Ekonomist Demiralp'ten Merkez Bankası'na "doz" uyarısı: Enflasyon beklentisini tetikleyebilir...
Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp, Merkez Bankası'nın 750 baz puanla faizi yüzde 25'e çıkarmasını değerlendirdi. Faiz artışındaki "doz ayarına" dikkat çeken Demiralp "TCMB 650 baz puan ile başladığı artışlarının dozunu önce 250 baz puana düşürdü sonra 750 baz puana çıkardı. Bu şekilde tedavi devam ederken doz artırımı yaparsanız “Durum Merkez Bankası'nın sandığından da kötüymüş” izlenimi yaratıp enflasyon beklentiyi tetikleyebilirsiniz" dedi.
BBC Türkçe'de kaleme aldığı yazıda Demiralp şöyle dedi:
"Uzun bir sıkılaştırma döngüsüne başlayan merkez bankaları yola “yüksek dozda” faiz artışları ile başlayıp kademeli olarak “düşük doza” doğru devam ederlerse bunun iki avantajı olur:
- Para politikası 6-18 aylık bir gecikme ile etkisini gösterir. Bu sebeple baştan yüksek dozda verilen ilacın etkisi daha hızlı sisteme girer
- Önden yüklemeli faiz artışını gören piyasalar, Merkez Bankası'nın siyasi baskı ile hareket etmeyeceği izlenimi edinirlerse enflasyon beklentilerini aşağı çekerler. Çok basitleştirilmiş bir örnek üzerinden gidersek toplamda 20 puan faiz artırmayı planlayan bir Merkez Bankası'nın bunları 10-5-3-2 şeklinde kurgulaması durumunda önden gelen yüklü faiz artışları “yaptıklarım yapacaklarımın teminatıdır” diyecek Merkez Bankası'na duyulan güveni artırır. Bu güven enflasyon beklentilerini aşağı çektiğinde son faiz artışlarına gerek kalmadan da faiz artışlarını sonlandırmak mümkün olabilir.
Oysa TCMB 650 baz puan ile başladığı artışlarının dozunu önce 250 baz puana düşürdü sonra 750 baz puana çıkardı. Bu şekilde tedavi devam ederken doz artırımı yaparsanız “Durum Merkez Bankası'nın sandığından da kötüymüş” izlenimi yaratıp enflasyon beklentiyi tetikleyebilirsiniz.
Merkez Bankası son kararıyla bu riski aldı. Hatta bir adım daha ileri giderek piyasalardan önce 2023 enflasyon tahminini kendi eliyle yukarı revize etti (Daha doğrusu enflasyon raporundaki üst banda işaret etti).
Ama bu dobralığına karşılık piyasalardan istediği şuydu: Bana inanın, bu seneyi kayıp yıl olarak düşünün. Attığımız tohumlar 2024'de ürün vermeye başlayacak. Enflasyon raporundan 2024 için koyduğumuz yüzde 33 enflasyon hedefine güvenin ve ileriye yönelik fiyatlamalarınızı bu rakama göre yapın."
