17 Ağustos Marmara Depremi’nde yaşanan acılar unutulmadı. Acılar unutulmadı ama yapılması gerekenler unutuldu. Bu yazımı özellikle 18 Ağustos günü için yazmak istedim. Olası bir İstanbul depreminden bir gün sonra yaşanabilecekleri yazmak istiyorum.
17 Ağustos 2020, Pazar günü İstanbul’da saat 15:00’da 7,3 büyüklüğünde bir deprem yaşanmıştır. Kırılan fay parçası İstanbul’a yakın olan fay hattı üzerinde yer almaktadır.
Depremden 24 saat sonra durum:
Ölü sayısı: 40.700
Yaralı sayısı: 102.500
Ağır hasarlı konut sayısı: 155.400
Orta hasarlı konut sayısı: 211.250
Hafif hasarlı konut sayısı: 257.200
Açıkta kalacak insan sayısı: 1.630.000
Çadır/Barınma evi ihtiyacı: 367.000
Stratejik yapılar ve yollar
Üst geçitler çöktüğü için ana arterlerin bir kısmı kullanılamaz durumdadır. Ana arterlerin dışında ara yollar tıkanmış durumdadır. Haliç Köprüsü kullanılamaz durumdadır. Halatları nihayet yenilenen 1. Köprü dışında 2. Köprü ve 3. Köprü de kullanılabilir durumdadır. İtfaiye teşkilatının binalarından çok azı yıkılmıştır. İtfaiye çalışır durumdadır. Kamu binalarının bir kısmı yıkılmış veya kullanılmaz durumdadır.
Altyapı
İGDAŞ boru hatlarında, kent çapında 1.300 noktada onarım ihtiyacı oluşmuştur. Bazı noktalarda doğal gaz boru hatlarında sızıntı mevcuttur. İGDAŞ istasyonlarının yaklaşık %55’i hasar görmüş durumdadır.
İSKİ su şebekesinde 900 noktada, atık su şebekesinde ise 1.700 noktada onarım ihtiyacı bulunmaktadır. İçme suyu veya atık su boru hatlarında pek çok yerde tekil sızıntı vardır.
İstanbul elektrik şebekesi nakil hatlarının %25’i hasarlı duruma gelmiştir. Trafo merkezlerinin ise %42’si orta ve ağır hasarlı durumdadır.
Telekomünikasyon sistemi tamamen çökmüş durumdadır.
Tsunami tehlikesi yaşanmasa da kıyı dolgu alanlarında kayma ve çökmeler meydana gelmiştir.
Arama-Kurtarma çalışmaları
Depremden 24 saat sonra kapalı yollar, altyapı yetersizliği, iletişimin açılmamış olması, ekiplerin yetersiz kalması nedeniyle hâlâ sağlıklı bir kurtarma çalışması yapılamamaktadır.
Toplanma alanları
İstanbul’da sadece 74 adet kalan toplanma alanlarının nerelerde olduğunu halk bilmediğinden zaten çok yetersiz olan bu alanlara gitmek yerine kendilerine güvenli gelen yerlerde beklemektedirler. İstanbul halkının çoğu ise İstanbul dışına çıkmaya çalışmaktadır ancak yollar kapalı olduğundan bu gerçekleşememekte ve daha fazla kaosa neden olmaktadır.
Güvenlik
Pek çok noktadan haber alınamasa da yağma yapıldığı bilgileri gelmektedir.
Enkaz değerlendirmesi
Deprem sonrası 32 milyon ton ağırlığında bir enkaz kaldırılmayı beklemektedir.
Hayvanlar
Evsiz, aç binlerce hayvan sokaklardadır.
Geçen bunca yıl ve yaşanan bu kadar çok acıdan sonra bugün İstanbul veya başka bir ilimizde yaşanacak depreme hazır olduğumuzu söylemek mümkün değildir. Broşür, kitapçık basıp, kamu reklamı yapan ve “görevimi yerine getirdim, gerisini de halk yapsın,” diye düşünen yetkililerin bu düşünce şeklini bir an önce değiştirmesini umuyor, şimdiye kadar depremde yitirdiğimiz bütün vatandaşlarımızı saygıyla anıyorum.