Taliban yönetimindeki kadınlar 2 yılda onlarca hakkını kaybetti!
Taliban, 15 Ağustos 2021’de, Afganistan’da yönetimi ele aldı. Kendi yorumladıkları İslami kuralları devreye sokan Taliban yönetimi, en çok da kadınlar ve kız çocukları için bir kabusun başlangıcı oldu.
Birleşmiş Milletler (BM) ve bağımsız kuruluşların raporları ve Afganistan’da kadınların katıldığı anketler, son iki senede kadınların ve kız çocuklarının sistematik olarak toplumdan ve politik yaşamdan dışlandığını gösteriyor.
BBC Türkçe'den Günce Akpamuk'un haberine göre Afganistan’daki hak ihlalleri üzerine çalımalar yapan İnsan Hakları İzleme Örgütü araştırmacısı Fereshta Abbasi, daha önce kanun gereği Meclis üyelerinin yüzde 25'inin kadınlardan oluştuğunu, kadına yönelik şiddetin ortadan kaldırılmasına ilişkin bir düzenleme ve bu konudan sorumlu bir bakanlık olduğunu hatırlatıyor. Abbasi, bu koruma sisteminin Taliban’la birlikte ortadan kalktığını söylüyor:
“Afgan kadınlarının yıllarca uğruna savaştığı, en büyük başarılarından biri Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılmasına Dair Kanun'du. Bunu kaybettik.”
Araştırmacılar, Taliban’ın tam bir merkezi yapılanması olmadığını söylüyor. Kurallar yerel yöneticilerin inisiyatifine göre değişebiliyor. Ancak Kabil’den, yani merkezden gelen “kız çocuklarının 6. sınıftan itibaren okula gitmesinin yasaklanması” gibi emirler her bölgede uygulanıyor.
Kadınların seyahat etmesi için yanlarında eşleri ya da yakın akrabalarından bir erkek olması gerekiyor. Uzmanların aktardığına göre çoğu bölgede kadınların evlerinden ayrılmaları için de bu kural geçerli.
Afganistan’da araştırma yapan BISHNAW platformunun yaptığı, 17 bölgede 2 binin üstünde kadın ve kız çocuğunun katıldığı ankette 908 kişi; eğitime erişim, çalışma, hareket özgürlüğü, doğum kontrolü seçeneklerinin hepsinden endişeli olduğunu söyledi.
Kadın ve kız çocuklarının hakları nasıl değişti?
- 18 Eylül 2021: Kız çocuklarına 6. sınıftan (ortaöğretim) itibaren eğitim yasaklandı
- 23 Aralık 2021: (Erkek) Şoförlere, “İslama uygun takılmış hicab” giymeyen ya da yanında aileden bir erkek olmayan kadınları, 72 kilometreden uzağa götürmeleri yasaklandı
- 27 Mart 2022: Kadın ve kız çocuklarının parklara girmesi kısıtlandı, kadınlara yanında erkek olmadan iç ve dış hat uçuşlar yasaklandı
- 7 Mayıs 2022: Kadınların uygun bir hicab ile tercihen bir burka giyerek dışarı çıkması veya sebepsiz yere evden çıkmaması zorunlu tutuldu
- 21 Mayıs 2022: Kadın televizyon sunucularının yüzlerini kapatması zorunlu tutuldu
- 1 Haziran 2022: Dördüncü ve altıncı sınıf arası tüm kız çocuklarının okulda yüzlerini kapatması istendi
- 23 Ağustos 2022: Kadın hükümet görevlilerinin evlerinde kalmaları zorunlu tutuldu
- 10 Kasım 2022: Kadınların spor salonlarını kullanması yasaklandı
- 20 Aralık 2022: Kadınların üniversiteye gitmesi bir sonraki bildiriye kadar askıya alındı
- 22 Aralık 2022: Kadınlara ve kız çocuklarına, 6. sınıftan itibaren tüm eğitimler yasaklandı
- 24 Aralık 2022: Kadınların ulusal ve uluslararası STK’larda çalışması askıya alındı
- 4 Nisan 2023: Afgan kadınların BM’de çalışması yasaklandı
- 21 Temmuz 2023: Güzellik merkezleri kapatıldı
- Ağustos 2023: 10 yaşından büyük kız çocuklarının okula gitmesi bazı bölgelerde yasaklandı
