2022’de de gazetecilerin payına hapis düştü

Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) 2022'de hapse atılan gazeteci sayısının yeni bir rekor kırdığını bildirdi. Bu yıl gazetecileri en fazla hapse atan ilk beş ülke İran, Çin, Myanmar, Türkiye ve Belarus olarak sıralandı.

VOA’nın haberine göre, 1 Aralık 2022 itibariyle 363 gazeteci hapse atıldı. Bu rakam geçen yılın rekorunun yüzde 20 üzerinde. Türkiye'de hapse atılan gazetecilerin sayısı 2021'de 18 iken 2022'de bu sayı 40'a çıktı. Yılın ilk yarısında 25 Kürt gazeteci tutuklandı.

Raporda, "Bu yıl 2016'daki darbe girişiminin ardından olduğundan daha az gazeteci hapse atılmış olsa da Türkiye'de bağımsız medya, hükümet kapatmaları, devralmalar ve çok sayıda gazetecinin sürgüne veya meslekten atılmaya zorlanması nedeniyle büyük ölçüde zarar gördü" denildi.

CPJ, dezenformasyon yayanların hapis ile cezalandırılmasının öngörüldüğü tartışmalı bir basın yasasının mecliste onaylandığı da düşünüldüğünde tutuklamaların gelecek yılki seçimler öncesinde basın özgürlüğüne karşı yeni bir saldırıya işaret ediyor olmasından endişe edildiğini belirtti.

Azınlık gruplara mensup gazetecilerin uğradığı baskılara da değinilen raporda, Türkiye'de Mezapotamya Haber Ajansı, tamamı kadın çalışanlardan oluşan JINNEWS ve Avrupa'daki Kürt basın kuruluşlarına içerik üreten prodüksiyon şirketlerinden 25 Kürt gazetecinin tutuklandığı kaydedildi.

Raporda Anayasa Mahkemesi'nin, yeniden yargılanmasına karar verdiği, müebbet hapis cezasının 20 yılını dolduran Hatice Duman'ın İstanbul'daki mahkemeye, cezaevi yetkililerinin duruşmadan birkaç hafta önce yasal belgelerine ve notlarına el koyduğunu ve bu nedenle savunma hazırlama hakkının ihlal ettiğini anlattığı kaydedildi. Duman'ın daha önce CPJ'ye verdiği bir röportajda masa, kitap, günlük ve hatta boş kağıt parçaları gibi kişisel eşyalarının da koğuş baskınında elinden alındığını söylediği hatırlatıldı.

İRAN’DA KADIN GAZETECİLER REKOR KIRDI!
CPJ, İran'da 22 yaşındaki Kürt asıllı genç kadın Mahsa Amini'nin gözaltındayken ölmesi sonrası başlayan protestoları bastırmaya yönelik baskılar sırasında tutuklanan tahmini 14 bin İranlı arasında onlarca gazetecinin de olduğu bildirdi. Yetkililerin İran'da rekor sayıda kadın gazeteciyi tutukladıkları belirtilen raporda, gösterilerin başlamasından bu yana tutuklanan 49 gazeteciden 22'sinin kadın olduğu belirtildi.

Raporda, İran'daki gösterilerin hesabının Kürtlere kesildiği ve hapisteki gazetecilerden en az dokuzunun Kürt olduğu kaydedildi.

Irak'ta, bu yıl rapora giren üç gazeteci de Kürt Bölgesel Yönetimi'nde hapsedildi. Çin'de tutuklu gazetecilerin çoğunun ise Şincan'daki Uygurlar olduğu görüldü.

Raporda Pekin'in, Şincan'da Müslüman etnik gruplara karşı baskı uygulamak ve insanlığa karşı suç işlemekle suçlandığı hatırlatıldı.

SINIR TANIMAYANLARIN RAPORU
Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü de bu yıla ilişkin bilançosunda, dünyada 533 gazetecinin kamuoyunu bilgilendirme çabası içerisindeyken tutuklandığını, 57’sinin de öldürüldüğünü bildirdi. Tutuklama ve cinayetlerdeki rekor artışa işaret eden RSF, 65 medya temsilcisinin rehin, 49’unun da kayıp durumda olduğunu açıkladı.

RSF Genel Sekreteri Christophe Deloire, “Diktatörlükler ve otoriter yönetimler, hapishanelerine gazeteci doldurmada hızlandırılmış bir süreç işletiyorlar. Gazeteci tutuklamadaki bu yeni rekor artış, bu vicdansız güçlere direnilmesine ve haber özgürlüğü, bağımsızlığı ve çoğulculuğu hedeflerini savunan herkesle aktif dayanışma içinde bulunulmasına olan yakıcı ihtiyacı teyit ediyor” dedi.