E-Ticaret hacmi 2019’da yüzde 39 büyüyerek 83,1 milyar TL’ye ulaştı

Bilişim Sanayicileri Derneği’nin (TÜBİSAD)’ın başkanı Erman Karaca her yıl düzenledikleri yıllık “Türkiye’de e-Ticaret Pazar Büyüklüğü” raporunu yolladı. İlk gününden bu yana dikkatle takip ettiğim raporun şu aralar tarihi bir kırılıma imza atacağını görüyorum. Ancak bu süreçte benim “dijital yanılsama” dediğim duruma eticaret sektörünün de dikkat etmesi gerekiyor. E-ticaret, her ne kadar farklı sektörlerin dijital dönüşümün yardım etse de pazarın oyuncuları kendi dönüşümlerini gerçekleştiremezlerse yokolma sürecine girebilirler. Bu noktada özellikle sektörün paketüretimi yapan oyuncularının kendilerine çok dikkat etmesi gerekiyor. Zira bu rapordan birkaç gün önce benim de Gazete Pencere için başladığım araştırma özellikle kobilere hizmet veren hazır eticaret paketi üreticilerinin kendilerini 5-10 yıldır ciddi anlamda yanilemediklerini gösterdi. Son dönemde bu firmaların çoğu artan talebe kanarak paketlerinde versiyon değişikliği yapma gereği görmediler. Bu da özellikle yurt dışından bu paketleri servis olarak üreten şirketlerin ciddi tehdidi altına girmelerine sebep oluyor.
Raporumuza geri dönecek olursa, Tübisad rapor için çok doğru iş ortakları ile çalışmış. Deloitte, SimilarWeb ve e-ticaret sektörünün yükselişe geçtiği dönemleri gören, Türkiye’de yeni ekonomiye destek veren Endeavour’un daha ilk yıllarından desteklediği İnveon. Bu nedenle de Tübisad nezdinde Erman hanımı ve ekibini tebrik etmek gerektiğini düşünüyorum.
Türkiye’de e-Ticaret sektörü 2019 yılında, Türk lirası bazında yüzde 39 büyüme ile 83,1 milyar liralık hacme ulaşmış. Sektör dolar bazında yüzde 18 büyürken, 2015-2019 yılları arasında sektörün ortalama yıllık büyüme hızı yüzde 35 olmuş.

Erman hanım yaptığı konuşmada “Hepimizin yakından takip ettiği üzere, dijital ekonomiye dönüşüm süreci COVID-19 salgını ile birlikte muazzam bir hız kazandı. Tüm dünya bu önemli krizi yönetirken, siyasal, sosyal ve ekonomik faaliyetlerinin sürdürülebilirliği için ilk adres olarak teknolojik araçlara başvurdu. Bu teknoloji devrimini yakalayabilen sektörler ve şirketler açısından günümüz koşullarında sergilenen performans hiç şaşırtıcı değil. Bugün, krizin ilk günlerinden bu yana dönüşümün kalbinde yer alan e-ticaret sektörümüzün nabzını tutan bir çalışmayla karşınızdayız. Bu yıl yedincisini hazırladığımız “Türkiye e-Ticaret Pazar Büyüklüğü” raporu hiç kuşkusuz, apayrı bir öneme sahip. Zira tarihin bu önemli dönüm noktasında tüm toplumların, dijital sektörlerinin sağladığı çarpan etkisiyle büyüyeceğini ve gelişeceğini düşünüyoruz. Ülkemizde e-ticaret, 2018’de olduğu gibi 2019 yılında da büyümesini sürdürdü. Tüm dünyada ticaret savaşlarının ve küresel siyasal konjonktürde nice belirsizlik doğuran gelişmelerin yaşandığı 2019 yılında yüzde 39’luk bir büyüme ile 83,1 milyar TL’lik bir hacim büyüklüğüne ulaşılmasını olumlu bir gelişim olarak değerlendirebiliriz. Yaşadığımız bu olağanüstü dönemde, tüketiciye hızlı teslimat tecrübesi yaratarak çok hızlı büyüme gösteren yeni kategorilere ve e-ticareti hiç kullanmayan kesimin de kullanıcıya dönüşmesine tanık olduk. Mobil telefonların kullanımının artması ve gerek mobil internet gerekse mobil uygulamaların e-ticaret içinde payının artmasıyla birlikte 2020 yılı için daha iyi büyüme rakamları açıklamayı ümit ediyoruz.” dedi.
Rapordaki bilgilere göre 2019’da 83,1 milyar TL büyüklüğüne ulaşan e-ticaret pazarında Online Perakende yüzde 43’lük büyüme ile 44,9 milyar TL, Online Tatil ve Seyahat yüzde 32 büyüme ile 30,2 milyar TL büyüklüğüne ulaşmış.
Online Perakende kategorisinde Sadece Online Perakende (30,8 Milyar TL) yüzde 48 ile en fazla büyüme gösteren alan oldu. Burada yüzde 50’lik büyüme ile Pazaryerlerinin etkisi büyük oldu. Pazaryerlerinin hacmi 29,3 milyar TL ye ulaştı.
Çok Kanallı Online Perakende kategorisinde en yüksek büyüme oranı yüzde 40 ile Giyim ve Ayakkabıda görüldü, pazar büyüklüğü böylece 3,5 milyar TL’ye ulaştı. Yüzde 33’lük büyümelerle Ev ve Dekorasyon (1,7 milyar TL,) ve Eğlence ve Kültür (0,7 milyar TL) Giyim ve Ayakkabıyı takip etti. Elektronik ise yüzde 18’lik büyüme ile 4,0 milyar TL oldu.
Rapora göre 2018 yılında Türkiye’de yüzde 5,3 olarak ölçülen online perakendenin toplam perakende içindeki payı 2019 yılında yüzde 6,2’ye yükseldi. Aralarında Polonya, Hindistan, Brezilya ve Rusya’nın da bulunduğu gelişmekte olan ülkeler için online perakendenin toplam perakende içindeki pay ortalaması yüzde 6,7 iken gelişmiş ülkeler ortalaması yüzde 12,3 olarak ölçüldü.
Raporda öne çıkan gözlemler şöyle:
Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de e-ticaret, ölçek rekabetinin olduğu bir sektördür, bu nedenle büyümenin büyük bir kısmı lider şirketlerden gelmektedir. Çalışma kapsamındaki ilk 10 şirketin payı yıllar içerisinde yüzde 40’lar seviyesinden artarak yüzde 55’e gelmiştir. Yabancı oyuncuların pazara girmesi ve yerli oyuncuların yatırımları ile artan bu trendin gelecek yıllarda da devam etmesini öngörülüyor.
Çalışmanın başladığı ilk yıllarda özel alışveriş ve çok kategorili gibi iş modellerine sahip firmaların birçoğu yıllar içerisinde pazaryerlerine dönüştüler. Artık iş modellerinin farklılaştığı, silolar halinde rekabetin olduğu bir pazar yapısından birçok oyuncunun benzer iş modelleri ile aynı müşteriye daha fazlasını sunmaya çalıştığı bir rekabet ortamına girildi. İş modellerinin bu yakınsamasını rapora yansıtmak adına farklı kategoriler “Pazaryerleri” adı altında birleştirildi.
Raporun tamamı için:

Sektör incelemesi

Rapordan habersiz bu hafta planım eticaret sektöründe müşteri deneyimini en iyi veren şirketleri incelemekti. Tabii hepimizin zaten başarılı iş modellerini bildikleri amazon.com.tr, hepsiburada.com, n11.com gibi örneklerden bahsetmemekti. Daha çok yenilikçi ve başarılı küçük yapıları göz önüne getirmekti. Mesela ilk yazdığımda daha yepyeni bir girişim olan Getir.com gibi yeni buluşlar yapmaktı.
Ancak takipçilerim arasından yenilikçi çok az öneri geldi. Görünen o ki; B2C sektöründe yenilikçi eticaret siteleri pek de çıkmıyor. Ancak dostum TOBB yazılım sektör meclis üyesi ve YASAD eski başkanı Doğan Ufuk Güneş kulağıma Apple Store’u fısıldadı. Daha önce yaptığı alışverişten çok memnun kalmış. Ben de inceledim ve Apple Store’un da müşteri deneyiminin ve ürün sunumunun çok başarılı olduğuna kanaat getirdim.
Ventodigital.com.tr
Aslında basit amaçlarla tekbir ürün satışına konsantre olmuş biri site. Ancak dijital dönüşümden kastettiğimiz her şey var. Müşteri odaklılık, ürünün kişiselleştirilmesi ve iyi bir müşteri deneyimi. Önemli olan işinizin büyüklüğünden ziyade o işi ne kadar güzel yaptığınızdır. Bu nedenle bu siteyi kutluyorum.
Lidyana.com
Gelen önerilerden biri de hepimizin yıllar öncesinden bildiği Lidyana.com’du. Bu site de eski elegans görüntüsünden hiç taviz vermemiş. Geçen dönemlerdeki ara moda dalgalarından hiç etkilenmemiş. Bu arada birkaç gün önce instagram hesabını uzun süredir takip ettiğim Soylu Group’un Barbour’u Lidyana’da satacak olması bilgisi de benim açımdan bu siteyi takip etmem gerektiği hissini verdi. İyi gidiyorlar..
Marketpaketi.com
Daha gidilecek çok yolu var. Müşteri şikayetlerini önemseyip, processlerini güncellemeliler. Genel olarak kullanıcı arayüzü ve kullanıcı deneyimi tarafında da ciddi çalışmalara ihtiyaç var.
Kartus.com.tr
Hem tasarım hem de deneyim açısından son derece iyi bir dikey eticaret sitesi. Bu alt yapı vekullanıcı arayüzünde ürün yelpazelerini geliştirmekte fayda var.
Fideyo.com
İşte tam da aradığım gibi bir proje. Yenilikçi ürün, yenilikçi bakış açısı. Güzel kullanıcı arayüzü ve deneyimi. Hızlıca çalışan çok farklı bir iş modeli. Ünlüleri yeni bir iş kolu yaratarak sisteme dahil ediyor. Ünlülerden sevdikleriniz için bir video alabiliyorsunuz. Çok farklı gruptan çok farklı ünlüler var. Adresi