Kadınlar biranın da ustası

Dünya bira sektöründe üretim genelde erkek egemen olarak biliniyor. Anadolu Efes bu ön kabulü kıran bir yaklaşım içinde. Hem de bira üretiminin en kritik alanlarında. Şirkette biranın tüketiciyle buluşmasında kadın bira ustalarının payı çok büyük. Çalışan bira ustalarının %20’si kadın. Bir o kadar da bira ustası adayı mevcut. Kadınlar laboratuvar çalışmalarından, üretim sürecine ve kalite kontrole kadar bira üretiminin her aşamasında yer alıyor. İşte o ustalardan birisi, Handan Balıoğlu mesleğini Gazete Pencere’ye anlattı.

Biranın tarihi kadınlarla başlıyor
Binlerce yıllık geçmişe sahip olan bira üretimi günümüzde neredeyse erkeklerle özdeşleşmiş durumda, sizi bira ustalığı alanına çeken ne oldu?
HANDAN BALIOĞLU: Tarih boyunca bira için dönüm noktası sayılabilecek tüm anlarda kadınların dokunuşu var. Bunun en çarpıcı örneklerinden biri, biraya uzun ömürlü olmasını sağlayan ve tadını veren şerbetçiotunu koyma fikrinin de bir kadına ait olduğunun düşünülmesi. Bununla birlikte Mezopotamya’da bira üreticilerinin tamamına yakının kadınlardan oluştuğu biliniyor. Sümerler’in ise Ninkasi isimli bir bira tanrıçası bulunuyordu.
Bizim şirketimiz mesleklerin cinsiyeti olmaz prensibi ile hareket ediyor. Her birey kendi yeteneklerine bağlı olarak her alanda varlık gösterebilir. Bira ustalığı da benim için böyle bir şey. Bira üretiminde çok kritik bir aşama olan fermantasyonda mayanın birayı oluşturma süreci benim için büyüleyici.
Bize bira ustalığından bahseder misiniz?  Nasıl bir eğitimden geçiyorsunuz?
 HANDAN BALIOĞLU: 2018’de dünyanın önde gelen bira akademilerinden VLB Berlin’de 6 ay süren sertifikalı bira ustası eğitimime başladım. Eğitim süresince arpa ve şerbetçiotu yetiştirilme süreçlerinden başlayarak, malt üretimi, bira üretimi, üretim makine ve ekipmanları, dolum ekipmanları üzerine spesifik eğitimler aldım. Bunların yanı sıra biyokimya, mikrobiyoloji, mühendislik aritmetiği gibi işin bilimsel yönünü de besleyen bilgiler edindik. Her modül sonunda ayrı ayrı sınavlardan geçirildik. Hem malt hem de bira üretimi projelerinde okulun mikrotesisinde bilfiil üretim yaparak deneyim kazandık.
Nedir bu işin zorluğu ve keyifli yanları? Gençlere nasıl tavsiyelerde bulunursunuz?
HANDAN BALIOĞLU: Bira ustası olmanın gerekliliklerinden biri sertifikalı degüstatör olmak. Bu ünvanı koruyabilmek için her ay uluslararası sınavlara tabi tutuluyoruz, her yıl düzenli olarak tazeleme eğitimleri alıyoruz. Başarıya ulaşabilmek için gerçekten bu işi sevmek, çok çalışmak, sürekli kendinizi geliştirmeniz gerekiyor. Tüm bu emeğin sonucunda literatürde olmayan bir tekniği geliştirmenin verdiği his, ürünlerimizin aldığı uluslararası saygın ödüllerin yeri hiçbir şeyle doldurulamayacak bir keyif…

Kadınlar üretimin her aşamasında

Kaç kadın bira ustası var? Kadınlar başka hangi sahalarda üretime destek veriyor?
SELDA SUSAL: Şirketimizdeki 27 bira ustasından altısı kadın. Bir o kadar da adayımız var. Bira ustalarımızın içerisindeki kadın payımız dünyanın önde gelen bira akademilerinden mezun olan kadınların 2 katından fazla. Kadınlar laboratuvar çalışmalarından, üretim sürecine ve kalite kontrole kadar bira üretiminin her aşamasında yer alıyor. 
Aralık 2020’de Sürdürülebilirlik Akademisi ve Intertek iş birliği ile verilen “İş’te Eşit Kadın” sertifikasını almaya hak kazandınız. Diğer firmalardan farklı olarak hangi kriterlerde öne çıktı?
SELDA SUSAL: Bu sertifikayı elde edebilmek için her şirket kendi içinde, mevcut uygulamalarıyla değerlendiriliyor. Biz de İşte Eşit Kadın Sertifikası’nı alabilmek için 5 alanda ve 33 ayrı kriterde değerlendirildik. Bunlar, cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve ayrımcılık yapılmaması, ayrımcılığa karşı etkin bir yönetim sistemi oluşturulması, güvenli çalışma koşullarının sağlanması, cinsiyet eşitliği ve kadının güçlenmesi için sosyal etki oluşturulması, eşit işe eşit ücret verilmesi olarak özetleyebileceğim kriterlerdi.