Spor İstanbul Genel Müdürü Onur: İstanbul maratonları aynı zamanda bir iyilik maratonu

GAZETE PENCERE - İstanbul’un en prestijli uluslararası spor etkinliklerinden biri olan Türkiye İş Bankası 20. İstanbul Yarı Maratonu, 27 Nisan Pazar günü düzenlenecek.

İBB Hizmet ve İletişim Grubu iştiraki Spor İstanbul Genel Müdürü İ. Renay Onur ile yarı maratonu ve kurumun spor hizmetlerini anlattı, İstanbulluları harekete geçmeye, sağlık için spor yapmaya çağırdı.

Dünyanın en cazip maraton parkurlarından biri İstanbul

Renay Bey, 27 Nisan’da Türkiye İş Bankası İstanbul Yarı Maratonu koşulacak. Bu yıl 20. kez düzenliyorsunuz. Bizi nasıl bir maraton bizi bekliyor?

Geçen yıllarda da olduğu gibi bizi güzel bir yarı maraton bekliyor diyebilirim peşinen. Çünkü dünyada da yarı maratonlara olan ilgi hızla artıyor. Biz de geçen seneye göre yüzde 20’nin üzerinde bir büyüme sağladık.
Bitirme olanağı daha yüksek olduğu ve hazırlıkları da büyük maratona göre nispeten daha kolay olduğu için koşu severlerin yarı maratona yönelmeye başladıklarını görüyoruz.

Tabii İBB himayesinde Spor İstanbul tarafından organize edilen İstanbul Yarı Maratonu, öncelikle parkuruyla dünyanın de en cazip koşularının başında geliyor. Düşünsenize, trafik bir kenara çekilmiş. Ve size on binlerce yıllık bir tarihin içinden geçen yollarda eşsiz Haliç ve Boğaziçi manzarası eşliğinde bir koşu olanağı yaratılıyor. Sportif olduğu kadar kültürel anlamda da müthiş bir şans, Tarihi Yarımada’da koşmak.

Maratona katılım her yıl artıyor

Bu yıl kaç kişi koşacak yarı maratonda?

Türkiye İş Bankası İstanbul Yarı Maratonu, 21K ve 10K olmak üzere iki kategoride koşuluyor. Geçmiş yıllara göre büyük bir artış yaşanarak, kayıtlı sporcu sayısı 17 bini aştı. Bu bir rekor. 2019’da 7 bin 465 kişi kayıt yaptırmış, 5 bin 968 kişi yarışa başlamış ve 5 bin 631’i yarışı tamamlamıştı. Geçen yıl ise 14 bin 258 kişi kayıt yaptırmış, 10 bin 147 kişi start almış ve 9 bin 867’si bitirmişti. Kayıt-bitiren oranı 2019’da %75.4 iken, 2023’te %69.2’ye geriledi. Bu yüzden bitiren oranını artırmak için ayrıca çaba sarf ediyoruz.

Bu sene çok önemli bir rekor daha kıracağız: 10K koşusuna kayıt yaptıran sayısı ilk defa 10 bini aştı. “10 bin sporcuyla 10 bin metre” diyeceğiz, 27 Nisan’da.

Dünyaca ünlü atletler koşmaya geliyor

İstanbul’a gelecek elit atletler hakkında da bilgi verebilir misiniz? Göze çarpan isimler kimler?

27’si erkek, 30’u kadın toplam 57 elit sporcu katılacak. Ve bunların içinde çok önemli isimler var. Erkeklerde, koştuğu son üç yarı maratonu 59:20 – 59:31 arası derecelerle kazanan ve dünya sıralamasında 5. durumda bulunan Kenyalı Alex Nzioka Matata ve İskoçya rekorunu elinde tutan Callum Hawkins dikkat çeken isimler.

Bu yıl Şubat ayında Daegu Maratonu'nda 2:07:26'lık hızlı bir derece gerçekleştiren milli atletimiz Sezgin Ataç da en iyi yarı maraton derecesi için koşacak.

Kadınlarda ise dünya sıralamasında 10’uncu olan Judy Kemboi, İstanbul Yarı Maratonu’nun son şampiyonu Sheila Chelangat ve İstanbul Maratonu son şampiyonu Ruth Jebet yarışacak. Bu anlamda çok ilginç bir yarış olacak. Büyük ve yarı maratonun son şampiyonları rakip olacaklar.

İstanbul maratonlarında bağış rekorları da kırılıyor

Spor aracılığıyla bağış toplanması dünyada yükselen bir trend. İstanbul Maratonu ve İstanbul Yarı Maratonu bu anlamda nasıl bir işlev görüyor?

Bu konuda mütevazı davranmayacağım. İki maratonumuz da bu anlamda Türkiye’nin en iyi bağış organizasyonuna sahip etkinliği. Son İstanbul Maratonu’nda 100 milyon liralık bağış toplandı. Avrupa dördüncüsü olduk ve böylece binlerce canlının hayatına dokunduk. Adım Adım Derneği ile dayanışma içine girerek ‘İyilik Peşinde Koş’ sloganıyla bağış toplanmasına aracılık ediyoruz. Türkiye İş Bankası İstanbul Yarı Maratonu’nda da insanlar sivil toplum kuruluşlarına bağış toplamak için koşabilecek.

Maraton ne zaman, nerede, parkur nasıl?

Yarış ve parkuruna dair de bize bilgi verebilir misiniz?

Türkiye İş Bankası 20. İstanbul Yarı Maratonu 27 Nisan Pazar günü, Yenikapı’daki etkinlik alanında 08.00’de 10K ile start alacak. Elit sporcuların da katılacağı 21K Yarı Maraton ise 10.15’te başlayacak.

Yarı maraton; Kennedy Caddesi, Kumkapı, Cankurtaran, Çatladıkapı, Sarayburnu, Sirkeci, Eminönü, Karaköy, Galata Köprüsü, Unkapanı, Cibali, Abdülezelpaşa,Caddesi, Ayvansaray, Haliç Köprüsü ve ters yönde Yenikapı'ya dönüş şeklindeki Tarihi Yarımada parkurunda gerçekleşecek. 10K parkuru ise şu şekilde olacak: “Kennedy Caddesi, Kumkapı, Cankurtaran, Çatladıkapı, Sarayburnu'nda "U" dönüşü ve aynı yol üzerinden Yenikapı'ya dönüş.

Güneşli güzel bir bahar havası bekliyoruz.

‘İstanbulluları harekete geçirerek fiziksel aktivitesini artırmak için çalışıyoruz’

Biraz da Spor İstanbul’un vizyonundan ve misyondan söz eder misiniz?

İBB yeni bir yapılanmaya gitti. Spor İstanbul da Hizmet ve İletişim Grubu’na bağlı bir iştirak olarak yeniden konumlandırıldı. Spor İstanbul’un misyonu, halkı harekete geçirerek fiziksel aktiviteyi artırmak. Bir kavram karmaşasına da değinmek lazım. Spor ile egzersiz ayrı şeyler. Spor genel olarak profesyonel bir uğraş. Ve bu anlamda çok sağlıklı olmayabilir. Öyle ya, yaralanma riski yüksek. Hatta daha ötesi. Bugün Formula 1 de bir spor ve bazen ölümcül kazalara neden olabiliyor. Ama fiziksel aktivite veya egzersiz, aksine daha sağlıklı bir yaşam içindir. Hem fiziksel hem ruhsal olarak insanları zinde kılar.

Bakın, Türkiye Avrupa’nın en genç ama ne yazık ki en obez ülkesi!

Bakın, Türkiye Avrupa’nın en genç ama ne yazık ki en obez ülkesi! TİP 2 diyabet çok yaygın. Bu gidişat değişmezse 10 yıl sonra zengin olsak dahi paramızı harcayabileceğimiz bir sağlığımız olmayacak. Bunun ülke sağlık sisteminin üzerine getireceği mali külfeti de söylemiyorum dahi.

Spor İstanbul, bu amaç doğrultusunda 71 tesisinde günlük ortalama 40 bin kişiye hizmet veriyor. Yani her gün Beşiktaş’ın stadını dolduruyoruz bir nevi! Ayrıca 36 ilçede açık hava egzersizleri düzenleniyoruz. Hedefimiz 400 olan açık hava noktasını bine çıkartarak yılda 1 milyona yakın kişiye de bu yolla egzersiz yaptırmak.

2019’da yüzde 13 olan İstanbul’un fiziksel aktivite oranı 2023 itibarıyla %35’e yükseldi. 2024 verilerini de yakın zamanda açıklayacağız. Hedef, Londra’daki gibi %60 seviyesine ulaşmak.

Sosyal Etki Skoru (SROI) ile yapılan analizlerde, Spor İstanbul’un her 1 TL’lik yatırımının topluma 101,05 TL değerinde geri dönüş sağladığı ölçüldü. Bu bizim için gurur verici. Ama ülke geneli için iyi değil. Bu sonuç aslında şunu diyor: Daha çok kurum, Spor İstanbul gibi hizmet sunsun ki bizim 1 liralık hizmetimizin geri dönüş değeri de 1-2 liralara insin. Avrupa’da normali bu çünkü.

‘Engelli bireylere yaklaşımın değişmesi için çalışıyoruz’

Çocuklar, yaşlılar ve engelliler için ne tür çalışmalar yapıyorsunuz?

Göreve geldikten sonra Spor Okulları açtık. Bu okullara gelen çocuk sayısı yılda 15 binlerden 130 binlere ulaştı. Yetenekli çocukları Gelişim Ligi gruplarına geçiriyoruz. Buradan da profesyonelliğin yolunu açıyoruz. Bugüne kadar 725 çocuğu 111 farklı kulübe gönderdik.

Engelli bireylere öncelikle yaklaşımın değişmesi için çalışıyoruz. Ayrıştırılarak özel alanlara hapsedilen değil, toplumla entegre olan engelliler politikasını yürütüyoruz. 6 bin 613 engelliye 35 tesiste hizmet verdik. Tüm özel günlerde sportif yarışmalar da düzenleyerek, farkındalık oluşması için çabalıyoruz.

Emekli ve 65 yaş üstü vatandaşlara yönelik bir kampanyayı bu yıl hayata geçirdik. Sadece 1 TL’ye egzersiz yapma olanağı sunduk. Bu sayede geçen yılın ilk üç ayına 4 bin 191 olan üye sayısını 7 bin 857’ye çıkardık. Yani %81’lik bir artış sağladık. Yaşlı nüfusumuz ilk defa geçen yıl çift haneye ulaştı. Yaş aldıkça egzersizi artırmamız lazım. Ama her yıl yaptığımız Fiziksel Aktivite Araştırma Raporu’na göre yaşlılar egzersiz yapmaya vakitleri olmadığını söylüyor. TİAK’ın raporuna göreyse yaşlılar günde ortalama 6 saat TV izliyor! Yaşlılarımızın daha kaliteli bir yaşlılık için egzersiz yapması lazım.

Spor İstanbul olarak öğrencilere yüzde 50 indirimle hizmet veriyor. Ve çok önemli bir şey daha yapıyoruz: Belediyeden sosyal yardım desteği alan vatandaşlar tesislerimizi belirlenen seanslarda ücretsiz kullanabiliyor.

İstanbul 2027 Avrupa Oyunları hazırlıkları sürüyor

İstanbul 2027 Avrupa Oyunları’na ev sahipliği yapacak. Ve ayrıca 2036 Olimpik ve Paralimpik Oyunları hedefi var…

Evet. 2027 Avrupa Oyunları için hazırlıklarımız sürüyor. Bu oyunlar bizim için bir olimpiyat provası da olacak. Çünkü sporcu ve branş sayısı bakımında bir nevi yarı olimpiyat sayılır. İstanbul, ilk defa, aynı anda birden fazla branşta yarışmalara sahne olacak. Çok önemli bir deneyim olacak. Biz bu oyunları İstanbul’a bir miras da bırakmasını istiyoruz.

2036 Olimpik ve Paralimpik Oyunları’na aday olmak da önemli. İstanbul, bu vizyonu hiçbir zaman bırakmamalı. Biliyorsunuz 2020 ev sahipliğini alamayınca bir daha aday olmamıştık. Biz yeniden adaylık iddiasını ortaya koyduk. Son olarak Paris’te gördüğümüz gibi olimpiyat ev sahipliğinde anlayış değişti. Artık şehre mali bir yük getiren anlayış terk edildi. Bilakis mümkün mertebe şehrin var olan alanlarını kullanan ve geride de bir miras bırakan olimpiyat anlayışı geçerli. 2036’yı alırsak, İstanbul her anlamda çok şey kazanacak.