Hedefler tutmadı! OVP'deki enflasyon ve büyüme beklentileri şaştı

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2025 için hazırlanan Orta Vadeli Program'ın detaylarını açıkladı.

Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki basın toplantısında Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile TCMB Başkanı Fatih Karahan da yer aldı.

Yılmaz tarafından açıklanan OVP'de yüzde 38 olan 2024 enflasyon hedefi yüzde 41,5’a revize edildi.

Geçen yıl 15,2 olarak belirlenen 2025 enflasyonu ise yüzde 17,5’e yükseltildi. 2026 için ise önceden yüzde 8,5 olan hedef, yüzde 9,7’ye yükseltildi.

Enflasyon beklentisi yükselirken, büyüme oranı da düştü. Yılmaz, "2024'te bölgemizde artan gerilimlerin etkisiyle, büyümenin yüzde 3,5 oranında gerçekleşmesi beklenmektedir" dedi.

Bir önceki OVP'de büyüme yüzde 4 olarak öngörülmüştü. 2025 yılı için büyüme tahmini ise bir önceki programa göre yüzde 0,5'lik bir düşüş kaydederek, yüzde 4 olarak belirlendi. 2026 yılı için yüzde 4,5 ve 2027 yılı için yüzde 5'lik büyüme öngörüsünde bulunuldu.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek soru-cevap kısmında enflasyon üzerinden muhalefete yüklendi. Şimşek, "Muhalefet kendi perspektifiyle yükü vatandaş çekiyor diyor ancak gerçekler böyle değil." diyerek vatandaşın yük çekmediğini iddia etti.

Cevdet Yılmaz'ın açıklamasından öne çıkanlar:

"Son 1 senede yapılanlar göz önünde bulundurulduğunda enflasyon da 23 puanlık bir düşüş gerçekleşmiştir.

İstihdam alanında ise dengelenmenin ötesinde işsizlik önemli ölçüde bir düşüş sergilemiştir.

Kredi notları ve ulusal değerlendirilmelerimiz artmıştır.

Programımız başarıyla çalışmakta ve sonuç üretmektedir.

2023 yılı boyunca yaşanan ekonomik krizine rağmen 14 yıl boyunca ekonomimiz büyümeye devam etmiştir. 2024 yılının başında ise milli gelir büyümesinde gelişme yaşandı.

Türk lirasına olan güven son bir yılda ciddi bir şekilde artmıştır. TL mevduatlarının toplam mevduatlar arasındaki payı önemli derecede artmıştır. Bu artış TL'ye olan güvenin arttığını ve vatandaşların yatırımlarını TL'ye indekslediğini görüyoruz..

Toplam mevduatlar içinde KKM'nin payı yüzde 10'a kadar düşmüştür. KKM bakiyesi bugün 1,6 trilyon TL'ye kadar düşmüştür. 144 milyar dolardan 43 milyar dolara kadar gerilemiştir.

Bu adımlar özellikle TL'nin güçlenmesi ve enflasyonla mücadele ve makroekonomi açısından önemlidir.

Brüt rezervler 26 Mayıs 2023 tarihinde 25 mayıs 2023'te 98,5 milyar dolardan Ağustos 2024'te 150,4 milyar dolara çıkmıştır.

Risk primi aynı tarihlerde 703 puandan 283'e düşmüştür.

26 eylem planından 20'si gerçekleşmiştir. 2024'ün ilk yarısında belirlenen 36 eylemden 24'ü gerçekleşmiştir."

Ekonominin 3 yıllık yol haritası

Yapısal reformlarla verimliliğe dayalı istihdamın artırılması kritik stratejimizdir.

Temel amaç enflasyonun tek haneye düşürülmesi.

OVP Hedefleri

Büyüme

2023'te yüzde 4 olan büyüme beklentisi 2024'te yüzde 3,5; 2025'te ise büyüme oranları yüzde 4, 2026'da ise yüzde 4,5 2027'de ise yüzde 5 olarak açıklandı.

Kişi başına milli gelir

Kişi başına milli gelirin 2024'te 15.551 dolar, 2025'te 17.028 dolar, 2026'da 18.990 dolar ve 2027'de 20.420 dolar olması hedefleniyor.

İşsizlik

OVP'de işsizlik oranı beklentisi 2024 için yüzde 9,3 (Önceki yüzde 10,3), 2025 için yüzde 9,6 (Önceki yüzde 9,9), 2026 yılı yüzde 9,2 (Önceki yüzde 9,3), 2027 yılı yüzde 8,8

Enflasyon beklentisi revize edildi:

2024 enflasyon beklentisi yüzde 41,5; 2025'te yüzde 15,2 olan beklenti yüzde 17,5'e; 2026'da yüzde 8,5'ten yüzde 9,7'ye ve 2027 yılı için beklentisi yüzde 7 olarak açıklandı.

Bütçe açığı hedefleri:

2024 için yüzde 4.9; 2025 için yüzde 3.1; 2026 için yüzde 2.8; 2027 için ise yüzde 2.5 olarak açıklandı.

OVP’de dolar/TL tahminleri düşürüldü:

OVP hesaplamasında kullanılan ortalama dolar/TL tahmini 2024 için 33,2, 2025 için 42, 2026 için 44,4 ve 2027 için 46,9 olarak açıklandı. Geçen seneki OVP'de ise dolar/TL tahmini 2024 için 36,8, 2025 için 43,9, 2026 için 47,8 ve 2027 için 46,9 olarak açıklanmıştı.

Soru-cevap

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz:

Enflasyonla mücadelede vatandaş bir miktar bu durumdan etkilenebilir. Dönemsel inişler çıkışlar olabilir. Yapılan büyüme revizyonu çok büyük oran değil diğer ülkelerle karşılaştırıldığında.

Bu yılın sonuna kadar piyasa aktörlerinin beklentilerini esas alıyoruz.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek:

Kısa vadede bizim temel önceliğimiz dezenflasyon ve fiyat istikrarıdır. Fiyat istikrarı olmadan sürdürülebilir yüksek büyümeyi sağlayamayız. Kalıcı refah artışı ve sürdürülebilir yüksek büyüme için fiyat istikrarını sağlamamız lazımdır. Kısa vadeli dezenflasyonun büyüme üzerine etkisi vardır ancak bu geçicidir. Türkiye'nin önü açıktır; dezenflasyonla birlikte bunun önü alınacaktır.

Yüksek büyüme için düşük enflasyon olmazsa olmazdır. 2025 yılında maliye politikası ve para politikası arasındaki uyum önemlidir. Mali politikada bütçe açığını azaltmak dezenflasyonu desteklemek demek. Yönetilen ve yönlendirilen fiyat artışı dezenflasyonu destekleyicidir. 2025 yılında daha destekleyici olarak. Maliye politikası dezenflasyona destek verecek.

Bu sene çok uluslu şirketlere asgari yüzde 15 kurumlar vergisi getirdik. YİD ve KÖİ kapsamında yapılan projelerde kurumlar vergisini yüzde 30'a çıkardık. Vergide adaleti tahsis etmek için vatandaşa yüklememek için örnektir. KKM kapsamındaki mevduata şirketler ve bireysel hesaplar için vergi uygulamasına başladık

Muhalefet kendi perspektifiyle yükü vatandaş çekiyor diyor ancak gerçekler böyle değil.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan:

İstihdamın sürekli artırılması noktasında 32 milyon 600 bin eyakın istihdam söz konusu. OVP hedeflerine ne kadar yaklaştığımızı göstermektedir. Vatandaşlarımızı programımıza davet ediyoruz. Haftada 3 gün şeklinde planlanmıştır. 183 bin başvuru yapıldı. Program çok iyi aşamadadır. Kadın, genç ve engelli istihdamının artırılması önemlidir.

Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar:

Doğal gaz ve elektrikte yeni dönemde gelir grubuna göre düzenleme yapacağız.

Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan:

Bizim açımızdan en önemli uyum kamu ve maliye politikalarının duruşu. Bütçe açığında ciddi bir gerileme görülüyor.

Bu dezenflasyon süreciyle uyumlu buradaki iyileşmeye bakıldığında harcamalardan geldiğini görüyoruz.