RTÜK toplumsal şiddete çözümü "göstermemekte" buldu: Yoğun şiddet haberlerine yer verilmesi kabul edilebilir değil
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), görsel ve işitsel medyada şiddet içeriklerine yer verilmesinin doğru olmadığına dair bir bildiri yayımladı. Uyarıların dikkate alınmadığı durumda yaptırım uygulanacağını söyledi.
RTÜK, abonelik ücreti karşılığında yayın üreten internet platformları da dahil olmak üzere medya üzerinde ceza politikasına sıkça başvuruyor.
Son günlerde ülkenin pek çok noktasından gelen şiddet ve vahşet görüntülerinin üzerine RTÜK yeni bir bildiri yayımladı.
Tüm işitsel ve görsel medya kaynaklarına yapılan uyarıya haber bültenleri de dahil edilerek, "Halkın bilgi alma ihtiyacını karşılaması gereken bültenlerde yoğun şiddet haberlerine yer verilmesi kabul edilebilir bir yayın politikası değildir" denildi.
Kuralları hatırlattı
RTÜK'ten yapılan açıklamanın tamamı şöyle:
"YAYINLARDA ŞİDDETİN KANIKSATILMASINA VE NORMALMİŞ GİBİ GÖSTERİLMESİNE TAHAMMÜLÜMÜZ YOKTUR.
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu herkesin malumu olduğu üzere yayıncılık alanını düzenlemek ve denetlemekle sorumludur.
Çalışma dayanağımız olan Yasamıza göre; Yayın hizmetleri,
“Şiddeti özendirici veya kanıksatıcı olamaz.”
“Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılsa dahi yayınlanamaz.”
“Suç işlemeyi, suçluyu ve suç örgütlerini övücü, suç tekniklerini öğretici nitelikte olamaz.”
Kanunla düzenlenmiş bu hükümler bilinmesine rağmen son dönemlerde bilinçli veya bilinçsiz olarak medya organlarımızda belirlenen ilkelerin aksi yönünde yayınların yapıldığı Üst Kurul Uzmanları tarafından tespit edilmiştir.
"Şiddetin her türlüsü ekranlarda"
Haber bültenleri de dâhil olmak üzere kuşak programları ve dizi filmlerde şiddetin her türlüsünün ekranlarda olduğu maalesef görülmektedir.
"Şiddet olayları münferit, olağan gösteren medya"
Münferit şiddet olaylarının toplumun genelinde yaşanıyormuş gibi sürekli olarak radyo ve televizyon yayınlarına taşınması Kanuna aykırıdır.
Şiddetin olağan bir olaymış gibi gösterilmesi, bu içeriklerden çocuk ve gençlerin olumsuz etkilenerek şiddeti içselleştirmesine yol açılması ve topluma benimsetilmeye çalışılması ne ahlakidir ne de insani.
Bahse konu reyting beklentisiyle yapılan şiddet odaklı yayın tutumu hiçbir basın meslek ilkesine de sığmaz.
Ayrıca, yayınlardaki şiddet sarmalı tüm yayıncıların ortak imzasını taşıyan “Görsel-İşitsel Yayın Etik İlkeleri”ne de aykırıdır.
Söz konusu şiddet içeren kişisel olayların yayınlara taşınması mahkeme kararlarıyla da yayın yasağı kapsamına alınmaktadır.
İlgili mahkemelerin verdiği yayın yasakları RTÜK’ün internet sitesinde düzenli olarak yayımlanmakta ve yayıncı kuruluşlarımızın bunları anlık olarak takip etmesi zorunludur.
Ancak, medya hizmet sağlayıcı kuruluşların bu hassasiyeti göstermedikleri açıkça ortadadır.
Özelliklere bültenler işaret edildi
Özellikle halkın bilgi alma ihtiyacını karşılaması gereken bültenlerde yoğun şiddet haberlerine yer verilmesi kabul edilebilir bir yayın politikası değildir.
Sorumsuzca yapılan ve hiçbir denetime tabi olmayan sosyal medya paylaşımları üzerinden gösterilen münferit şiddet görüntülerinin herhangi bir editöryal süzgeçten geçmeden medyamızda kullanılması kabul edilemez.
Yaptırımla sonuçlanacak
Görsel ve işitsel medya alanını düzenleyen ve denetleyen yayıncı otoritesi olarak çağrımız, bir an evvel radyo ve televizyonlarımızın söz konusu şiddet odaklı yayıncılıktan vazgeçmeleridir.
Aksi durumla gerekli raporların düzenlenerek Üst Kurul gündemine alınacağının ve gereğinin yapılacağının bilinmesini önemle hatırlatırız.
Mahkeme yayın yasaklarına uyulmaması halinde de bu durumun bir yaptırımla sonuçlanacağının bilinmesini dikkatinize sunarız.
Üst Kurul yönetimi, elinde Yasadan kaynaklanan yaptırım gücünü kullanmadan önce diyalog yolunu tercih etmekte ancak uyarılarımızın dikkate alınmaması durumunda ise elindeki müeyyide gücünü kullanmakta çekinmemektedir.
Çocuk ve gençlerin, dezavantajlı grupların ve toplum sağlığının korunması adına ikazlarımızın dikkate alınmasını rica eder, sorumlu yayıncılarımıza şükranlarımızı sunarız."
