Hekimler kaygılı: Aşılama çok düştü yeni strateji şart

Türk Toraks, Halk Sağlığı Uzmanları ve Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları dernekleri, aşılamanın çok yavaşladığını belirterek, Sağlık Bakanlığı’nın topluma telkinde ve uyarıda bulunmanın ötesinde stratejiler geliştirmesi gerektiği uyarısında bulundu. Uzmanlar, aşı üretimi ve gelecekte yaşanabilecek pandemi tehditlerine hızlı yanıt verebilmek için Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü’ndeki aşı üretim çalışmalarının yeniden başlatılması çağrısı yaptı.

Milyonlarca vatandaş sadece inaktif aşılı
Türk Toraks Derneği Başkanı Prof. Dr. Oya İtil, Halk Sağlığı Uzmanları Derneği Başkanı Prof. Dr. Bülent Kılıç ve Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz imzasıyla yapılan ortak yazılı açıklamada, yürütülen aşılama kampanyasının, başlangıçta beklenenden çok yüksek orandaki aşı tereddüdü nedeniyle çok yavaşladığı vurgulandı. Açıklamada şu görüşlere yer verildi:
“Covid-19 enfeksiyonunu yakından izleyen bilim insanları olarak sürecin en başından bu yana aşı çeşitliliğinin önemini vurguladık. Zaman içerisinde inaktif virüs aşısının (Sinovac) yanı sıra etkililiği en yüksek olan mRNA (Biontech) aşılarının da ülkemiz insanları için ulaşılabilir hale gelmesini olumlu karşıladık. Önce sadece inaktif aşı ile yola çıkılıp daha sonra yaklaşım değişikliğine gidilmesi ile ülkemizde farklı aşı uygulamaları gerçekleşti. Bir grup insanımıza iki doz inaktif aşıdan sonra mRNA aşısı bir doz veya iki doz olmak üzere uygulanırken bir grup insanımız üç doz inaktif aşı oldu. Halen milyonlarca vatandaşımız sadece bir veya iki doz inaktif aşı ile aşılanmış durumdadır.”

Bakanlık verilerini paylaşmıyor
“Ne yazık ki elektronik ortamda büyük veri toplayabilen Sağlık Bakanlığımız bu verilerin analizini yaparak sonuçları paylaşmamış veya analizini yapacak ekiplerle verileri paylaşmamıştır. Konunun uzmanı dernekler olarak daha fazla bilimsel katkıda bulunabilecekken bu verilere hiç erişemedik.”

İnaktif aşılardan vazgeçilmeli
“Gözlemlerimize ve uluslararası literatüre dayalı olarak biliyoruz ki, ülkemizde uygulanan inaktif virüs aşısının özellikle yaşlı ve bağışıklığı baskılanmış kişilerde ağır hastalık ve ölümden koruma oranları düşüktür. Bu nedenle yaşlı ve bağışıklığı baskılanmış kişilerde inaktif virüs aşılarından vazgeçilmeli. Ek olarak aşılanma oranı oldukça düşük olan gebelerde, Covid-19’un neden olduğu ciddi ölüm oranı artışının önlenebilmesi için, gebe aşılamasına özel önem verilmeli.”

Yerli aşı çalışmaları şeffaf değil
“Ülkemizde çeşitli aşı geliştirme çabalarının olmasını mutluluk ve umutla izliyoruz. Yeni aşı geliştirme araştırmaları konusunda emek veren bilim insanlarımıza ve bu araştırmaları destekleyen kamusal iradeye teşekkür ediyoruz. Ancak ne yazık ki başta inaktif virüs aşısı (Turcovac) olmak üzere halen ülkemizde sürdürülmekte olan aşı araştırmaları hakkında bilim camiası olarak yeterli bilgiye sahip değiliz.”

Turcovac’ta acil onay başvurusu tartışmalı
“Faz-3 aşaması başlamış olan Turcovac aşısının hatırlatma dozu olarak uygulanacağı bir başka çalışmanın daha yürütülmekte olduğu bilinmektedir. Her iki çalışmanın da somut verileri henüz açıklanmamıştır. Buna karşın Sağlık Bakanı tarafından Turcovac için Acil Kullanım Onayı başvurusunun yapıldığı açıklaması soru işaretlerine yol açmaktadır.”

Omicron’a karşı etkili mi?
“Ayrıca, Omikron varyantının küresel riski yeniden üst düzeye çıkardığı bugünkü koşullarda, sürmekte olan çalışmaların sonuçları da yeterli bilgi sağlayamayacak, bunlara ek olarak yeni varyant karşısındaki immünolojik yanıtın da değerlendirilmesi gerekecektir.”

Bakanlık toplantı talebini yanıtsız bıraktı
“Bu konuların tümünü ele almak ve önerilerimizi sunmak üzere Sağlık Bakanlığı’ndan görüş alışverişinde bulunabileceğimiz bir toplantı düzenlemesi talebimize maalesef yanıt verilmemiş ve beklentimiz karşılıksız kalmıştır. Pandemi mücadelesinde bütün gücüyle çalışan konunun tarafı üç uzmanlık derneği olarak, günü geldiğinde ülkemizde üretilen aşıların da güvenli ve etkili olduğunu büyük bir gururla topluma duyurmak istiyoruz.”

Kısa vadeli beklentilere kurban edilmesin

“Kamu otoritesinin açıklamalarının toplumdaki güvenilirliğinin yeniden sağlanması, aşı karşıtı söylemlere malzeme sağlanmaması ve çok önemli bulduğumuz yerli aşı çalışmalarının kısa vadeli bazı beklentiler uğruna zarar görmesinin önlenmesini diliyoruz.”