YKS’ye geri sayım başladı: Öğrenciler ve aileler son günlerde neler yapmalı?

Bu hafta sonu milyonlarca genç YKS (Yükseköğretim Kurumları Sınavı) için ter dökecek. MEF Okulları Psikolojik Danışma ve Rehberlik Birimi, YKS öncesinde ebeveynlerin ve öğrencilerin son günlerde neler yapması gerektiğini derledi. Sınav öncesi ve sonrası yapılacaklara aman dikka!

• Hazırlık ve çalışmaların son döneminde rötuşlar yapılmalıdır.
• Yeni bir konuya artık çalışılmamalıdır.
• Birkaç gün kala öğrenilmeye çalışılan yeni konu ve kazanımlar, kafa karışıklığına, strese sebep olabilmektedir. Bu sebeple; yeni bir konu çalışmak yerine; bilginin oturması için, bedenin ve zihnin dinginleşmesine izin vermek gerekir.
• Eğer son iki gün kala çalışmamak çok kaygı yaratacaksa mümkün olduğunca hafif tempoda soru çözülerek kaygı kontrol altına alınabilir.
• YKS'ye günler kalmışken uyku düzenine, beslenmeye dikkat edilmeli ve stres yaratacak durumlardan kaçınılmalıdır.

STRESİ YÖNETMEK İÇİN NE YAPMALI?

• Stresi iyi yönetmekle ilgili sizlere bazı önerilerimiz olacak.
• Yaşanan stres gelecek kaygısından ya da kişilikten kaynaklanıyor olabilir.
• Sizi rahatsız eden, motivasyonunuzu düşüren olumsuz düşünceleri kafanızdan atmalı ve mümkün olduğunca eski başarılarınızı, aştığınız zorlukları düşünerek olumlu mesajlarla yer değiştirme egzersizleri yapmalısınız.
• Rahatlamak için telefon, tablet, bilgisayar gibi çok vakit geçirmemeniz önemlidir.
• Açık alanlarda yürüyüşler yapmak, sizi çok yormayacak ve can güvenliğinizi tehlikeye atmayacak hafif egzersizler yapmak iyi gelebilir.
• Nefes egzersizleri de rahatlatan ve stresi iyi yönetmekte kullanılan bir yöntemdir.
• Stresli hissettiğinizde gözlerinizi kapatabilir ya da sabit bir noktaya bakarak üç kere burundan derin nefesler alınıp ağızdan verilerek kendinizi rahatlatabilirsiniz.
• Nefes alma egzersizini sınav öncesi ve sınav sırasında da kullanabilirsiniz.

• Sınava birkaç gün kala mutlaka kişinin kendisine iyi gelen aktivitelere yer ayırması gerekir.
• Bu eğer mümkünse dinlenmeye yönelik ya da öğrencinin kendisine iyi gelecek, iyi hissetmesini sağlayacak bir aktivite olmalıdır.
• Sınava günler kala yaşanan kaygı çok doğaldır.
• Kaygının ve psikolojik gerginliğin artmasına sebep olacak ortamlardan ve kişilerden uzak durmaya özen gösterilmelidir.
• Sınava yönelik aile ve akrabaların sınava yönelik yapmak isteyecekleri telefon görüşmeleri, başarı mesajları kaygının artmasına sebep olabilir. Bu sebeple sınav hakkında yapılacak konuşmalar sınava son 48 saat kala bitmelidir.
• 17 Haziran Cumartesi günü gerçekleştirilecek TYT sonrası sınava yönelik herhangi bir olumsuz değerlendirme ve konuşmaların yapılmamasına özen gösterilmelidir.
• TYT sonrası yapılacak herhangi bir olumsuz değerlendirme, bir sonraki gün üniversiteye girişin yüzde 60’ını etkileyecek AYT ve YDT motivasyonunun düşmesine sebep olabilir.
• Cumartesi günü zihin dinlendirilerek tüm odak Pazar günü yapılacak olan sınava çevrilmelidir.

AİLELER NASIL DESTEK OLABİLİR?

• Sorumluluk ve özgüvenin önemi: Sınava hazırlık sürecinde öğrenci sorumluluklarını yerine getirmelidir. Günlük rutinlerini kendisinin yapması, hayatını tamamen sınava odaklamaması gerekmektedir. Bunun yanında, üstesinden gelemeyeceği sorumluluklar vermek de özgüvenini negatif etkileyebilir. Sınava sayılı günler kala yerine getirilmesi gereken sorumluluklar üzerine yoğun konuşmalar yapmaktan kaçınılmalıdır.

• Ergenlik döneminde olduğunu unutmayın: Sınava hazırlık sürecinde ergenlik döneminin en zorlu dönemleri atlatılmış olsa bile akılda tutulması gereken en önemli şey çocuğun ergenlik dönemini henüz bitirmediğidir.

• Eleştirilmesi gereken durumlarda yapıcı eleştirilerde bulunmak gelişimi destekler. Ancak ailelerin yargılayıcı yönü öğrencinin motivasyonunu ve performansını olumsuz etkileyebilir.

• Aileler destekleyici konuşmalar yapmalıdır. “Bu yıl üniversiteye gidemezse” hangi alternatiflerin gündeme geleceğini mutlaka önceden birlikte belirlemek ve tek hedef yerine olabilme ihtimali yüksek birkaç alternatif belirlemek gerekir. Alternatifsizlik, var olan gerginlik ve kaygıyı aşılması güç bir boyuta getirebilir.

• Başkalarıyla kıyaslama yapmamak gerekir. Arkadaşları ile karşılaştırma yapmak kendisine yönelik güveninin azalmasına sebep olur.

• Yoğun baskı oluşturacak cümlelerden kaçınılmalıdır.
• "Sana güveniyoruz, hepsini yaparsın” vb. sözler kişide kaygı yaratabilir.
• Çoğu genç ailelerine karşı mahcup olmaktan korkar. Bunun yerine, "Elinden gelenin en iyisini yap, biz hep senin yanındayız.” demek daha doğru olabilir.