Nihayet AK Parti harekete geçti

Son Güncellenme Tarihi: Temmuz 2, 2021 / 12:39

Türkiye, yıllardır hayvanların “sahipli sahipsiz” ayrımı yapılmadan “mal” değil “can” olduğunu kabul eden bir yasanın çıkarılması için mücadele veriyor. AK Parti iktidarı boyunca adeta yılan hikayesine dönen yasa defalarca verilen söze, “çıktı, çıkacak, çıkıyor” açıklamalarına rağmen bir türlü Meclis’ten geçemedi.
Hayvanların korunmasına dair 2004 yılında çıkarılan 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu sorunlu maddeleri nedeniyle yıllardır tartışma konusu. Tartışmanın temelinde ise yasada hayvanların “can” değil, “mal” olarak görülmesi var.
YILLAR SÜREN SEÇİM VAADİ
2011 yılında hazırlanan taslak ise eksiklikleri nedeniyle çok eleştirildi, rafa kaldırıldı. Sonrasında defalarca gündeme gelen yasa Sakarya’da ormanlık alanda kuyruğu ve patileri kesilmiş halde bulunan yavru köpek Türkiye’yi ayağa kaldırınca ‘aciliyet’ kazanmıştı. Sakarya’nın Sapanca ilçesinde ormanlık alanda vahşice bacakları ve kuyruğu kesilmiş halde bulunan fakat tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayan yavru köpek, Türkiye’yi dehşete düşürmüştü.
Toplumun her kesiminden tepkiler yükselmiş; Dönemin Enerji Bakanı Berat Albayrak, yasal düzenleme yapılacağını söylemişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan da vahşeti eleştirmiş, 16 Haziran 2018 tarihinde paylaştığı tweet ile “Hayvan haklarıyla ilgili yeni yaptırımları içeren hükumet tasarısını da yeni dönemde öncelikli olarak yürürlüğe koyacağız” sözünü vermişti. Bu söz, 24 Haziran 2018 seçimlerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçim vaadi de oldu, “Seçimden sonra ilk işimiz” dedi. Bu sözden üç yıl sonra yasa teklifi Meclis’e geldi.
SON SÖZDEN 3 YIL SONRA
AK Parti Hayvanları Koruma Yasası ve Türk Ceza Yasası’nda değişiklik yapan yasa teklifini dün TBMM Başkanlığı’na sundu. Yasa teklifinde, hayvanlar “eşya ya da mal” değil, “can” olarak tanımlanırken, hayvanlara karşı işlenen bazı suçlar için ilk kez hapis cezası öngörülüyor.
Hayvan neslini yok edenlere 5 yıldan 10 yıla kadar, hayvanlarla cinsel ilişkide bulunanlara da 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor, tehlikeli türlerin edinilmesi ise yasaklanıyor. Düzenlemenin TBMM tatile girmeden önce yasalaştırılması bekleniyor.
ÜNAL: HAYVANLAR CANLI STATÜSÜNE GETİRİLİYOR
Hayvanları Koruma Yasası ve Türk Ceza Yasası’nda değişiklikle, hayvanlara karşı işlenen bazı suçlara hapis cezası, mevcut para cezalarının da artırılması ve bazı fiillerin suç haline getirilmesini öngören yasa teklifi hakkında AK Parti Grup Başkanvekili Mahir Ünal, bir açıklama yaptı.
Ünal, “Bu düzenlemenin ruhunu, kalbini ve temel fikrini oluşturan bakış açımız şudur; Hayvanlar bir mal, eşya olmaktan çıkarılıp bir canlı statüsüne getirilmekte ve TCK 151’de hayvanlarla ilgili husus mala zarar verme noktasından çıkarılıp cana zarar verme noktasına getirilerek suç kapsamına alınmaktadır” dedi.
Sahipli-sahipsiz hayvan kavramının kaldırıldığını belirten Ünal, yunus parkı işletmelerinin de yasaklandığını ifade etti.
SÜS HAYVANI TANIMI
YASADAN ÇIKIYOR
Mevcut düzenlemede “mal, eşya” kapsamında değerlendirilen hayvanlar “canlı” olarak tanımlanıyor ve yaptırımlar da buna göre düzenleniyor. “Süs hayvanı” tanımı yasadan tamamen çıkarılıyor.
İlgili bakanlık olarak da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine Tarım ve Orman Bakanlığı tanımlanıyor. Yasaya, sahipsiz hayvanların tedavi ve parazit mücadelesinin yapılmasını, aşılanması, dijital kimliklendirmeyi içeren “rehabilitasyon” kavramı ekleniyor.
DİJİTAL KİMLİK ZORUNLULUĞU
Kedi ve köpek sahiplerine hayvanlarını dijital kimliklendirme yöntemiyle kayıt altına aldırma yükümlülüğü getiriliyor. Bunun için 22 Aralık 2022’ye kadar süre tanınıyor.
PETSHOP’LARDA KEDİ-KÖPEK SATIŞI YASAKLANIYOR
Petshop’larda kedi ve köpek satışı yasaklanıyor, ancak diğer hayvanların satışına engel yok. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından izin verilen ev hayvanı yerlerinde kedi ve köpek satışı yapılabilecek, sahiplenmek isteyen bu hayvanları katalogdan beğenerek edinebilecek.
“TECAVÜZ SUÇU” DİYEMEMİŞ “CİNSEL İLİŞKİ” DEMİŞLER
Yasaya eklenen düzenlemeyle hayvanlara yönelik işlenen suçların kapsamı genişletiliyor. Buna göre mevcut yasadaki hayvanlara her türlü kötü muamele, işkence, cinsel ilişkinin yanı sıra, hayvanı terk etmek de yasak kapsamına alınıyor.
Bakanlıkça belirlenen tehlike arz eden hayvanları üretmek, sahiplenmek, barındırmak, beslemek, sergilemek, hediye etmek, ülkeye girişini sağlamak, reklamını yapmak da yasaklanıyor.
Mevcut yasadaki Kabahatler Kanunu kapsamına giren suçlara yönelik para cezası miktarları artırılıyor. Hayvanların yanı sıra yavrularının da dijital kimliklendirilme yöntemiyle kayıt alması zorunluluğu getirilirken bu yükümlülüğe uymayanların hayvan başına 1200 lira para cezası ödeyeceği hükme bağlanıyor. Hayvan satışı yapan kişilerin hayvanların bakımı ve korunması ile ilgili olarak yerel yönetimler tarafından düzenlenen eğitim programlarına katılmamaları halinde ise 5 bin lira para cezası uygulanacak.
ESTETİK MÜDAHALELER YASAKLANIYOR
Hayvana karış işlenen fiil suç oluşturmamak kaydıyla, bir hayvan neslini yok edecek müdahalede bulunanlara hayvan başına 35 bin, hayvanın dış görünüşünü değiştirmeye yönelik veya diğer tedavi edici olmayan kuyruk, kulak kesilmesi, ses tellerinin alınması, tırnak ve dişlerinin sökülmesine dönük cerrahi müdahaleler ile özelliklerine aykırı şekilde ve dozda hormon, ilaç veren veya doping yapanlara da 4 bin 500 lira para cezası öngörülüyor. Hayvanların korunması ve refahı amacıyla eğitici yayın yapma yükümlülüğünü yerine getirmeyen kurumlara verilecek para cezasının miktarı da 21 bin liraya çıkarılıyor.
HAYVAN ÖLDÜRMEYE VE TECAVÜZE HAPİS CEZASI
Hayvanlara karşı işlenen bazı suçlara yönelik de ilk kez hapis cezası öngörüldü. Buna göre nesli yok olma tehlikesi altında olan bir hayvanı öldüren kişi, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak, hayvan neslini yok eden kişiye ise 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası verilebilecek.
Dini amaçlı kesimler ile yasal istisnalar, tıbbi bilimsel gerekçeler ve çevre sağlığı açısından önlenemez tehditler dışında, bir ev hayvanını veya evcil hayvanını kasten öldüren kişi 6 aydan 4 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak.
HAYVAN DÖVÜŞTÜRMEYE
2 YILA KADAR HAPİS
Hayvanlarla cinsel ilişkide bulunan kişi 6 aydan 3 yıla kadar hapis ve yüz günden az olmamak üzere adli para cezası verilecek. Ev hayvanına işkence eden, zalimce muamelede bulunanlara 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası ile öngörülüyor. Hayvan dövüştürmenin cezası ise 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası olacak.
Bu suçların birden fazla hayvana karşı aynı anda işlenmesi veya veteriner, hayvan gönüllülerince yapılması halinde de verilecek para cezası yarı oranında artırılacak.
BELEDİYELER BAKIMEVLERİNE KAYNAK AYIRACAK
Yasa ile belediyelere de hayvan bakımevi ve rehabilitasyon görevi veriliyor. Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 25 bini aşan belediyeler sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevi kurmak zorunda olacak.
YUNUS PARKLARI YASAKLANIYOR
Yasa yürürlüğe girdiği tarihten itibaren kara ve su sirkleri ile yunus parklarının kurulması yasaklanıyor. Mevcut işletmeler, herhangi bir nedenle eksilen hayvan sayısını tamamlama ya da artırma, yeni şube açma yolu ile kapasite artırımına gidemeyecek, bakanlığın izni olmadan işletme hakkını devredemeyecek, bu işletmeler zaman içinde hayvanların doğal ölüm süreçlerine göre faaliyetlerine son verecek. Yasaya aykırı faaliyetini sürdürenlere ise hayvan başına 25 bin lira idari para cezası verilecek.
BAZI IRKLAR ‘TEHLİKELİ’
Tehlike arz eden hayvanların belirlenmesine ilişkin bakanlıkça düzenleme yapılıncaya katar Pitbull Terrier, Japanese Tosa, Dogo Argentino, Fila Brasilerio türlerini veya bunların melezlerini üreten sahiplenen, barındıran, besleyen, reklamlarını yapan, ülkeye sokanlara hayvan başına 11 bin lira para cezası verilecek, bu hayvanlara el konularak, belediyeler tarafından bakımevlerine götürülecek. Bu türlere halen sahip olanlar ise yasanın yürürlüğe girdiği tarihten 6 aylık sürede hayvanlarını kısırlaştıracak ve buna ilişkin belgeyi bakanlığa başvurarak veri tabanına kaydettirecek. Kısırlaştırılan ve kayıt altına alınan bu hayvanlar kayıt belgesiz, ağızlıksız, tasmasız dolaştırılamayacak ve halkın yoğun olarak bulunduğu yerler ile çocuk oyun alanlarına, parklara sokulamayacak.

HAYTAP’TAN YETMEZ AMA EVET: 6 AY CEZADAN BAHSETMEK HAPİS YATMA DEMEK

Hayvan Hakları Federasyonu HAYTAP’ın Başkanı Ahmet Kemal Şenpolat, “Yasa değişikliğinin ardından tekrar ayaklanacağız” diyerek Hayvanları Koruma Kanunu teklifini yetersiz bulduklarını söyledi. Şenpolat, HAYTAP olarak mücadeleye devam edeceklerini vurguladı. Şenpolat’ın en önemli itiraz noktası teklifte öldürme suçunun 6 aydan başlanarak 4 yıl hapis cezası istenmesi. Şenpolat, “Bir öldürme halinde 6 aydan söz etmek zaten seni hapse atmayacağız, sen istediğini yapabilirsin demektir” sözleriyle ceza süresini eleştirdi.

Gazete Pencere'yi Google'da Takip Et

Scroll to Top