Dış ticaret hadlerine dikkat !..

Son Güncellenme Tarihi: Mart 28, 2022 / 07:05

Mahfi Eğilmez Hoca sosyal medyada bahsedince altını bir kez daha çizmemiz gereken bir gelişmenin kısa analizini yapma gereği duydum.

Dış ticaret hadlerini takip etmek alışkanlığımdır. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret hadleri bize gösteriyor ki ucuza satıp pahalıya satın alıyoruz.

Son açıklanan veriye göre 2021 yılı ocak ayında 97,5 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 24,7 puan azalarak ocak ayında 72,8 olmuş. Bu veri 100’den yukarıda olduğunda ihracat birim değeri ithalat birim değerinden fazla oluyor. Yani ülkenin lehine bir durum oluşuyor. Geride bıraktığımız 10 yıl içinde sadece 2016 ve 2020 ‘de dış ticaret hadleri 100 seviyesinin üzerine çıkmış.

BU GİDİŞLE CARİ AÇIK KRONİKLEŞECEK
İlginçtir ihracat miktarı ve değeri artarken ithalat miktar endeksi neredeyse ihracat kadar yükselirken değer endeksi ise ihracata göre 30 puan fazla artmış. Yani ithal malı artışı değil ithalat fiyatları dengeyi bozuyor.

Türkiye’nin ihracatının büyük kısmı nihai ürün kategorisinde, ithalatı ise büyük çoğunlukla hammadde-ara malı-yatırım malı. Yani ithalatın fiyat esnekliği yok, fiyat ne olursa olsun almak durumundayız ama ihracatta durum böyle değil. Nihai malın alıcıları nazlanabiliyorlar. Dolayısıyla fiyat kırmak zorunlu hale geliyor.

Bunun tek çözümü ara mal ithalatını yerli üretimle ikame etmek. Ancak, Türkiye’deki ara malı üreticileri rekabetten hoşlanmıyorlar. Tüm nihai mal üreticilerini kendilerine mahkûm hale getirmek isteyenler de var. Ancak bu durum artık sürdürülemez.

Mutlaka ara malı üretimini ülkede ayağa kaldıracak ve çeşitlendirecek bir tasarımı ortaya koymamız gerekiyor. Böylelikle daha az döviz ihtiyacı yaşayıp tedarik imkânımızı güçlendirebiliriz.

Emre Alkin

Prof. Dr. Emre Alkin; Saint Michel Fransız Lisesi’ni 1987 ve İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ni de 1991’de bitirdikten sonra, 1993 yılında İstanbul Üniversitesi’nde lisansüstü eğitimini tamamladı. 1996 yılında Doktorasını yine aynı Üniversite’de tamamlayarak ve 1997’de “doçent”; 2002 yılında ise “profesör” unvanını aldı.

1999-2003 yılları arasında İMKB Başkan Danışmanlığı, 2000 yılında TİM Genel Sekreterliği, Vergi Konseyi Üyeliği görevini yürüten Prof. Dr. Emre Alkin; Çukurova Holding, Doğan Holding, Anadolu Holding ve Altınbaş Holding’de görev yaptı. Çeşitli gazetelerde ekonomi köşe yazarlığı, TV8, SKYTÜRK, A HABER, CNNTURK, TRTHABER gibi televizyon kanallarında ekonomi yorumculuğu yapan Prof. Dr. Emre Alkin, Dünya Gazetesi’nde “Paylaşmasak Olmazdı” isimli sayfasıyla içimizdeki kahramanlara yer vermektedir.

Şu an Altınbaş Üniversitesi Rektör Yardımcısı olan Alkin, İzmir’in spor kulüplerinden Göztepe Sportif A.Ş.’de Yönetim Kurulu Üyesi ve Türkiye Futbol Federasyonu Genel Sekreterliği de yapmıştır. Temmuz 2017’den beri de Galatasaray Sportif A.Ş. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. Alkin, “Uzlaşmazlık Çözümü” konusunda şirketler ve kamu arasında ulusal ve uluslararası çalışmalara katılmaktadır. Ödeme Sistemleri, Mobil Teknolojiler, Finans ve Mali Konular ile ilgili uluslararası şirketlerde görev yapmaktadır.

Prof. Dr. Emre Alkin’in; “Risk Management”,“Finansal Aracılığın Evrimi”, “Bankalarda Risk Yönetimine Giriş”, Yalın Alpay’la birlikte kaleme aldığı “Dünden Bugüne Gaziantep”, “Her Şey Ekonomi Değil” , “Paylaşmasak Olmazdı”, “Fikret Mualla’nın Sanatı” ve 2017 yılının en iyi iş kitabı seçilen “Olaylarla Türkiye Ekonomisi” isimli, biri İngilizce olmak üzere sekiz kitabı bulunmaktadır. Ayrıca insan ilişkilerinin dünden bugüne evrimi üzerine yazdığı “Seve Seve Aldattım” isimli kitabı da bu yıl çok satan kitaplar arasında yer almıştır.

Prof. Dr. Emre Alkin, iki çocuk babası olup, Türkçe, İngilizce ve Fransızca konferanslar vermektedir.

Gazete Pencere'yi Google'da Takip Et

Scroll to Top