Dünyanın en pahalı uykusu

Gelecek Partisi Sözcüsü ekonomist Serkan Özcan, Bidebunuizle YouTube kanalında BDDK’nın şirketlere döviz satma zorunluluğu ile ticari kredi kısıtlaması getiren kararını değerlendirirken Yavuz Oğhan’ın sorularını yanıtladı.

BDDK YETKİSİNİ AŞTI
Özcan, BDDK’nın kredi kısıtlama kararını yetki aşımı olarak değerlendirdi, “Kambiyo kontrolü yapamazsınız. Şirketlere ‘Bende döviz bitti’ diyerek 'Sen döviz sat’ diyemezsiniz” dedi.

ÇOK YANLIŞ UYGULAMA
Serkan Özcan bankacılık kanunu ile dünyanın hiçbir yerinde döviz satışını zorlama ya da döviz almaya zorlama gibi bir kararın söz konusu olamayacağını söyledi. BDDK ve Hazine’nin ayrı ayrı açıklamalar yaptığını hatırlatan Serkan Özcan, “Biri ‘finansal istikrar’ biri ‘kredi etkinliğini artırmak için’ diyor her ikisi de doğru değil” değerlendirmesi yaptı.

Özcan şu tespitlerini paylaştı:

SERMAYE KONTROLÜ
· “Bir kere şunu söylememiz lazım. Sermaye kontrolü bir politika, bir çözüm önerisi değildir. Ya iç savaş olan ya da ABD’nin yaptırımlarına tabi olan ülkelerde uygulanan son derece ilkel bir yöntemdir. Bir devletin yapacak başka hiçbir seçeneği kalmadığını, son çare olduğunu gösterir.

ARTIK PARA BİTTİ
· Türkiye burada şu mesajı veriyor: Ben Berat Albayrak ile Erdoğan’ın ‘Faiz sebep enflasyon sonuç’ tezi için 128 milyar doları sattım. Yetmedi. Üstüne kur korumalı mevduat sistemi gibi vahşi bir servet transferine yol açacak şekilde 84 milyonun alın terini bir avuç zengine aktardım. O da yetmedi. Üstüne aralık ayından bu yana 50 milyar dolar daha para sattım. O da yetmedi. Başka ülkelerden de aradığımı bulamadım. Artık bende para bitti.”

KİMDE DÖVİZ VAR?
Gelecek Partisi Sözcüsü Özcan, bu kararın nasıl alındığını da şöyle anlattı:
· “Döndüler baktılar kimde döviz var diye… Şirketlerde döviz var. Bir karar yazalım şirketler dövizlerini satmak zorunda kalsınlar diyerek bu kararı aldılar. Kur korumalı mevduat nasıl bir safsata ise bu da benzer bir safsata.

CAYIR CAYIR SATTILAR
· Ülkenin rezervleri cayır cayır arka kapılardan şeffaf olmayan şekilde satılırken kim hesap verdi? Kime hesabı soruldu bunların? Bir de teşekkürlerle yollandı bu insanlar (eski bakan Berat Albayrak) ya… Bugün de Nebati aynı şeyleri yapıyor, 6 ay uyuyun uyanın filan. Bütün sözleri skandal olan bir siyasetçi olabilir mi? Bir maliye bakanı ‘Para dibi buldu, daha aşağı gitmez diyebilir mi?”

EN BÜYÜK SIKINTI
Serkan Özcan, BDDK kararında en büyük sıkıntıyı nerede gördüğünü anlatırken “bireysel işlemlere” dikkat çekti:
· “En büyük sıkıntıyı şurada görüyorum. Bugün devlet para bitti diye şirketlerin mevduatlarına göz diktiyse yarın bireysel kesimin parasına göz dikmeyeceğini nereden bileyim diye bakıyor artık vatandaş. Bu haksız bir endişe değil. İktidar insanların bu endişeye sahip olması için her şeyi yapıyor.

EKSİ 64 MİLYAR DOLAR
· Döviz piyasasına arka kapıdan müdahale için de para lazım. Merkez Bankası bilançosuna bakıyoruz. 100 milyar dolar brüt rezerve var, 7.4 milyar net rezerv var, SWAP hariç pozisyona bakıyoruz eksi 54 milyar dolar. Buradan kamu mevduatını da düşüyoruz eksi 64 milyar dolar.

65 MİLYAR DOLAR DAHA GİTTİ
· Hiç para kalmayınca dediler ki KKM yaparız oradan 30-35 milyar dolar geldi. 30-35 milyar dolar da ihracatçılara getirip dövizinizi bozdurmak zorundasınız dediler oradan geldi. Aralık ayından bugüne kadar 60-65 milyar dolar birikti aslında. O para da yok artık. Satıldı.

RİSK PRİMİ NEDER ARTAR?
· Hep soruluyor. Ülke risk primi CDS’ler neden artıyor diye, işte bu nedenlerle artıyor. Bu hesapları yatırımcıların yapmadığını mı zannediyorlar, Merkez’de eksi 64 milyar dolar rezerv olduğu görmüyorlar mı adamlar? Artık işin zıvanadan çıkıp şirketlere göz diktiğini görmüyorlar mı?

ASIL SORULMASI GEREKEN
· Burada şunu sormak lazım: Vatandaş niye faizini ödemek kaydıyla bankadan kredi alıp da o parayla döviz alıyor? Faiz ödediği parayı üretimi koymak yerine niye döviz alıyor? Neden altın alıyor, neden gayrimenkul alıyor? Buradaki temel sorun ne? İktidar yüzde 73.5 enflasyon olan ülkede yüzde 14 faiz uyguladığı için olmasın…

BEN SAÇMALARIM AMA…
· Burada diyor ki vatandaşa, ‘Ben saçmalayabilirim ama kendi çıkarın için akıllı hareket etme’… 40 yıllık serbest piyasa yolculuğunun önüne bir set koyuyor. Tedbirler tutmayınca eline sopayı alıp marketlerin önüne fiyat düşürmeye, şirketlerin dövizini zorla sattırmaya gidersiniz.

BUNUN ADI SERMAYE KONTROLÜ
· Bunun adı buz gibi kambiyo kontrolüdür. 2018’den sonraki uygulamaların önemli bir kısmı yumuşak sermaye kontrolüdür. Cuma açıklanan şey artık bir makas değişimidir. Net şekilde şirketlere kamu eliyle ve yetki aşımında bulunarak şirketlere dövizini satma zorunluluğu getirilmiştir. Kredi sistemi neden kilitlendi. Çünkü bankalar döndü kredi kullanacak şirkete senin dövizin var mı yok mu diye bakmaya başladı.

SİSTEMİN AYARLARI İLE OYNADI
· Bankaların kredi verirken bile bocalar hale getirildiği bir sistemde hangi yatırım, hangi üretim, hangi istihdam kardeşim… Bu sistemin ayarlarıyla oynamaktır. Bugün artık Türkiye’de serbest kambiyo rejiminin değişeceğine, kalkacağına dair endişe hakim duruma gelmiştir.”

AK PARTİ’YE BİLE YAKIŞMAZ
· Allah korusun AK Parti’ye bile böyle bir veda yakışmaz, düşmanım bile olsa böyle bir final yapmasını istemem. Çırpınan ve çırpındıkça batan bir ekip görüyorum karşımda. Bu siyaset üstü bir meseledir. Hiçbirimiz gocunmayız, Sayın Cumhurbaşkanı, yetkililer çağırsınlar kanaatlerimizi söyleriz. Yazdığımız raporları uygulanması için anlatırız, bunlar zaten kamuoyuna açıktır tek tek anlatırız. Bir program oluşması için destek de veririz. Türkiye’yi sermaye kontrolüne götüreceğini onlara destek verelim en azından seçime kadar ülkeyi rezil rüsva etmesinler diye bakıyoruz.

MESELE ASLINDA ÇOK BASİT
· Mesele basittir mesele güven meselesidir. Mesele iktisadi ve siyasi politikalarda da itibarınızın olup olmadığı meselesidir. Sermaye kontrolü noktasına gelmiş, BDDK eliyle bir dövizi satmaya zorlanan bir şirkete yabancı yatırım yapmaz. Seçim kararı alındığında bile TL’de bir yumuşama göreceğiz çünkü herkes o günü bekliyor. Çünkü muhalefet kazanır, Türkiye’de politikalar yeniden rasyonelliğe dönüşür diye bekliyorlar.

SEBEP BU LİYAKATSİZ İKTİDAR
· Yatırımcı gelmeyince ya da kendi vatandaşın sisteme parayı sokmayınca ne oluyor, yatırım duruyor, üretim duruyor, sanayi duruyor ve doğal olarak istihdam duruyor… Türkiye’de işsizliğin sebebi; yoksulluğun sebebi bu liyakatsiz ve kifayetsiz iktidardır.

NEBATİ UYUMADAN ÖNCE UYANDIKTAN SONRA
(“Bakan Nebati’nin altı sonra uyansak çok farklı bir Türkiye göreceğiz” sözleri) Siyasi tarihin gördüğü en pahalı uyku bu uyku oldu… Eylül ayında bu modeli başlattıklarında enflasyon yüzde 19’du. Aralık ayında yüzde 36’ydı. Gözünü açtı kapattı şu anda 73.5… Üretici fiyatı yüzde 132. Mazota yüzde 162 zam geldi. Dolar kuru yüzde 45 yükseldi TL karşısında hem de kur korumalı mevduata rağmen, milletin 170 milyar lirası aktarılmış olmasına rağmen. 6 ayın hesabına bakınca en acı durumlardan biri 5 ayda bütçenin nefesi kesildi. Bir ülke düşünün ki 2022 yıl bütçesinin yüzde 60’ı kadar ek bütçe yapmak zorunda kalmış. Yazıklar olsun…