ORBAN KAZANDI, MACAR MUHALEFETİ KAYBETTİ

Macaristan’da 12 yıl önce göreve gelen Başbakan Viktor Orban, iktidarını dört yıl daha uzatmak için, Peter Marki-Zay’in liderliğini üstlendiği altı muhalefet partisi ise başta Avrupa Birliği (AB) olmak üzere dünyadaki birçok liderin eleştiri oklarını yönelttiği popülist-sağcı liderini koltuğundan etmek için yarıştı.

Macaristan Ulusal Seçim Dairesi (NVI) internet sitesinden seçime katılım oranının yüzde 67,8 olduğunu duyurdu. Bu oran dört yıl öncesinde yüzde 68,13 idi. Macaristan’da kayıtlı 7 milyon 693 bin 857 seçmenden 5 milyon 216 bin 424’ü oy kullandı.

İlk sonuçlara göre Başbakan Viktor Orbán’ın koalisyonu ülke genelinde yüzde 50’lerin üzerine çıktı, altı partili birleşik muhalefet ikinci sırada kaldı ve Macaristan Meclisi’nde çoğunluğu İktidar ittifakına kaptırdı. Orban bir dönem daha ve güçlü bir şekilde iktidarda kalacak.

ORBAN’IN İKTİDAR SERÜVENİ
Viktor Orban ve liderliğini üstlendiği Macar Yurttaş Birliği (Fidesz) Partisi, 2010’ların başında merkez sağda ve Avrupa yanlısı bir çizgide seyrederken, zaman içinde otoriterleşti ve daha muhafazakâr, milliyetçi, göçmen karşıtı bir çizgiyi benimsedi.

Bir zamanlar Avrupa Parlamentosu’nda (AP), ülkesinde yaptığı reformlar nedeniyle alkışlanan Orban, son yıllarda azınlıkları baskı altına alan popülist yönetimi ile AB ve demokrasi yanlısı grupların eleştirilerinin odağında.

Muhalif basın organlarını çeşitli baskılar vasıtasıyla kendine yakın iş insanlarına satın aldıran Orban, bugün Macaristan’da medyanın önemli kısmını kontrol ediyor. Bu yüzden muhalefet, seçim dönemi Orban’ın medya ambargosunu kırmak için köylerde “sokak gazeteleri” dağıttı, sesini duyurmaya çalıştı.

MACAR MUHALEFETİ İLK BAŞARILI SINAVINI YEREL SEÇİMDE VERMİŞTİ
Macaristan’da muhalefet partilerinin ilk ciddi ittifak girişimi, 2019’daki yerel seçimlerde başkent Budapeşte için ortak bir belediye başkan adayı belirlemesiydi. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun “sevgi dili” kampanyasını örnek aldığını söyleyen muhalefet partilerinin ortak adayı Gergely Karacsony, Orban’ın desteklediği adaya karşı seçimleri altı puan farkla kazanmıştı.

YEREL İTTİFAK GENEL İTTİFAKI GETİRDİ
Bu stratejinin işe yaramasını memnuniyetle karşılayan muhalefet aktörleri benzer bir metodu genel seçimlerde de uygulamaya karar verdi. Altı büyük muhalefet partisi ve iki siyasi hareket, 2020’nin sonunda bir araya gelerek “Macaristan İçin Bir Arada” isimli bir ittifak kurdu.

SAVAŞIN GÖLGESİNDE SEÇİM DÖNEMİ
Seçim döneminin son düzlüğünde Macar muhalefeti, Orban ile Putin’in yakın ilişkilerini kullanarak, seçimleri Batı ve Rusya arasında bir referandum haline getirmeye çalıştı, “Ya Orban ve Putin, ya da Batı ve Avrupa” sloganını kullandı.

Orban ise medya üzerindeki gücünün de etkisiyle muhalefeti “savaş çığırtkanlığı” yapmakla suçladı. Ukrayna’ya gönderilecek silah yardımını Macaristan sınırlarından geçirmeyen Orban, kendisini, “barış ve istikrarın koruyucusu” olarak lanse etti.

Budapeşte’nin hemen hemen her yeri, Orban’ın partisi Fidesz tarafından muhalefet liderinin Hıristiyan değerlerini aşağılayacağı ve Macaristan’ın egemenliğini baltalayacağı iddialarını içeren afişlerle donatıldı.

MACARİSTAN'DA NASIL BİR SEÇİM SİSTEMİ VAR?
Macaristan’da muhalefetin bir araya gelmesinin en önemli sebeplerinden biri ülkedeki tek turlu çoğunluk seçim sistemi. Bu sistemde 199 seçim bölgesinin 106’sından bir milletvekili çıkıyor ve yüzde 50 çoğunluk şartı aranmıyor. Yani en çok oyu alan kişi, o bölgenin milletvekili seçiliyor. Kalan 93 milletvekili ise ulusal listelerden partilerin oy oranına göre belirleniyor.

Kaynak: Ajanslar-medyascope