Nazarbayev heykeli de hedefte

Kazakistan’da akaryakıt fiyatlarındaki artış nedeniyle düzenlenen protestolar üzerine Başbakan Askar Mamin liderliğindeki hükümet istifa etti. Ancak hükümetin istifası ve zammın geri alınması da protestoları durdurmadı, öfkeli kalabalık ülkenin ilk Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in heykelini halat bağlayarak yıkmaya çalıştı. Olağanüstü Hal (OHAL) ilan edilen ülkede internet erişimi de kesildi.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ise televizyondan yaptığı konuşmada, Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanlığını, protestocuların hedefindeki eski lider Nursultan Nazarbayev’den devraldığını duyurdu. Tokayev, beş eski Sovyet ülkesinin üye olduğu örgütten de yardım istedi.

Deutsche Welle Türkçe’nin haberine göre, benzin istasyonlarında satılan sıvılaştırılmış petrol gazının (LPG) fiyatının iki katına çıkması üzerine Kazakistan’ın batısındaki Mangistau eyaletinin Canaözen kentinde hafta sonunda başlayan protesto eylemleri ülkenin birçok kentine yayıldı.

Kazakistan İçişleri Bakanlığı, protestolarda “provokasyonlara teslim olan, caddeleri bloke ederek trafiği engelleyen ve kamu huzurunu bozan” yaklaşık 200 göstericinin gözaltına alındığını bildirdi. Bakanlık, olaylar sonucu 95 emniyet görevlisinin yaralandığını, 37 polis aracının da hasar gördüğünü açıkladı.

Euronews, olaylarda en az 8 güvenlik görevlisinin öldüğünü, 137 kişinin yaralandığını iddia etti; yerel kaynakların, bir göstericinin hayatını kaybettiği, bir göstericinin de ağır yaralandığı iddiası ise resmi makamlarca henüz doğrulanmadı.

“YAŞLI ADAM DIŞARI” SESLERİ YÜKSELDİ
Ülkenin ekonomi merkezlerinden olan Almatı›da önceki gün düzenlenen gösteride, eylemciler ve polis arasında arbede yaşandı. AFP’ye göre 5 bin kişinin katıldığı gösteride, eylemciler ülkede hâlâ siyasi güce sahip olan Kazakistan’ın Kurucu Cumhurbaşkanı ve Güvenlik Konseyi Başkanı Nursultan Nazarbayev’i işaret ederek «yaşlı adam dışarı» ve «hükümet istifa» sloganları attı. Bazı göstericiler aralarında itfaiye aracının da bulunduğu bazı araçlara saldırdı, polise taş ve molotofkokteyli attı. Yerel medyada yer alan haberlere göre, polis göstericilere ses bombası ve göz yaşartıcı gaz ile müdahalede bulundu.

OHAL İLAN EDİLDİ
Göstericilere sükûnet çağrısı yapan Cumhurbaşkanı Tokayev, hükümetin istifasını kabul etmeden önce Mangistau eyaleti ile Almatı kentinde olağanüstü hâl ilan etti. Ancak daha sonra tüm ülkede OHAL ilan edildi. 19 Ocak’a kadar sürecek olan olağanüstü hâl kapsamında geceleri sokağa çıkma yasağı uygulanacak. Ülkede Telegram, Signal, WhatsApp gibi mesajlaşma uygulamalarının çalışmadığı, bağımsız iki haber sitesinin bloke edildiği bildirildi.

Önceki gece gaz fiyatlarında indirim yapılacağı açıklandı. Cumhurbaşkanı Tokayev, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “ülkede istikrarın sağlanması için” bu adımın atıldığını belirtti. Ancak bu adım da göstericileri evlerine döndürmedi.

GÖSTERİCİLER BELEDİYE BİNASINA VE HAVAALANINA GİRDİ
Ülkenin ekonomi merkezlerinden olan Almatı›daki protestolarda, göstericiler belediye binasına ve havaalanına girdi. AFP’nin aktardığına göre, Kazakistan’ın en büyük kentinde bugün de devam eden protesto eylemlerine binlerce kişi katıldı. Polis, ses bombası ve göz yaşartıcı gaz ile müdahalesine rağmen kalabalığın belediye binasına girmesine engel olamadı.

Kazak medyasındaki haberlerde ise binandan alevler çıktığının görüldüğü, protestocuların hükümete ait diğer binaları da hedef aldığı aktarıldı. Almatı Emniyet Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada, aşırı grupların kent merkezinde saldırıya geçtiği, Ulusal Muhafızların ve ordunun görev başında olduğu belirtildi.

NAZARBAYEV’İN HEYKELİNİ YIKMAYA ÇALIŞTILAR

Göstericiler, hükümetin yanı sıra Cumhurbaşkanı Tokayev’in selefi Nursultan Nazarbayev’e karşı duydukları hoşnutsuzluğu da dile getiriyor. 1989-2019 yılları arasında ülkeyi yöneten 81 yaşındaki Nazarbayev, halen Kurucu

Cumhurbaşkanı olarak ülkenin siyasetinde önemli bir rol oynuyor.

Taldikorgan kentinde öfkeli protestocular, Nazarbayev’in heykelini halat bağlayarak yıkmaya çalıştılar. Protestocuları yatıştırmaya çalışan Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ise televizyondan yaptığı konuşmada, Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanlığını eski lider Nursultan Nazarbayev’den devraldığını duyurdu.

TOKAYEV, ESKİ SOVYET ÜLKELERİNDEN YARDIM İSTEDİ
Tokayev, “Devlet Başkanı ve bugünden itibaren Güvenlik Konseyi Başkanı olarak, azami düzeyde sert olmayı planlıyorum. Her ne olursa olsun başkentte bulunacağım. Halkla birlikte olmak, benim anayasal yükümlülüğüm. Kazakistan tarihindeki bu kara süreci birlikte aşacağız, bu süreçten güçlü bir şekilde çıkacağız” dedi.

Cumhurbaşkanı Tokayev, Rusya ve beş eski Sovyet ülkesinin üye olduğu NATO benzeri bir örgüt olan Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nün (CSTO) devlet başkanlarına, “Terör tehdidine karşı yardım etmeleri için talep gönderdiğini” duyurdu.