AİHM, Litvanya'nın işkenceye izin verdiğine hükmetti
AİHM, CIA’nin Litvanya’da gizli bir sorgulama merkezinde 11 Eylül şüphelisi Mustafa Ahmed Adam el-Hawsawi'nin 2005-2006 yıllarında işkence, ve ‘insanlık dışı muameleye’ maruz bıraktığına karar vererek Avrupa insan hakları yasalarını ihlal ettiğini ifade etti. Açıklamada, “Litvanya'nın Bay al-Hawsawi'nin iddialarını etkili bir şekilde soruşturmaması ve CIA'in gizli tutuklu programındaki suç ortaklığı nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 3. Maddesinin (insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele/soruşturma yasağı) ihlalleri; Litvanya'nın yardım etmesi nedeniyle, Sözleşme'nin 6’ıncı maddesi (makul sürede adil yargılanma hakkı) ve 6 No'lu Protokol'ün 1. maddesi (ölüm cezasının kaldırılması) ile birlikte 2. maddesi (yaşam hakkı) ve 3. maddesi ihlal edilmiştir” denildi.
Basın açıklamasına göre, Litvanya'da tutulduğu süre boyunca , hücre hapsi, sürekli bacak prangası kullanımı ve gürültü ve ışığa maruz kalma dahil olmak üzere son derece sert bir gözaltı muamelesine maruz kaldı.
Açıklamada, "Böyle bir gözaltı muamelesinin kümülatif etkileri, Litvanyalı yetkililerin CIA ile işbirliği yaparak mümkün kıldığı [Avrupa] sözleşmesinin (insan haklarına ilişkin) anlamı dahilinde insanlık dışı muameleye varmıştır" denildi.
Yorumu sorulduğunda, Washington'daki Litvanya büyükelçiliği, Baltık Haber Servisi tarafından yayınlanan ve Litvanya adalet bakanlığının, Litvanya'nın mahkemenin Hawsawi'ye 100.000 € (108.750 $) tazminat ödemesi kararına uyacağını söylediğini aktaran bir makaleye dikkat çekti.
AİHM, o dönem ABD’nin gözaltında tutulan şüphelilere uyguladığı işkence ve kötü muamele geçmişine bakarak Litvanya’nın bu durumun farkında olması gerektiğinin altını çizerek, “ABD'de gözaltında tutulan terör şüphelilerine uygulanan işkence, kötü muamele ve tacize ilişkin o dönemde yaygın olarak mevcut olan bilgiler göz önüne alındığında, Litvanyalı yetkililerin, CIA'nin kendisini kendi topraklarında bulunan gizli hapishanede böyle bir muameleye tabi tutacağının farkında olmaları gerekirdi” dedi.
Mustafa Ahmed Adam el-Hawsawi kimdir?
Suudi Arabistan vatandaşıdır. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki 11 Eylül saldırılarında önemli bir mali kolaylaştırıcı olarak hareket ettiği iddia ediliyor Mustafa el-Hawsavi, Mart 2003'te Pakistan ajanları tarafından Pakistan'da yakalandı ve ABD'nin gözetimine teslim edildi. Gözaltında cinsel istismar dahil birçok işkenceye maruz kaldı. El Kaide ile herhangi bir üyeliği ise kanıtlanamadı.
