Üç ayda 134 Milyar TL eriyen gelir Meclis gündeminde

DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, 2025 yılının ilk üç ayında yaşanan yüksek enflasyonun yarattığı gelir kaybını Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne taşıdı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın yanıtlaması istemiyle bir soru önergesi sunan Çelenk, Temmuz ayında asgari ücrete acil ara zam yapılması gerektiğini belirterek, ücretlerin üç ayda bir güncellenmesini talep etti.

DİSK-AR verilerine göre 2025’in ilk çeyreğinde işçi, memur ve emeklilerin toplam gelir kaybı 134,2 milyar TL’ye ulaştı. Bu kaybın 75,6 milyar TL’si işçilerin, 28,1 milyar TL’si memurların, 30,6 milyar TL’si ise emeklilerin maaşlarında gerçekleşti. Aynı dönemde net 22 bin 104 TL olan asgari ücret, üç ay içinde reel olarak 2 bin 224 TL eriyerek 19 bin 881 TL’ye geriledi.

Asgari ücretin 1,5 katı maaş alan bir çalışanın gelir kaybı 3 bin 159 TL, 40 bin 700 TL geliri olan bir çalışanın kaybı ise 4 bin 94 TL olarak hesaplandı. En düşük memur maaşındaki reel kayıp 6 bin 215 TL’ye, en düşük emekli aylığındaki kayıp ise bin 456 TL’ye ulaştı.

"Emeği korumak için üç ayda bir zam şart"

Soru önergesinde “Mesele yalnızca satın alma gücünün azalması değil, yurttaşların onurlu bir yaşam sürdürebilme hakkıdır” diyen Çelenk, mevcut ekonomik koşullarda yılda bir kez yapılan asgari ücret artışının yetersiz kaldığını belirtti. Temmuz ayında acil bir ara zam yapılması gerektiğini vurgulayan Çelenk, “Asgari ücret, yüksek enflasyon ortamında üç ayda bir artırılmalıdır. Sadece asgari ücretliler değil, tüm sabit gelirli gruplar için de telafi edici adımlar hayata geçirilmelidir” dedi.

Vergi sistemi de gündemde

Çelenk, sabit gelirli yurttaşların reel kayıplarını artıran bir diğer etkenin vergi sistemi olduğunu belirterek, gelir vergisi dilimlerinin adil olmadığını ifade etti. Soru önergesinde şu soruları yöneltti:

• Bakanlığınız 2025’in ilk üç ayında yaşanan reel gelir kaybına dair bir çalışma yürütmüş müdür?

• Temmuz 2025’te asgari ücrete ara zam yapılması planlanmakta mıdır?

• Asgari ücretin alım gücüne göre yeniden belirlenmesini sağlayacak yapısal bir hesaplama modeli oluşturulması düşünülmekte midir?

• Vergi dilimlerinin sabit kalması nedeniyle gelir kaybı yaşayanlar için daha adil bir gelir vergisi sistemi üzerine bir reform hazırlığınız var mıdır?

• Gelir eşitsizliğinin arttığı bu dönemde, kısa ve uzun vadede hangi yapısal önlemleri öngörüyorsunuz?

• 2025 yılı içinde işverenlere sağlanan vergi muafiyetleri ve teşviklerin toplam tutarı nedir? Aynı dönemde emekçilere doğrudan gelir artırıcı hangi destekler sağlanmıştır? Bu iki kalem arasındaki fark ne kadardır?

Gelir uçurumu büyüyor

Soru önergesinde İstanbul Planlama Ajansı’nın Gini katsayısı verilerine de atıfta bulunan Çelenk, 2014’te 0,379 olan gelir eşitsizliği katsayısının 2024’te 0,418’e çıktığını hatırlattı. Bu artışın iktidarın ekonomi politikaları sonucu ortaya çıktığını savunan Çelenk, “Yurttaşlar sistematik olarak yoksullaştırılıyor ve bu tablo artık sürdürülemez hale geldi” dedi.