TTB: İktidar, sağlık çalışanını korumadı

Türk Tabipleri Birliği (TTB), pandemi sürecinin başından beri insan üstü bir çabayla hayatları kurtarmaya çalışırken can veren sağlık çalışanlarını mercek altına aldı. 31 Mayıs 2021 itibarıyla 403 sağlık çalışanı hayatını kaybetti. Çalışmaya göre en temel neden “başarısız pandemi süreci” olarak ortaya çıktı: “İktidar sağlık çalışanlarını yeterince korumadı.”
TTB’nin “TÜRKİYE’DE SAĞLIK ÇALIŞANI ÖLÜMLERİNİN ANLATTIĞI” başlıklı çalışmasından öne çıkan tespitler şöyle:
COVID-19 mücadelesinde sağlık çalışanları, birçok ülkede hayatını kaybeden meslek grupları içinde sayı ve oran olarak en öndedir. Pandemi boyunca bazı ülkelerde, sağlık çalışanı ölümleri hiç olmamış; bazılarında da salgın başında gerçekleşen ölümler irdelenerek, alınan önlemlerle sonraki dönemde sağlıkçı ölümüne rastlanmamıştır. Sağlık çalışanlarının enfekte olmasının ve buna bağlı ölümlerin engellenebildiğinin örnekleri olduğuna göre Türkiye’deki sağlık çalışanları ölümlerine herkes bu çerçevede bakmak zorundadır.
Bu raporda; salgının başından 31.05.2021 tarihine kadar COVID-19 hastalığına bağlı olarak yaşamını yitirmiş 403 aktif sağlık çalışanının yaşı, cinsiyeti, çalıştığı ili ve kurumu, aylara göre ölüm dağılımı, mesleği, kronik hastalık durumu, mesleklere göre ölüm hızları değerlendirildi.
Türkiye’de, COVID-19’a bağlı ölümlerin %36,0’sı hekimlerde, %13,2’si eczacılarda ve % 6,0’sı hemşire ve ebelerde olmuştur.
Türkiye’de hekimlerin %18,6’sı, diş hekimlerinin %51,9’u özel sağlık kurumlarında; ancak ölen hekimlerin %58,6’sı, diş hekimlerinin %95,7’si ve eczacıların %98,1’i özel sağlık kurumlarında çalışmaktadır.
COVID-19’a bağlı nedenlerle hayatını kaybeden sağlık çalışanlarının %87,1’i ve ölen hekimlerin %97,2’si erkektir. Türkiye’de, pandemide ölümlerin büyük çoğunluğunun 65 yaş ve üstünde olduğu ortada iken ölen sağlık çalışanlarının yaş ortalaması 55,3’tür.
Pandeminin ilk üç ayındaki sağlık çalışanı ölüm sayısının, sonraki 12 ayda gerçekleşen sağlık çalışanı ölüm sayısından çok düşük olması; hiçbir değerlendirme yapılmadığını ve önlem alınmadığını gösteriyor. Pandeminin ilk 3 ayındaki ölümlerin nedenleri iyi irdelenmiş ve bu değerlendirmeye bağlı ek önlemler alınmış olsaydı; ölümlerin tamamının önüne geçilebilirdi.
Ayrıca Sağlık Bakanlığı, açıkladığı şekilde 2020 Aralık ayında sağlık çalışanlarını aşılayabilseydi; 2021 yılında gerçekleşen ölümlerin önemli bir kısmı olmayacaktı. Ölen sağlık çalışanlarının yaş ortalamasının düşük olması, iktidarın sağlık çalışanını yeterince korumadığının bir diğer göstergesidir.