Bahattin Yücel

Bahattin Yücel

Kadın Profesör Yoksulu Kamu Üniversiteleri

Büyük çoğunluğu 2007 ve 2008’de, bir bölümü ise 2008 sonrasında kurulmuş 15 üniversitenin YÖK’ün 2020-21 İstatistiklerine göre, beşinde hiç kadın profesör bulunmazken, beşinde bir, beşinde ise iki kadın profesör görev yapmakta. Büyük bölümünün kuruluş mazisi 14 yıl olan bu üniversitelerin bir bölümünde hiç kadın profesör bulunmaması veya çok az sayıda bulunuyor olması, buna karşılık çok sayıda erkek profesörün verilerde yer alması yaşanmakta olan cinsiyet eşitsizliğinin ve ayrımcılığın en somut göstergesi olsa gerek. İstatistiklerin incelenmesi sonucu ulaşılan bulgulara baktığımızda 15 üniversite de 15 kadın profesör görev yaparken, yine aynı üniversitelerde 257 erkek profesör görev yapmakta. Bu çalışmada bakılan kamu üniversiteleri dışında vakıf (özel) üniversitelere de bakılmıştır Bakılan vakıf (özel) üniversitelerden Ankara Ostim Teknik Üniversitesi’nde bir kadın yirmi dört erkek profesör, İstanbul Esenyurt Üniversitesi’nde iki kadın on dokuz erkek profesör bulunmakta. Ancak çalışmamızda özellikle kamu üniversitelerine odaklanıldığı için vakıf (özel) üniversiteler değerlendirmeye alınmamıştır.
ÜNİVERSİTELER, ÖĞRENCİ İLE KADIN VE ERKEK PROFESÖR SAYILARI
Kadın profesör bulunmayan üniversiteler
- Iğdır üniversitesi kadın profesör “0”, erkek profesör 30, öğrenci sayısı 9 bin 950
- Hakkari Üniversitesi kadın profesör “0”, erkek profesör 7, öğrenci sayışı 2 bin 701
- Kilis 7 Aralık Üniversitesi kadın profesör “0”, erkek profesör 25, öğrenci sayısı 9 bin 362
- Bingöl Üniversitesi kadın profesör “0”, erkek profesör 46, öğrenci sayısı 15 bin 650
- Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi kadın profesör “0”, erkek profesör 5, öğrenci sayısı 102
Bir kadın profesör bulunan üniversiteler
- Şırnak Üniversitesi kadın profesör 1, erkek profesör 15, öğrenci sayısı 3 bin 972
- Bayburt Üniversitesi 1 kadın profesöre karşılık 11 erkek profesör, öğrenci sayısı 13 bin 328
- Samsun Üniversitesi 1 kadın profesöre karşılık 17 erkek profesör, öğrenci sayısı 3 bin 735
- G. Antep İslam Bilim ve Teknoloji Üniversitesi 1 kadın profesöre karşılık 1 erkek profesör, öğrenci sayısı 796
- Ankara Bilim Üniversitesi 1 kadın profesöre karşılık 5 erkek profesör, öğrenci sayısı 393
- kadın profesör bulunan üniversiteler
- Ardahan Üniversitesi 2 kadın profesöre karşılık 16 erkek profesör, öğrenci sayısı 5 bin 502
- Artvin Üniversitesi 2 kadın profesöre karşılık 19 erkek profesör, öğrenci sayısı 10 bin 569
- Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi 2 kadın profesöre karşılık 24 erkek profesör, öğrenci sayısı 12 bin 370
- Kayseri Abdullah Gül Üniversitesi 2 kadın profesöre karşılık 10 erkek profesör, öğrenci sayısı 2 bin 417
- Malatya Turgut Özal Üniversitesi 2 kadın profesöre karşılık 26 erkek profesör, öğrenci sayısı 3 bin 827
Değerlendirme
Yukarıda yer alan ve incelenen bu 15 kamu üniversitesinin hiç kadın profesör olmayan beşinde 37 bin 775 öğrenci, bir profesör bulunan 5 üniversite de 59 bin 887, iki kadın profesör bulunan 5 üniversite de ise 34 bin 685 öğrenci öğrenim görmekte. Toplamda 132 bin 337 öğrencinin öğrenim gördüğü bu 15 üniversite de bir kadın profesöre 8 bin 822 öğrenci düşerken bir erkek profesöre ise 515 öğrenci düşmekte. Yukarıda ver alan bulgulara bakıldığında iki üniversitede profesör kadrosu tamamen erkek olan veriler görülmekte. Özellikle Bingöl ve Iğdır Üniversiteleri erkek profesör sayısının çokluğu ile dikkat çekmekte. Hiç kuşkusuz bugüne kadar kadın profesör görev almamış üniversiteler sorgulanmalı ve bunun nedenleri açığa çıkarılmalıdır. Acaba arkasında ne var diye sorduğumuzda mutlaka bir yanıtı olacaktır. Söz konusu edilen bu üniversitelerin genel akademisyen toplamı içinde de kadınların oranı oldukça azdır. Örneğin Bingöl Üniversitesinde kadın doçent sayısı iki, Iğdır Üniversitesinde yedidir.
Sonuç olarak, 129 kamu üniversitesinin ikisinde Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ile İzmir Demokrasi Üniversitesinde kadın profesör sayısı erkeklerden çok. 74 Vakıf (özel) Üniversitesinin sadece birinde TED Üniversitesinde kadın profesör sayısı erkeklerden fazla. Bu sonuçlara bakarak şöyle bir yorumda bulunmak mümkün. Yıllardır bu üniversitelerden mezun olmuş onbinlerce öğrenci, kadın profesör ile karşılaşmadan mezun olmuş. Üniversite yönetimlerinin bu erkek egemen görüntünün eşitlikçi değişimini sağlayacak olumlu adımlar atmaları gençlerin düşünsel yapısına, davranışlarına ve gelecekteki yaşamlarına etki edecek önemli bir belirleyen olacaktır.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Bahattin Yücel Arşivi