Yabancı para zorunlu karşılık oranları artırıldı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yabancı para zorunlu karşılık oranlarında değişikliğe gitti. Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğe göre vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar, 3 aya kadar, 6 aya kadar ve 1 yıla kadar vadeli yabancı para cinsi zorunlu karşılık oranları yüzde 19’dan yüzde 21’e çıktı.
TCMB, yurtdışı bankalar ve kıymetli maden depo hesapları hariç mevduat ve katılım fonları ve müstakrizlerin fonları için zorunlu karşılık oranını tüm vadelerde 200 baz puan artırdı. Türk Lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkânı azami oranı ise yüzde 20’den yüzde 10’a düşürüldü.
Bloomberg’in aktardığına göre, alınan bu kararla TCMB’nin döviz cinsi karşılıklarının 2,7 milyar dolar artması bekleniyor. Bu değişikliklerin tesisinin, 6 Ağustos 2021 tarihinde başlayacak olan 19 Temmuz 2021 yükümlülük döneminden itibaren geçerli olacağı belirtildi.
“KARAR VATANDAŞI İLK ETAPTA ETKİLEMEYECEK”
Ekonomist İbrahim Turhan, Merkez Bankası’nın kararını Karar’a şöyle değerlendirdi:
“Alınan karar sokaktaki vatandaşı ilk etapta etkilemeyecek. Bu karar Merkez Bankası ile bankalar arasındaki işlemleri etkileyecek bir hamle. Merkez Bankası, elinde sokaktaki insanında hayatını etkileyecek çok güçlü araçlar varken onları kullanmıyor. Elindeki araçları kullanamayan MB, yeni düzenlemeler yaparak günü kurtarmaya çalışıyor. Bunların hiçbir etkisi olmaz demek doğru değil ama soruna çözüm bu değil. Merkez direkt müdahale yerine arkadan dolanarak aynı sonucu almaya çalışıyor. Bu durumda ‘etkisiz silah’ istenen etkiyi yaratmayacaktır.”
Zamlara tepki: Emeklilerin alacağı zam şimdiden eridi
1 Temmuz itibariyle önce elektriğe yüzde 15 ardından, doğalgaz fiyatlarına yüzde 12 zam yapıldı. Zam kararlarına toplumun her kesiminden tepki geldi. CHP Parti Sözcüsü Faik Öztrak, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun, “Temmuzda Türkiye ekonomisi şahlanacak” açıklamasını hatırlatarak, “Yurttaşının aklıyla bu kadar çok alay eden, başka bir hükümet dünya üzerinde yok” yorumunu yaptı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın da “Emeklilerimiz, memurlarımız bu ay zam alacaklardı. Alacakları zam daha ceplerine girmeden kat ve kat fazlası ceplerinden çıktı, şimdiden eridi” dedi.
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, “İktidar sanki yemin etmiş söke söke vatandaşın varını yoğunu alacak” paylaşımını yaptı. HDP Milletvekili Garo Paylan, “Fiyat İstikrarı Komitesi kurdukları gün elektriğe yüzde 15 zam yaptılar. Fıkra değil” mesajını paylaşarak elektrik zammına tepki gösterdi.
İYİ Parti Mali İşler Başkanı Ümit Dikbayır, “Son 3,5 yılda memura ve emekliye yüzde 35 ama elektriğe yüzde 120 zam yapan sistemin ve iktidarın sonu yüzde 100 gelmiştir” paylaşımını yaptı.
ANALİZ
PROF. DR. SERAP
DURUSOY: Bir yandan rezervleri artırmak diğer yandan da TL’yi cazip hale getirmek için döviz cinsi zorunlu karşılıkların artırılmasının kur da aşağı yönlü bir baskı yaratabilmesi politik süreçle ve ekonomiye duyulan güvenle yakın ilişkili. Elektrik ve doğal gaza getirilen zamların hem hane halkı hem de sanayi şirketleri üzerinde yaratacağı baskı ve ÜFE –TÜFE makasının önümüzdeki dönemlerde daha da genişleyeceği düşünüldüğünde enflasyon kaygısının artması söz konusu olacaktır.
