9. Yargı Paketi görüşmelerinde 'kadının soyadı' tartışması: 'Düzenleme teklif metninden çıkarılmalı'

9. Yargı Paketi olarak bilinen Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Adalet Komisyonu'nda görüşülmeye devam ediyor.

AKP Denizli Milletvekili Cahit Özkan, 6284’ün değiştirileceği eleştirilerine, "Biz zaten 6284 sayılı yasayı kadınları daha iyi koruyacak bir usul ve düzenleme bulana kadar... Onları zaten
koruyoruz" dedi.

ANKA'nın haberine göre; teklifin imzacılarından Cahit Özkan, teklifin tümü üzerindeki görüşmelerde muhalefet milletvekillerinin kanun üzerindeki eleştirilerini yanıtladı.

Komisyonda muhalefet milletvekilleri, Anayasa Mahkemesi’nin, kadınların evlendikten sonra kendi soyadlarını kullanmalarını engelleyen yasal düzenlemeleri iptal etmesine karşın, kanun teklifiyle kadınların evlenmeden önceki soyadlarını kullanmasının engellenmesini eleştirdi.

Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Erinç Sağkan da 9. Yargı Paketi görüşmelerine katılarak kanun teklifine ilişkin görüşlerini sundu

"Soyadı hakkınızı tanımıyoruz"

'Kadının soyadı' düzenlemesinin teklif metninden çıkarılması gerektiğini belirten Sağkan şunları söyledi:

"Kadınlar doğumla kazandıkları soyadlarını kullanmak için çok uzun zamandır haklı bir mücadele yürüttüler. Bu mücadelelerinin karşılığını Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nda aldılar, Anayasa Mahkemesi’nde bireysel başvuru dosyaları üzerinden defalarca aldılar. Yine AİHM aynı şekilde hak ihlali kararları verdi. Son olarak Anayasa Mahkemesi, Anayasa'nın 41. maddesindeki eşitliğe aykırı olduğu gerekçesiyle Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesinin ilgili hükmünü iptal etti.

Ben Adalet Komisyonu’nun da yüce Meclis’in Genel Kurulu’nun da Türkiye'de bu mücadeleyi veren kadınlara 'Hayır Anayasa Mahkemesinin kararına rağmen biz sizin soyadı hakkınızı tanımıyoruz, gidin her biriniz yıllarca sürecek hukuki mücadelelerle bu hakları edinin' demeyeceğine inanıyorum, inanmak istiyorum."

Özkan, soyadı eleştirileriyle ilgili şunları söyledi:

"Anayasa aykırılık değerlendirilmesi bir taraftan Anayasa Mahkemesi'nin görev alanında olduğu gibi diğer taraftan da parlamentonun, hatta idari makamların verdiği bütün kararlarda da Anayasaya aykırılık değerlendirmesini herkes yapıyor. Başta kadının soy ismi olmak suretiyle Anayasa Mahkemesi daha önce de müteakip kararlarda önüne gelen değerlendirilmesine konu olan ve 2011 yılında reddedilen bir konuydu.

Daha sonra 2023 yılında Anayasa Mahkemesi 9'a 6 oyla bunu farklı bir yönde düzenlemeyi iptal etmek suretiyle karar verdi. Bu düzenlemelerin dünden bugüne var olması, özgürlüğe, hukuka, anayasaya, rejimle bir tartışma içerisinde olduğumuz anlamına gelmez. Bu bir tekamül sürecidir. Bu özgürlükçü, çoğulcu, demokratik, anayasal sistemimizin yargı makamlarının yürütmeyi her alanda tahkim edilmesi kazanımdır. Bu anlamda 9'a 6 oyla iptaline konu olan bu düzenleme 6 tane Anayasa Mahkemesi üyesinin bunlar da anayasaya kalkışma içerisinde olmuştur diyemeyiz. Parlamenterlerle ilgili de diyemeyiz."

"Bir kadın hareketi olarak başlayan AK Parti..."

AK Parti, temelinde kadınların motivasyonunun, aktivizminin artmasıyla iktidara gelen bir siyasi hareket olduğumuza inanıyoruz. Bir kadın hareketi olarak başlayan AK Parti, bugüne kadar yapmış olduğumuz reformlarla kadınların başta anayasal reform olmak üzere toplumda görünür hale getirmek ete kemiğe büründürmek de kadınların her alanda sayılarının ve karara etkilerini arttırmak suretiyle kurulmuştur."

CHP'li Tanal: Halkın derdi bu mu?"

CHP Şanlıurfa Milletvekili Mahmut Tanal da tartışmaya dahil olarak şunları söyledi:

"Halkın derdi bu mu? Mutlu bir aile birliği için vatandaş bunu kendine dert etmiyor, Ak Parti ve MHP niye bunu kendilerine dert ediniyor? Tüm sorunları çözdünüz de tek sorun olarak kadının soyadı mı kaldı? Eşimin soyadını taşırım size ne? Eşim benim soyadımı taşır size ne?

Bu konuda düzenlemeye ne ihtiyaç var? Özel Uçuran Çiller, eski Başbakan olan eşi Tansu Çiller’in soyadını almadı mı? Sözde muhafazakâr Ak Parti iktidarı döneminde aile kurumuna yönelik tehditler her geçen gün artarken, “kadının soyadı”na mı takılı kaldınız?"