DSÖ, gazlı içecek ve bazı sakızlarda yer alan aspartamı "kanserojen madde" listesine alacak
Coca-Cola, Pepsi Cola’nın diyet içeceklerin bazı sakızlara ve diğer gazlı içeceklere kadar birçok gıdada kullanılan aspartam temmuz ayında Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) kanser araştırma birimi olan Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC) tarafından ilk kez “insanlar için muhtemelen kanserojen” kategorisinde listelenecek.
Serbestiyet'in haberine göre IARC kararını, yayınlanmış tüm kanıtlara dayanarak bir maddenin potansiyel bir tehlike olup olmadığını değerlendirerek alıyor. Ancak IARC bir kişinin bir üründen ne kadarını güvenli bir şekilde tüketebileceği yönünde bir tavsiyede bulunmuyor.
IARC’nin geçmişte farklı maddeler için verdiği benzer kararlar, tüketiciler arasında bu maddelerin kullanımına ilişkin endişeler yaratmış, davalara ve üreticiler üzerinde baskıya neden olmuştu.
Dünya Sağlık Örgütü ile Gıda ve Tarım Örgütü’nün Gıda Katkı Maddeleri Ortak Uzman Komitesi JECFA’ya göre 1981’den bu yana aspartam kabul edilen günlük limitler dahilinde tüketilmesi güvenli maddeler içindeydi.
Örneğin, 60 kilo ağırlığındaki bir yetişkinin risk altında olması için her gün içecekteki aspartam miktarına bağlı olarak 12 ila 36 kutu diyet soda içmesi gerekiyordu.
14 Temmuzda duyurulması bekleniyor
Dünya Sağlık Örgütü’nün katkı maddeleri komitesi JECFA, bu yıl aspartam kullanımını gözden geçirdi. Kararın 14 Temmuz’da kamuoyuna duyurulması bekleniyor.
Reuters IARC’nin aspartam kararının etkisinin büyük olabileceğine dikkat çekiyor.
Aspartam kullanımı çok yaygın bir yapay tatlandırıcı.
İçeceklerde (diyet gazlı içecekler, hafif veya düşük şekerli meyve suları ve aromalı sular gibi), süt ürünlerinde (light yoğurt ve az yağlı aromalı süt gibi), beslenme barlarında, tatlılarda (şekerli gibi), pudingler, jelatinler, dondurma, sakız, soslar, şuruplarda kullanılıyor.
IARC’nin kararları, “kaçınılması zor maddeler ya da durumlar konusunda gereksiz bir telaşa yol açtığı” için eleştirilere de neden oluyor. IARC, daha önce geceleri çalışmayı ve kırmızı et tüketmeyi “muhtemelen kanser yapıcı” sınıfına koymuş, cep telefonu kullanmayı ise aspartam gibi “muhtemelen kanser yapıcı” olarak değerlendirmişti.
“Araştırma kapsamlı değil” iddiası
Uluslararası Tatlandırıcılar Birliği (ISA) Genel Sekreteri Frances Hunt-Wood ise muhtemel karara şimdiden tepki gösterdi: “IARC bir gıda güvenliği kuruluşu değildir ve aspartamla ilgili incelemeleri bilimsel olarak kapsamlı değildir ve büyük ölçüde itibarını yitirmiş araştırmalara dayanmaktadır.”
Üyeleri arasında Mars Wrigley, Coca-Cola ve Cargill gibi markaların da bulunduğu kuruluş, “tüketicileri yanlış yönlendirebilecek IARC incelemesiyle ilgili ciddi endişeleri” olduğunu söyledi.
Aspartam yıllardır kapsamlı bir şekilde inceleniyor. Geçen yıl Fransa’da 100 bin yetişkin arasında yapılan gözlemsel bir çalışma, aspartam da dahil olmak üzere daha fazla miktarda yapay tatlandırıcı tüketen kişilerin kanser riskinin biraz daha yüksek olduğunu gösterdi.
Bu çalışma, 2000’li yılların başında İtalya’daki Ramazzini Enstitüsü’nde yapılan ve fare ile sıçanlardaki bazı kanserlerin aspartamla bağlantılı olduğunu bildiren çalışmayı takip etti.
Geçtiğimiz ay WHO, tüketicilere kilo kontrolü için şeker içermeyen tatlandırıcıları kullanmamalarını tavsiye eden kılavuzlar yayınlamıştı.
