"Gördük ki Ayasofya yalnızca siyasete değil, ticarete de açılmış"
İstanbul'un 1453 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilmesinin ardından camiye çevrilen dünyanın en eski katedrali Ayasofya, 1947 yılında alınan bakanlar kurulu kararıyla müzeye çevrilmişti.
53 yıl müze olarak hizmet veren Ayasofya, 2020 yılında tekrar camiye çevrildi. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı, Ayasofya'nın camiye çevrilmesini "Tüm camilerimiz gibi Ayasofya’nın kapıları da yerli ve yabancı, Müslim ve gayrimüslim herkese sonuna kadar açık olacaktır. İnsanlığın ortak mirası olan Ayasofya yeni statüsüyle herkesi kucaklamaya, çok daha samimi, çok daha özgün şekilde devam edecektir" sözleriyle savunmuştu.
Cami statüsünü halen koruyan Ayasofya, geçtiğimiz günlerde üst katı fiilen tekrar müzeye çevrilmiş ve Dem Müzecilik isimli şirketin işletmesine verildi. Ayasofya'nın üst katına girişler için ise 25 euro ücret tutarı belirlendi. Ayrıca Ayasofya'nın galeri bölümünü işleten Dem Müzecilik'in, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un yakını olduğu iddia edildi.
Sözcü Gazetesi yazarı İsmail Saymaz, bugünkü köşe yazısında "Gördük ki Ayasofya yalnızca siyasete değil ticarete de açılmış" dedi.
Saymaz'ın yazısının bir bölümü şu şekilde:
"Üstü müze, altı cami. Üstüne Türkler giremiyor, camiye turist. Üstelik dünyanın hiçbir ibadethanesinde ve Türkiye’nin hiçbir müzesinde olmayan ücret tarifesi Ayasofya’da uygulanıyor. Fatih’in vasiyetnamesine böyle mi uyacaktınız? Hani vasiyeti çiğneyen lanete uğrardı? Vasiyetnamenin neresinde, Ayasofya’nın önünde siyasi nutuklar atılacağı, üstünün ticarethaneye çevrileceği ve camisine yabancıların sokulmayacağı yazıyor?
Turist rehberlerinin anlatımına göre Ayasofya, her gün yeni bir skandala sahne oluyor.
Örneğin... Ayasofya’nın galerisine girmek için tarihi dokusuna ve mimari yapısına aykırı bir kapı inşa edildi. Bu, skandallardan yalnızca biri.
- Türkler giremedi: İlk gün, 25 euro’yu ödeyen yerli - yabancı herkes galeriye girebiliyordu. Ancak 17 Ocak’tan sonra Türklerin girişi yasaklandı. Neden yasaklandığı hiç anlaşılamadı. Tepkiler üzerine yasak 22 Ocak’ta kaldırıldı. Şu an 25 euro’yu ödeyen Türkler de galeriyi gezebiliyor.
- Tipine göre muamele: Ziyaretçiler camiye ve galeriye ayrı kapıdan giriyor. Namaz saatleri içerisinde camiye yerli ve yabancı tüm Müslümanlar alınıyor. Namaz saatleri dışında ise yalnızca Türk vatandaşları alınıyor. Kapıda bekleyen güvenlikler ziyaretçilerin tipine ve kılık kıyafetine bakıp Türk olup olmadıklarına karar veriyor. Şüphelenmeleri halinde kimlik soruyor. Türk vatandaşı olmayanlar dışarıya çıkarılıyor. Yabancı bir ülkenin vatandaşı olan Türkler giremezken, gayrimenkul yoluyla Türk vatandaşlığı satın alan yabancılar Ayasofya’yı doyasıya geziyor! 15 Ocak öncesi Türk ve yabancı olup olmadığına bakılmaksızın herkes girebiliyordu. Yalnızca namaz saatlerinde kapı kapatılıyordu.
- Rehberlere yasak: Galeride 10 kadar seramik sergileniyor. Namaz kılanlar rahatsız olmasın diye rehberlerin sesli sunum yapmasına izin verilmiyor. Bir kulaklıkla seramikler hakkında bilgi veriliyor. Ancak caminin içiyle, taç giyme törenlerinin yapıldığı kısmıyla, kubbedeki dört melekle, Kazasker İzzet Efendi’nin sekiz büyük hat levhasıyla ilgili sunum yapılmıyor
- Deli Dumrul vergisi: Türkiye’de ilk kez Türkler müzelerinde dövizle ödeme yapıyor. Bilet fiyatı olarak 25 euro alınırken, tabelada 1 euronun 34 TL'ye sabitlendiği yazıyor. Topkapı Sarayı başta olmak üzere diğer bütün müzelerde "Müzekart" geçtiği halde, yani 60 TL ödemek kaydıyla bir yıl tüm müzeleri gezmek mümkünken, Ayasofya'da Deli Dumrul vergisi alınıyor. Burada Müzekart geçmiyor
Geçmediği gibi... Hem Ayasofya galerisini hem de Dem’in Sultanahmet’te açtığı deneysel Ayasofya Müzesi’ni gezmek için 47.5 euro ödeyenlere girişte öncelik tanınıyor. Buna ‘VİP Bilet’ deniyor. Dem Müzecilik’in çalışanları post makineleriyle kuyrukta dolaşarak, bilet satıyor. Ayrıca kulaklık 100 TL’ye, tam örtü 75 TL’ye, başörtüsü 30 TL’ye satılıyor. Bir tek hanutçuluk yapmadıkları kaldı! Türkler pahalılıktan ötürü galeriye girmiyor."
