Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) merakla beklenen faiz kararını açıkladı. Merkez faizi yüzde 8,5’tan yüzde 15’e çıkardı. Toplantı sonrası yapılan açıklamada parasal sıkılaşma sürecinin başladığını duyurdu. Açıklamada “Enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırma gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirilecektir” ifadeleri dikkati çekti.
PPK metninde önceki dönemde Merkez Bankası’nın ana odak noktası olan “liralaşma stratejisi” de çıkarıldı. Ayrıca depremin ekonomiye olası riskleri konusunda da herhangi bir ifade metinde yer almadı.
Toplantının ardından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
Para Politikası Kurulu (Kurul) politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 8,5’ten yüzde 15 düzeyine yükseltilmesine karar vermiştir.
“Parasal sıkılaştırma dönemi başladı”
Kurul, dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin başlamasına karar vermiştir. Küresel ekonomide enflasyon düşerken, halen uzun dönem ortalamalarının çok üzerinde seyretmektedir. Bu nedenle, bütün dünyada merkez bankaları enflasyonu düşürmeye yönelik tedbirler almaktadır.
“Maliyet yönlü baskılar…”
Ülkemizde, yakın döneme ilişkin göstergeler enflasyonun ana eğiliminde yükselişe işaret etmektedir. Bu gelişmede yurtiçi talepteki güçlü seyir, maliyet yönlü baskılar ve hizmet enflasyonundaki katılık belirleyici olmuştur. Kurul, bu unsurlara ek olarak fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın enflasyon üzerinde ilave olumsuz etki yapacağını öngörmektedir.
Yüzde 5 hedefi
Kurul politika faizini enflasyonun ana eğiliminin gerilemesini ve orta vadede yüzde 5 hedefine ulaşmasını sağlayacak parasal ve finansal koşulları oluşturacak şekilde belirleyecektir.
“Gerektiği ölçüde kademeli olarak…”
Enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırma gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirilecektir. Enflasyon ve enflasyon eğilimine ilişkin göstergeler yakından takip edilecek ve TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir.
“TCMB, stratejik yatırımları desteklemeye devam edecek”
Parasal sıkılaştırma sürecinin başlaması ile para politikasının etkinliği artacaktır. Bununla birlikte, fiyat istikrarının sürekliliğini sağlamak hedefiyle, TCMB cari dengeyi iyileştirecek stratejik yatırımları desteklemeye devam edecektir.
Kurul, mevcut mikro- ve makroihtiyati çerçeveyi, piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleştirecektir. Sadeleşme süreci, etki analizleri yapılarak kademeli olacaktır. Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve şeffaf bir çerçevede almaya devam edecektir.
TIKLAYIN – PPK üyeleri ne kadar maaş alıyor?
Düşük faiz hikâyesi sona erdi
Alınan bu karar Merkez Bankası’nın son 2 yıldır uyguladığı düşük faiz politikasını fiilen sona erdirdi. Merkez Bankası, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Faiz sebep, enflasyon sonuç” teorisini son 2 yıldır ivedilikle uyguladı.
“Düşük faiz, değersiz TL” ile daha fazla ihracat yapılarak ülkeye giren dövizin artırılması ve bu yolla enflasyonun kontrol altına alınabileceği düşüncesi bugün itibariyle son buldu. Merkez Bankası bahse konu politikayı Eylül 2021’den beri uyguluyordu. Eylül 2021’de yüzde 19 seviyesinde bulunan enflasyona karşın Merkez Bankası’nın faizi de aynı seviyedeydi. Eylül 2021’den sonra başlanan faiz indirimleri neticesinde 23 Şubat 2023’e gelindiğinde faiz yüzde 8,5’e kadar çekildi.
Bu süreçte Kasım 2022’de ise enflasyon yüzde 85’e yükseldi. Daha sonrasında ise enflasyonda düşüşler görülse de bu tamamen baz etkisinden kaynaklı bir düşüştü. Özetle “Faiz düşerse enflasyon da düşer” mantığına dayandırılan politika sonucu, yüzde 19’da olan faiz yüzde 8,5’e giderken, enflasyon da yüzde 19’lardan yüzde 85’lere doğru hızla yükseldi.
Yorumlar 2