dijitalleştirilmiş kopyalarını inceliyordu. Orada, da Vinci’nin aynalı el yazısıyla yazılmış ilgi çekici bir cümlenin eşlik ettiği, hareketli testilerden dökülen parçacıkların oluşturduğu üçgenleri gördü.

Gharib’in belirttiğine göre, gözüne çarpan şey, çizdiği üçgenlerden birinin – ikizkenar dik üçgen olanın – hipotenüsüne “Equatione di Moti” [araştırmacılar tarafından “hareketlerin denkliği” olarak çevrildi] yazmış olmasıydı. Leonardo’nun bu ifadeyle ne demek istediğini merak etmişti.

Gharib ve meslektaşları, da Vinci’nin yere paralel düz bir yolda hareket eden bir testiden dökülen su veya kumu tarif ettiğini keşfettiler. Da Vinci’nin notları, parçacıkların aşağı doğru hızlanacağını bildiğini ve testiden ayrıldıktan sonra bu ivmeye yalnızca yerçekiminin neden olduğunu açıkça ortaya koyuyor.

Da Vinci gözlemlerini bir denklem haline getirmeye çalışsa da sonrasında bu girişimden vazgeçti. Araştırmacılar, deneyinin bir simülasyonunu yürüterek, da Vinci’nin hesaplamadaki hatasını buldular.

Gazete Pencere'yi Google'da Takip Et

Scroll to Top