Küçük yayınevleri artık fuarlara katılamıyor

Son Güncellenme Tarihi: Ocak 10, 2023 / 12:39

Artan basım maliyetleri, stant ücretleri, nakliye ve kiralama ücretleri birçok yayınevinin kitap fuarına katılımını azalttı. İstanbul Kitap Fuarı’na 2019’da 600 olan yayınevi, kurum ve STK’ların sayısı 2022’de 450’ye geriledi. 2019’da 605 bin olan ziyaretçi sayısı ise 2022’de 462 bin 753’e düştü.

9. Köy’den Ahmet Çağatay Bayraktar’ın haberine göre, İstanbullu kitapseverlerin her yıl merakla beklediği İstanbul Kitap Fuarı’nın 39. İstanbul Kitap Fuarı iki yıllık zorunlu pandemi arasından sonra 3-11 Aralık tarihleri arasında düzenlendi. Kimi büyük yayınevleri fuarın düzenlendiği 3 holde de stant açarken, birçok küçük yayınevi artan kiralama fiyatları, lojistik ve stant ücretlerindeki artış sebebiyle fuara katılamadı.

ŞEHİR DIŞI İLE BEYLİKDÜZÜ’NE GİTME MASRAFI AYNI
Bu yılki İstanbul Kitap Fuarı’nda yer almayan h2o Kitap’ın kurucusu Özcan Özen, 2018 ve 2019’da katıldığı fuara bu yıl katılamamasının nedenlerini 9. Köy’e anlattı.  9 gün süren fuarın, hazırlıklarla birlikte süresinin bir yayınevi için 15 güne kadar çıkabildiğine dikkat çeken Özen, “Bu yüzden fuar için fazladan çalışan istihdam etmek gerekiyor. Ve çalışanın maaşı dışında, yol ve yemek masraflarını da dahil. Fakat bizim gibi küçük yayınevlerinin fuar için çalışan istihdam etmesi için yeterli bütçesi yok” dedi.

Geçmiş yıllarda yayınevi olarak fuarda 2 metrekarelik bir stant kiraladıklarını anlatan Özen, ancak etkili bir tanıtım için en az 5 metrekarelik bir alana ihtiyaç bulunduğunu kaydederek, şöyle konuştu;
“Bu yıl metrekare ücretleri bin lira olarak belirlendi. Ve iyi bir fuar için en az 15 bin lira ayırmanız gerekiyor. Bunun içinde sadece yer kiralama ücreti değil, stant, ulaşım, yol gibi masraflar da dahil. İstanbul TÜYAP’taki fuara katılmak için şehir dışındaki bir fuara katılıyormuş gibi bir bütçe ayırmanız gerekir. Çünkü ha Beylikdüzü’ne gitmişsin ha Bursa’daki fuara katılmışsın aynı hesap.”

YAN SALONLARDA ÜCRETSİZ STANT VERİLEBİLİR
Ege Yayınları’nın sahibi 30 yıllık yayıncı Ahmet Boratav ise kitap fuarının, fuardan çok panayır havasında geçtiğini belirterek, “Daha çok akademisyenlere ve araştırmacılara yönelik kitaplar yayınlıyoruz. Fuarda da bu tür kitaplar pek talep görmüyor. Daha çok “bestseller”kitapların yer aldığı, popüler yazarların konuşma yaptığı, imza günü düzenlediği bir etkinlik. Kitabını imzalatmak için veya sadece gezmek için gelenler oluyor. İstanbul Kitap Fuarı gibi büyük fuarlarda yan salonlarda bile olsa ücretsiz stant verseler bizim için faydalı olur” önerisinde bulundu.

FUARDA İNDİRİMLİ SATIŞ ZORUNLULUĞU VAR
Son 4-5 yıldır artan maliyetlerle kitap fuarlarına katılmalarının zorlaştığını söyleyen Notabene Yayınları kurucusu Yalçın Bürkev de, “Son kitap fuarı hariç 10 yıldır kitap fuarına katılıyorum. Geçmiş yıllarda KOSGEB üzerinden yüzde 25 ödemeli geri ödeme sayesinde katılabiliyorduk. Fakat bu ödeme de 9 ayı bulan sürede ödeniyordu. Bu durumda küçük yayınevlerinin kitap fuarına katılması zorlaştı” dedi.

Yayıncılar için fuarlarda personel giderleri, stant ve stant giydirme masraflarının yanında indirimli satış yapma zorunluluğu da bulunduğuna dikkat çeken Bürkev, “Kitap maliyetlerinin yükselmesine rağmen okuyucuları memnun etmek ve satışı artırmak için indirimli satışlar yapılıyor. Bu durum orta ve büyük ölçekli yayıncıları bile zorluyor” ifadesini kullandı.

Kitap fiyatlarına gerçek masrafları yansıtamadıklarını ekleyen Bürkev, şöyle dedi;
“Son üç yıldır kitap basım sayısı düştü. Biz yılda 70 kitap yayınlarken pandemide 60 kitap, 2022’de de 48 kitap basabildik. Pandemi öncesinde 750 avro olan kuşe kâğıdı 2200 avroya, kitap içindeki kağıt ise 625’ten 1200 avroya çıktı. Bu artışı, okuyucuyu uzaklaştırmamak için tam anlamıyla yansıtamıyoruz.”

KİTABA TİCARI YAKLAŞIM YANLIŞ
41 yayınevinin dahil olduğu Yayıncılar Kooperatifi’ne bağlı yayınevlerinin yüzde 80’i fuara katılamadı. Fuarın düzenlenmesinde kamusal yararın gözetilmesine vurgu yapan Yayıncılar Kooperatifi Başkanı Elif Akkaya, durumu şöyle anlattı;
“Kültürel bir etkinlik hele de kitapla ilgili olunca bunun kamusal yararı da dikkate alınmalı ve buna göre fiyat politikası oluşturulmalıdır. Kitabın tamamen ticari bir meta olarak düşünülmesi, onunla ilgili etkinlikler ve yayma faaliyetinin tamamen ticari bir sektör algısıyla tasarlanmaması için elimizden geleni yapıyoruz.”

“EN DÜŞÜK ARTIŞ YER KİRALAMADA”
TÜYAP Kitap Fuarları Proje Direktörü Fethi Gürsoytrak, yayıncılar için kiralama ücretlerinin yanında başka giderlerin de bulunduğunu belirterek, “Fuar katılım ücretleri enflasyon oranına göre belirleniyor ancak yayınevlerinin katılımını kolaylaştırmak üzere 2022 fuarı için 2019 yılı fiyatlarına oranla yüzde 56’lık bir artış uygulandı. Mevcut ekonomik koşullar da dikkate alındığında 3 yıl için artış oranı çok cüzi miktarda tutuldu. Ancak stant dekorasyon maliyetleri, ulaşım, konaklama ve yeme-içme fiyatlarındaki artış birim fiyat artışının çok üzerinde” dedi. 

Fuarın uzak olması eleştirisini ise Gürsoytrak şu şekilde cevapladı:
“Beylikdüzü’ndeki fuar alanı 120 bin metrekare üzerine kurulu. Kitap fuarı da 50 bin metrekare üzerinde düzenleniyor. Sergi salonları, etkinlik salonları ve imza alanları düşünüldüğünde şehir merkezinde bu ihtiyacı karşılayabilecek bir alan bulunmuyor.”

Gazete Pencere'yi Google'da Takip Et

Scroll to Top