ABD ve Çin’de yaşayan çocukları konu alan bir inceleme, erkek ve kız kardeşlerin yaşları birbirine yakın olduğunda, daha olumsuz bir etki yaşandığını ortaya çıkardı.Kabil ile Habil’den Karamazov Kardeşler ve Külkedisi’ne varıncaya dek, kardeşlerin sağladığı sıcaklık ve destek hiç cepte görülmedi. Son olarak araştırmacılar, erkek ve kız kardeşlerinden yakınan çocukların şikayet etmek için iyi bir sebebi olabileceğini keşfetti. Buna göre, gençlerin ne kadar çok kardeşi varsa, bunun mutlulukları üzerinde o kadar çok olumsuz etkisi oluyor.
Kalabalık 'Ayarlarımızı bozuyor'
ABD ve Çin’de yaşayan ortaokul öğrencileri arasında gerçekleştirilen bir araştırma, daha geniş ailelerden gelen çocukların, daha küçük ailelerden gelenlere kıyasla biraz daha olumsuz bir zihinsel sağlığa sahip olduğunu açığa çıkardı. En büyük etki, bir yıldan daha az bir süre arayla doğan birden fazla çocuğa sahip ailelerde gözlemlendi. Ohio State Üniversitesi’nden sosyoloji profesörü Doug Downey, alandaki daha eski araştırmaların, daha fazla kardeşi olan çocuklar açısından pozitif ve negatiflerin birbirine karıştığı bir tablo ortaya koyduğunu ve en yeni sonuçların 'kesin olmadığını' sözlerine ekledi.
Araştırmacılar, ABD’de 9 bin 100 sekizinci sınıf öğrencisine ve Çin’de ortalama 14 yaşında olan 9 bin 400 öğrenciye zihinsel sağlıklarıyla ilgili bir takım sorular sordu. Öte yandan, bazı sorular ülkeler arasında farklılıklar içeriyordu. Çin’de kardeşi olmayan gençler akıl sağlığı bazında en iyi durumdaydı. ABD’de kardeşi olmayan ya da sadece bir kardeşi olan çocukların da benzer bir zihin durumuna sahip oldukları saptandı. Genel bağlamda, zihinsel sağlık, gençlerin ne kadar çok kardeşi olursa o kadar kötü durumdaydı. Dahası, daha büyük kardeşleri olan gençler ile erkek ve kız kardeşlerin yaşları birbirine yakın olduğunda daha büyük etkiler yaşandığı görüldü.
Kaynaklarla birlikte mutluluk da azalıyor
Aile Sorunları Dergisi'nde yazan Downey ve meslektaşları, ulaştıkları bulguların, kimi zaman doğan kardeşlerin sayısı arttıkça ‘atılan top sayısının’ da dikkat çekici biçimde arttığını ifade eden yazılı olmayan formülün arkasındaki itici güç olan ‘kaynakların azalması’ açıklamasıyla uyumlu göründüğünü savundu. “Ebeveynlerin sağladığı kaynağı bir pasta gibi düşünürseniz, bu durum bir çocuğun tüm pastayı almasına benzer” diyen Downey, sözlerini şöyle sürdürdü: “Öte yandan, denkleme daha fazla kardeş eklediğiniz zaman, her çocuk ebeveynlerden daha az kaynak ve ilgi alır ve bunun zihinsel sağlıkları üzerinde bir etkisi olabilir.” Araştırmacılar, kardeşleri benzer yaşta olan gençlerin durumunun daha kötü olmasının da bu görüşü desteklediğini savundu.
Ne var ki, farklı muhtemel açıklamalar da var. Mesela, zihin sağlığı en iyi durumda olan gençler, sosyoekonomik avantajlara sahip ailelerden geliyordu. ABD’de bunlar genelde sadece bir ya da iki çocuklu, Çin’deyse tek çocuklu ailelerdi. Çin’in tek çocuk politikasına uygun biçimde, ABD’li çocukların yüzde 12,6’sına kıyasla Çinli çocukların yaklaşık üçte biri ailenin tek çocuğuydu. Araştırmacılar 'tek ve son' çocuklu ailelerin yükselişiyle birlikte, artık erkek ve kız kardeşlerin ruh sağlığı ve diğer unsurlar üzerindeki etkilerini ortaya çıkarmaya daha da fazla istekli. Daha eski araştırmalar, kardeşlerle bağlantılı bir grup olumlu etkinin mevcut olduğunu savunarak, artıları ve eksileri içeren karmaşık bir tablo ortaya koyuyor.
Downey’nin yaptığı daha önceki araştırmalar, daha fazla kardeşi olan çocukların kreşteki diğer çocuklarla daha rahat anlaştıklarını ve ilerleyen yaşamlarında boşanma ihtimallerinin daha düşük olduğunu ortaya koymuştu; bunun nedeni belki de yakın ilişkiler kurma hususunda hâlihazırda bir miktar deneyimleri olmasıydı. Bu arada, 2016 yılında 100 binden fazla Norveçli çocukla gerçekleştirilen bir araştırmada, daha büyük ailelerdeki yaş kuşaklarında daha olumlu bir zihinsel durum tespit edildi.
Yazının orijinali The Guardian sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
