Eğitimci Burcu Aybat: 20 net çıkaramayan yarım milyon öğrenci var

Liselere Geçiş Sistemi (LGS) 2025 sonuçları açıklandı ancak tartışmalar dinmek bilmiyor. Sınavın zorlayıcı olduğu konusunda eğitimciler hemfikir. Ancak sonuçlar, özellikle üst başarı grubu için sınavın beklenen ayrıştırmayı yapmadığını gösteriyor. Altıncı sınıftan bu yana sınava hazırlanan binlerce öğrenci ve aile, şimdi yeni bir belirsizlikle karşı karşıya.

Eğitim yöneticisi, yazar Burcu Aybat, kişisel bloğunda 2025 LGS sınavını değerlendirdi. LGS 2025: Kuşkunun Gölgesinde Kalan Bir Sınav adlı yazının tamamına bu linkten ulaşabilirsiniz.

Yazıdan öne çıkan başlıklar şöyle:

Özellikle 719 birincinin açıklanmasıyla birlikte eğitim camiası şaşkın, veliler endişeli, nitelikli liseler ise kontenjan krizine sürüklenmiş durumda. %3’lük dilime kadar başarı profili benzer seyretse de, %3’ten itibaren puanlar hızla düşmeye başlıyor. %10’luk dilimdeki öğrenci, geçen yıla göre yaklaşık 20 puan daha az aldı. Bu, sınavın özellikle orta ve alt başarı gruplarında daha keskin bir eleme yaptığına işaret ediyor.

“Sıralama değil, seçme sınavı”

Bu yıl, geçen yıla göre daha zor bir sınav yapılmasına rağmen, üst %2’lik dilimdeki öğrencilerin aynı net sayısıyla aynı puanı alması, LGS'nin seçici niteliğini tartışmaya açtı. Bir matematik yanlışı yapan öğrenci geçen yıla kıyasla daha kötü bir yüzdelik dilime girebiliyor. Üstelik bu öğrencilerin büyük kısmı, özel okul ve devlet okulu tercihlerini aynı anda yapamadığı için karar verme sürecinde ciddi sıkıntılar yaşıyor.

Bu tablo, özellikle tam puan aldığı hâlde Galatasaray ya da İstanbul Erkek Lisesi’ne yerleşip yerleşemeyeceği belli olmayan öğrencileri özel okullara yönlendiriyor. Robert Kolej gibi okullara yönelen aileler, 1 milyon 800 bin TL’lik yıllık ücretleri göz alırken, bu tercihin sadece akademik değil, ekonomik bir karar olduğunu da gözler önüne seriyor.

MEB sessizliği bozdu: Suç duyurusu yapılacak

Sosyal medyada yankı bulan “şaibe” iddiaları ve spekülasyonlar üzerine Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) açıklama yaptı. Sınav sürecinin titizlikle yürütüldüğünü belirten Bakanlık, asılsız iddiaları yayanlar hakkında suç duyurusunda bulunacağını açıkladı. Ancak kamuoyunun talebi daha açık: Somut veriler, detaylı istatistikler ve şeffaflık.

Eğitimciler, MEB’in geçmiş yıllarda yaptığı gibi bu yıl da istatistikleri kamuoyuna açıklayarak güven ortamını yeniden sağlaması gerektiğini savunuyor.

Gerçek sorular: 240 puanı geçemeyen yarım milyon öğrenci

2025 LGS'ye 963 bin 142 öğrenci katıldı. Bunların yarısı, 240 puanı geçemedi. Bu, öğrencilerin yaklaşık 90 soruda 20 netin üzerine çıkamadığı anlamına geliyor. Bu noktada sorulması gereken yalnızca sınavın yapısı değil; eğitim sisteminin işleyişi, bölgesel eşitsizlikler ve sosyoekonomik uçurumlar da gündeme geliyor.

Sisteme yönelik eleştiriler yerinde olsa da, eğitimciler ailelerin, öğretmenlerin ve toplumun da öz eleştiri yapması gerektiğine dikkat çekiyor. Sadece sınav değil, sınavın dayandığı hazırlık süreci, kaynaklara erişim, psikolojik yük ve çocukların yaşları da göz önünde bulundurulmalı.