Asırlık Cumhuriyetin ekonomi özeti Türkiye İş Bankası

Bir asırda çok şey oldu. Hedef Kurtuluş Savaşı’ndan hemen sonra belirlendi, “Tam bağımsızlık” ve o hedefin en önemli ayaklarından birisi de güçlü ekonomi olarak öne çıkarıldı. Güçlü ekonomi için sanayinin desteklenmesi gerekiyordu. Sanayinin desteklenmesi için de güçlü bir banka. Genç cumhuriyetin muasır medeniyetler seviyesine yolculuğunda o kritik görevi Atatürk, kuruluş talimatını bizzat verdiği, kuruluş gününü de Büyük Taarruz’un yıldönümü olarak belirlediği İş Bankası’na verdi.

İki şube ve 37 personelle başladı

İş Bankası, 1924’te iki şube ve 37 personel ile yola çıktı ve süratle şube sayısını artırdı, Türkiye’nin yedi bölgesine, bütün illerine ve ilçelerine ulaşmayı başardı. Yurt dışında da şube açan ilk Türk bankası oldu. İş Bankası hem sanayi yatırımlarını verdiği kredilerle destekledi hem de ülkeyi kalkındıracak girişimlere iştirak etti. Onlardan belki de en önemlisi, şu anda dünyanın en büyük cam üreticileri arasında yer alan Şişecam. Anadolu Sigorta’yı da İş Bankası’nın kritik yatırımlarından birisi olarak saymak gerekiyor. Anadolu Sigorta’nın kuruluş yılı ise 1925.

Şimdilerde hayatımızın vazgeçilmezi olan ATM’leri 1982’de ilk kez Türkiye ile tanıştıran Banka, Bankamatik adıyla jenerik bir marka yarattı. 1993 yılında “803 kapılı tek şube” haline dönüştü.

Dijitalleşmenin ve teknolojik yeniliklerin bütün dünyayı değiştirdiği dönemde İş Bankası da bu değişime ayak uydurdu, 2015’te “Dijital Dönüşüm Programı”nı başlattı. Bu programla tüm süreçlerini uçtan uca dijitalleştirerek, klasik bankacılıktan dijital bankacılığa geçişi gerçekleştirdi. Türkiye’nin ilk mobil bankacılık uygulaması İşCep’i 2007’de müşterilerinin kullanımına sunan Banka, programı bir süper uygulama olarak konumlandırdı. Uygulamanın aktif kullanıcı sayısının 2024 sonunda 15,5 milyonu bulması bekleniyor.

Yapay zekâ…

Yapay zeka bütün sektörleri olduğu gibi bankacılık sektörünü de temelden etkilerken İş Bankası kendi bünyesinde Yapay Zeka Bölümü kurdu ve bu alana hatırı sayılır bir yatırım yapma kararı aldı. Yeni dönemin kritik başlıklarından birisi olan girişimcilik ekosistemi de destek verilen alanların başında geliyor. Ülkelerin stratejik alan ilan ettiği tarım da İş Bankası’nın ihtisaslaştığı alanlardan birisi oldu. İlk tarım şubesini 2022 yılında açan Tarım İhtisas Şubelerinin sayısını 2024 yılında 55’e çıkarmayı hedefliyor.

Eşitlikçi yaklaşımı ile gurur duyuyor

İş Bankası kuruluşundan itibaren, çalışanların cinsiyeti konusunda ayrımcılığa karşı koyan bir kurum olmayı hedefledi. Türkiye ilk kadın bankacıları, banka yöneticilerini İş Bankası’nda gördü. Banka bu hassasiyetini uluslararası taahhütlerin altına imza koyarak da pekiştirdi. Son dönemde öcü gibi gösterilse de İş Bankası, toplumsal cinsiyet eşitliğine ilişkin ilkelerinden taviz vermedi.

Hemen her gün ekranlarda boy gösteren spor müsabakalarının sponsoru çok olur ama gençleri bazı alanlara yöneltmek için çaba sarf edenlerin sayısı bir elin parmaklarını geçmez. Örneğin satranç. İş Bankası bu alanda tam 20 yıldır var. Satranç oynayan gençlerin sayısını arttırmak için çalışan federasyonun baş destekçisi. Başarılı gençlerin yollarındaki taşları kaldıran, onlara destek veren, bilimsel araştırmaların arkasında duran, ormanlar çoğalsın, denizler temizlensin diye çalışanlara omuz veren de Türkiye’nin neredeyse Cumhuriyeti ile yaşıt İş Bankası. Cumhuriyetin değerlerini gençlerle buluşturan müzelerin altında, dünyanın dinlediği önemli sanatçıların Türkiye’de verdikleri konserlerin organizasyonunda da İş Bankası’nın imzası var.

Kimi zaman siyasete malzeme yapılsa, iktidarın muhalefetle mücadelesinde araçsallaştırılmak istense de İş Bankası, tartışmaların uzağında kalıp, 2. yüzyılında da ekonomi kulvarındaki yolculuğunu sürdürme kararlılığında.