MEB'in açıkladığı yeni müfredat taslağında, Türkçe dersi değişikliği
Millî Eğitim Bakanlığınca, kamuoyunun görüşüne sunulan Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamında hazırlanan yeni müfredat taslağında ilkokul ve ortaokullarda Türkçe, liselerde ise Türk Dili ve Edebiyatı derslerinde "dinleme, konuşma, yazma ve anlama" olmak üzere dört dil becerisini temele alan değişikler yapılacak. Ortaokul Türkçe derslerindeki metin türlerine daha önceki programlarda yer almayan "hiper metin, infografik, grafik simge, vlog, ilk gösterim filmi (fragman), belgesel, dijital öykü" gibi türler de dahil edildi.
Bakanlığın internet sitesinden ulaşılabilen bilgilere göre Millî Eğitim Bakanlığınca hazırlanan yeni müfredat taslağında ilkokul ve ortaokullarda Türkçe, liselerde ise Türk Dili ve Edebiyatı derslerinde "dinleme, konuşma, yazma ve anlama" olmak üzere dört dil becerisini temele alan değişikler yapılacak. Bu kapsamda ilkokullarda tüm sınıf düzeylerindeki Türkçe öğretimi, 2024 Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Türkçe 1-4. sınıflar taslak öğretim programına göre, önceki öğretim programlarında da olduğu gibi ilk okuma yazma öğretimi ve Türkçe öğretimi ile ilgili kısımları içerdi. Bu kapsamda öğretim programı, daha önceki programlarda seçimlik ve (genelde zorunlu üç) tema içerirken, uygulama birlikteliğini sağlamak için taslak programda her sınıf düzeyinde 8 zorunlu tema öngördü.
İlk kelime “anne” olacak
Ses gruplarının oluşturulmasında kolay sesletim, kullanım sıklığı, yazım kolaylığı, sözcük üretimi, harflerin sesleri ve formları dikkate alındığı ifade edilirken ilk oluşturulan hece ve kelimelerin "-an", "ana" ve "anne" olmasının da çocuğun yakın çevresinden örnekler verebilmesine imkan tanıyacağı belirtildi.
Taslak öğretim programında çevrimiçi okuma, yazma gibi dijital ortam unsurlarına da yer verildi. Bu bağlamda teknolojinin yaşamın her alanında etkin bir şekilde kullanıldığı bugünün dünyasında ilkokul düzeyinde de öğrencilerin dijital ortamları doğru ve etkin kullanmalarını sağlayacak etkinlikler planlandı. Öte yandan "Erdem, Değer, Eylem" modeli ile bütünleşik bir biçimde değerlerin de yer alacağı bilgisi paylaşıldı.
Metin türlerine ekleme
Ortaokul Türkçe dersi öğretim programında da düzenlemeler yapıldı. Program, 5'inci sınıftan 8'inci sınıfa hem anlama hem de anlatmada ihtiyaç duyulan alan becerilerini ve kavramsal becerilerin, geliştirmeye odaklandığı belirtilirken, bu doğrultuda bütün dil becerilerine eşit önem verildiği ve her bir beceri için atölye faaliyetleri tasarlandığı kaydedildi. Metin türlerine daha önceki programlarda yer almayan "hiper metin, infografik, grafik simge, vlog, ilk gösterim filmi (fragman), belgesel, dijital öykü" gibi türler dahil edildi.
Farklı yayınevleri tarafından hazırlanan kitaplarda aynı zamanda aynı teme işlenecek
Programda temalar sınıf seviyelerine göre zorunlu hale getirilirken böylece farklı yayınevleri tarafından hazırlanacak kitaplarda aynı zamanda aynı temanın işlenmesi sağlanacak. Bu ve temalara yönelik zorunlu öğrenme hedeflerinin belirlenmesinin, öğrencilerin ortak sınavlara ortak içerikle girmesine katkı sunacağı vurgulandı.
Tema sayısı 8’den 6’ya düşürüldü
Önceki programlarda her bir sınıf seviyesi için 8 tema kullanımı söz konusu iken bu programda tema sayısı 6'ya indirildi. Bunun gerekçesi olarak dil becerilerine yönelik etkinliklere yeterince zaman ayrılamaması gösterildi.
“Dil bilgisi” yerine “dil yapıları”
Programda geleneksel dil bilgisi öğretimi anlayışından uzaklaşıldığını kavramsal düzeyde gösterebilmek için "dil bilgisi" yerine "dil yapıları" ifadesi kullanıldı. Ortaokul Türkçe müfredatında, dil bilgisi öğretiminde yaklaşım değişikliği yapıldı. İşlevsel dil bilgisi öğretimine gidildi. Dil becerilerine yönelik strateji, yöntem ve tekniklerin sınıfta nasıl uygulanacağı ve öğretileceğine ilişkin yol haritası "kademeli sorumluluk devri modeli" oluşturuldu.
Türk dili ve edebiyatı öğretimi, sadece sınıf içi etkinliklerle değil sınıf dışına ve günlük hayatın her safhasına yayılan uygulamalarla gelişecek aşamalı bir süreç olacağı da kaydedilirken bu nedenle dersle ilişkili sınıf dışı etkinlik ve görevlerin tasarlanacağı bu sürecin ise ailelerin katılımı ile destekleneceği belirtildi.
Dört eser okunacak, bir eleştirel film analizi yapılacak
Yaygın türler arasından seçilmek kaydıyla tüm sınıf düzeylerinde her dönem 2, öğretim yılı boyunca 4 eser okunacak ve bir eleştirel film analizi yapılacak. Okunacak eserlerin ve izlenecek filmlerin belirlenmesinde programda yer alan metin seçimi ölçütleri dikkate alınacak. Bu ölçütler doğrultusunda zümre üyeleri tarafından öğrencilerin yaş ve sınıf seviyelerine uygun olarak belirlenen eserlerin okutulması sağlanacak. Öğrenciler, değerlendirmelerini bir sunu seklinde sunacaklar ve bu sunum performans görevi olarak dönem sonunda notla değerlendirilecek.
