Başar Başarır’dan dilin belleğine mizahi bir yolculuk: Fukaranın Ahı

Yazar ve editör Başar Başarır’ın İthaki Yayınları etiketiyle raflarda yerini alan yeni kitabı Fukaranın Ahı – Şahane Atasözleri Defterim, dilin belleğine mizahi bir yolculuk sunuyor. Yıllar boyunca biriktirdiği atasözlerini özgün yorumlarla harmanlayan Başarır, bu derlemesinde kimi zaman güldürüyor, kimi zaman düşündürüyor; bazen de yerleşik kalıpları sorgulatıyor.

Kitap, klasik anlamda bir atasözleri sözlüğü değil. Tam aksine, her bir sözün ardında kişisel bir anı, bir hikâye, bir yorum saklı. Başarır, dilin yaşayan doğasına dikkat çekerken, atasözlerinin donuk değil dönüşen yapısını edebi incelikle anlatıyor.

“Her şey dile meftun bir yazarın merakıyla başladı” diyerek anlatıyor süreci. Pul koleksiyonu yapar gibi topladığı, mahzende saklanan şarap gibi yıllarca biriktirdiği sözleri bu kitapta ilk kez okurlarla buluşturuyor. Başarır’ın kitabında atasözlerine ne kutsal bir hayranlık ne de önyargılı bir reddiye var. Bunun yerine, sözün gücünü tartan, kişisel belleği ortak dile dönüştüren bir yaklaşım öne çıkıyor.

Bazı sözleri “atasözü” değil “anasözü” olarak adlandıran yazar, kalıpları eğip bükmekten çekinmiyor. Kitap, tarihsel bağlamla günümüz yorumlarını bir araya getiriyor. Her sayfa bir sürpriz, her söz bir hikâye… Söz gümüşse hikâye altın.

Başarır, dilin doğasına dair şu sözleriyle kitabın ruhunu özetliyor:

“Herkes atasözlerini hatırladığı, canı istediği gibi, en önemlisi de işine geldiği gibi söyler. Nasıl konuşulan Türkçemiz donmuş değilse, organikse, yaşıyorsa, atasözleri de değişir, dönüşür. Söylenmeyen söz kaybolur, yazılsa da unutulur.”

Fukaranın Ahı, hem bir hatıra defteri hem de sözün peşinden gidenler için bir rehber niteliğinde. Her yaştan okura hitap eden bu derleme, okuru kendi dil yolculuğuna davet ediyor.