Fransa'da aktif ötanazi, yasal hale geliyor
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron aktif ötanaziye belli koşullar altında izin veren bir yasa tasarısı hazırladıklarını duyurdu. La Croix ve Libération gazetelerine bir mülakat veren Macron tasarının Nisan ayında bakanlar kuruluna sunulacağını ve Mayıs ayında parlamentoda görüşüleceğini söyledi. Fransa Cumhurbaşkanı, yasayı "bireyin özerkliğiyle ulusun dayanışmasını uzlaştıran bir kardeşlik yasası" olarak niteledi.
Fransa Başbakanı Gabriel Attal'ın sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamaya göre yasa tasarısı 27 Mayıs'ta meclise sunulacak.
Talep üzerine öldürme olarak da tanımlanan "aktif ötanazi," kişinin "açık ve ciddi bir talepte" bulunarak öldürülmeye karar vermesi üzerine bir başkasının ölüme aktif bir biçimde sebebiyet vermesi durumuna deniyor.
"İntihara yardım" ise kişiye kendisini öldürmesinde gerekli ilaçları temin etmek ya da zehri hazırlamak olarak tanımlanıyor. "Talep üzerine öldürmeden" farklı olarak bu seçenekte öldürme eylemi, kişinin kendi kontrolünde gerçekleşiyor.
Yasa tasarısının içeriği
Macron'un açıklamalarına göre hazırlanan yasa tasarısı uyarınca Fransa'da iyileşmesi mümkün olmayan hastalıklardan muzdarip yetişkinler, hastalıklarının son evresinde "ölmek için yardım talebinde" bulunabilecek. Hastanın yargıda bulunabilir durumda, yani reşit olması ve Alzheimer gibi bir psikiyatrik hastalığa sahip olmaması gerekiyor. Bu koşulları sağlaması durumunda hastanın talebinin bir "tıbbi ekip" tarafından değerlendirmeye alınacağı belirtiliyor. En az iki hekimin olacağı ekipte ayrıca psikologların da bulunabileceği ifade ediliyor. Talebin kabul edilmesi halinde aktif ötanazinin ölümcül bir preparat yoluyla gerçekleştirileceği kaydediliyor.
Fransa'daki mevcut yasalarda şimdiye kadar ölümcül hastaların, yaşamlarının sonunda kalıcı olarak sakinleştirilmelerine ve bağlı oldukları makinelerin kapatılmasına izin veriliyordu. Ölmek isteyen ya da yakınlarının ölmelerine izin vermek istediği ağır hasta vakaları kamuoyunda şiddetli tartışmalara neden oluyordu.
Aktif ötanazi ve kişinin kendi yaşamını sonlandırmaya karar vermesi Fransa'da 2020'den beri tartışılan bir konu. Ülkede muhafazakâr milletvekilleri ve din temsilcileri bu hususta bir liberalleşmeyi reddediyor. Macronun partisi Rönesans (eski adıyla Cumhuriyet Yürüyüşü) ise aktif ötanaziyi destekliyor. Fransa'da en son 2021 yılında aktif ötanaziyi mümkün kılan bir yasa tasarısı reddedilmişti.
Hasta bakıcılar ve din adamlarından tepki
Macron tarafından açıklanan ötenazi yasa tasarısı, hasta bakıcı dernekleri ve Piskoposlar Konferansı'nın sert eleştirilerine neden oldu. Palyatif bakım personeli, kanserle mücadelede destek personeli ve özel hemşire dernekleri ortak bir açıklama yayınlayarak Cumhurbaşkanı'nın fikirlerinin "hastaların ihtiyaçlarından ve bakım personelinin günlük yaşamlarından çok uzak" olduğunu belirtti.
Katolik Kilisesi'ne bağlı Fransa Piskoposlar Konferansı Başkanı Eric de Moulins-Beaufort, "ölümü bir çözüm olarak" sunan bir yasa geçirmeme konusunda uyardı. "İntihara yardım ve ötanaziyi mümkün kılan bir yasayı 'kardeşlik yasası' olarak nitelemek bir aldatmacadır" diyen Eric de Moulins-Beaufort "Ölüm sırasında kişiye yardımcı olan ölümcül maddeler değil, şefkat ve ilgidir" diye konuştu.
