KİTAP| Hikaye Yeni Başlıyor: Roman Yazmanın Öngörülemeyen Serüveni
*Gazeteci yazar Ayla Ganioğlu’nun Hikâye Yeni Başlıyor/Roman Yazmanın Öngörülemeyen Serüveni adlı romanı Scala Yayıncılık tarafından yayınlandı.
“Düşünmenizi istiyorum: Nazım Hikmet olmasaydı, Ahmet Hamdi Tanpınar,
Yaşar Kemal, Orhan Veli, Cemal Süreya, Dostoyevski, Tolstoy, Shakespeare, Balzac, Mehmet Akif Ersoy, Stefan Zweig, Cervantes olmasaydı ne olurdu? Ne olurduk, ne eksiğimiz olurdu? Ne yazardık? Olmasalardı, ne kadar insan kalabilirdik, kendimizi ne kadar tanıyabilirdik?”
“Bunları okumamış olanlar bile bugün, bu kitapları okuyanlarla birlikte olmanın ayrıcalıklarından yararlanıyorlar. Okumayanlar hiç fark etmeseler de, insanlığı kitap okuyanlar ayakta tutuyor. Okumayanlar, kitap okuyanlar aracılığıyla dalga dalga yayılan insanlık birikiminden paylarını alıyorlar.”
Hikâye Yeni Başlıyor/Roman Yazmanın Öngörülemeyen Serüveni aslında
edebiyata övgü…
Yazar, bu bakış açısını, “Edebiyatsız bir hayat çok eksik olurdu. Bu roman, edebiyata borcumu ödeme adına yazıldı. Anlayışımı, estetik duygumu geliştiren her kitap, edebiyata bir borcum olduğunu düşündürttü. Yüzyıllardır hayatta kalan, bize çok değerli armağanlar vermiş yazarların katkıları önemsiz sayılabilir mi?” sözleriyle dile getiriyor.
Roman, Sabır’ın, yazmaya başladığı romanla ilgili sorunları çözmeye çalışırken, karşılaştığı günümüz sorunlarını, güncel siyasi tartışmaları, “gerçek bükücülerin”, “yeni insan” modelini üretmek için baskı ve tehditlerini; edebiyatın bütün bu kargaşa ve sorunlar bütünü içinde insana bir çıkış sağlayabilecekken bunun bile engellenmek istendiğini anlatmaya çalışıyor.
Roman bir yandan edebiyat tarihinin önemli kahramanlarının da katıldığı tartışmalarla, edebiyat ve insanlığın nereye doğru yol aldığını, insanları ne gibi tehlikelerin beklediğini anlatırken, diğer yandan edebiyatın da aslında görünmez hedeflerden biri olduğuna dikkat çekiyor.
Sabır’ın, romanını geliştirmek için katılmaya karar verdiği yazı atölyesindeki tartışmalar, kitaplar ve yazarlarla ilgili farklı görüşlerin aynı zamanda onların kişiliklerinin de bir yansıması olduğunu gösteriyor. Aralarındaki sert tartışmalar nedeniyle Sabır, toplantıya katılıp katılmama konusunda kararsız kalır ama sonra istemediği halde yeniden toplantıya katıldığını ve orada rahatsız olduğu bazı kişilere rağmen ortak roman yazma önerisini yaptığını görür. Bunun olmasını engellemeye çalışır ama başaramaz.
Edebiyat tarihinin önemli yazar ve roman kahramanlarının da desteğiyle ortak bir roman yazmak üzere, Tolstoy’un çağrısıyla bir toplantı yapılması kararlaştırılır ve beklenmedik şekilde yazar ve kahramanlar toplantıya katılmayı kabul ederler. Ancak aralarındaki gerçeğe savaş açanlar ve edebiyat tarihini kendi istedikleri gibi değiştirmek isteyenler yüzünden hiç beklemedikleri sorunlarla karşılaşırlar.
“Büyük umutlarla toplantıya başlasalar da, bunun aslında edebiyatı yok etmeye çalışanlara bir fırsat vereceğinden habersizlerdi. Yazar ve kahramanlara düşmanlığın bu ölçüde olduğunu düşünmeleri neredeyse imkânsızdı. Onlar, insanlık tarihinin de kişisel tarihlerinin de bir parçasıydı ve onlara zarar vermeyi hiç düşünmemişlerdi. Ama kendileri gibi düşünmeyenler olduğunu öngörmeleri gerekiyordu. Sabır’ın endişeli olmasının nedeni ortaya çıkıyordu, bu kadar tedbirsiz oldukları için büyük bir tehlikeye yol açmışlardı.”
“Yeni insan üretimi devreye girmeli ki, her dediğimize ‘evet’ denilmeli. Edebiyat, geçmişten geleceğe temel insani değerleri taşımada önemli bir araç, bunu aradan çıkarırsak, insanı daha kolay yönetilir hale getirir, geleceği de biz değiştirir ve belirleriz.”
“Gerçeği eğip bükenlerin, ne kadar mahzurlu oldukları ortaya çıkıyordu. Gerçek örtücülerle savaşmaktan başka çıkar yol yoktu. Hayatın, aslında gerçeği arama mücadelesi olduğunu, yazmanın de gerçeğe ulaşma yollarından biri olduğunu düşünerek, romanını yeniden yazmaya karar verdi. Savaş yeni başlıyordu. Savaşı kazananların, sabırlı olanlar ve hikâyeyi anlatanlar olacağını bilerek yazmaya başladı. Artık roman yazma vaktiydi.”
Hikâye Yeni Başlıyor/Roman Yazmanın Öngörülemeyen Serüveni, Ayla Ganioğlu, 249 sayfa, Scala Yayıncılık, 2023
