Türkiye 2002’yi arıyor canavar geri döndü

Uzun süredir açıkladığı veriler inandırıcılığını kaybeden Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK’in açıkladığı kadarıyla bile enflasyon kâbuslara girecek türden… Aylık TÜFE: 1.94, yıllık TÜFE: 17.53… Aylık ÜFE: 4.01, yıllık ÜFE: 42.89…
GELMİŞ GEÇMİŞ
EN YÜKSEK FARK
Bu rakamlar sonrasında tüketici enflasyonunun 2 yılın zirvesine çıktığı, tüketici enflasyonu ile üretici enflasyonu arasındaki fark ise endeks tarihinin gelmiş geçmiş en yüksek seviyesini gördü.
TÜİK: 1.94 ENAG: 3.28
Sivil inisiyatif olan Enflasyon Araştırma Grubu (Enag Grup), her hafta cebimizde gerçekliğini hissettiğimiz enflasyonu açıkladı. ENAG’ın verilerine göre aylık enflasyon 3.28, 6 aylık enflasyon ise TÜİK’in yıllık verisini bile geçti: Yüzde 19.16… Temmuzda zamlarla TÜİK’in enflasyonunun yüzde 18’i de aşması bekleniyor.
TÜİK alt grupları gösterge olarak alındığında en çok aylık düşüş -%4,19 ile ‘giyim ve ayakkabı’ en fazla yükseliş ise %10,88 ile ‘eğlence ve kültür’ kaleminde gerçekleşti. 
Enag-özellikli ürün grubu enflasyon hesaplamasına göre, aylık en fazla düşüş yaşanan grup -%8,93 ile hırdavat , en fazla yükseliş görülen grup ise %21,34 ile elektrikli ev aletleri ürün grubunda oldu. 
TÜİK’e göre; haziranda yıllık çekirdek enflasyon yüzde 17,47 oldu. Üretici fiyatlarında bir önceki aya göre ise yüzde 4,01’lik artış izlendi.
TÜİK verilerine göre bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 26,29 ile ulaştırma, yüzde 25,69 ile ev eşyası ve yüzde 19,99 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
Haziran ayında artışın yüksek olduğu gruplar ise sırasıyla, yüzde 4,50 ile ev eşyası, yüzde 4,46 ile eğlence ve kültür ve yüzde 3,82 ile lokanta ve oteller oldu.
Haziran ayında fiyatı en çok artan madde yüzde 51,60 ile yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlar oldu. Yurtiçi turları yüzde 14,72 ile elektrikli süpürge, yüzde 14,60 ile makyaj malzemeleri izledi.

Sepetteki 415 maddeden 306’sının fiyatı arttı

Haziran 2021’de, endekste kapsanan 415 maddeden, 55 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 54 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 306 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.

Memur ve emeklisine yüzde 5.45 zam farkı

Açıklanan enflasyon rakamıyla birlikte milyonlarca memur, sözleşmeli personel ve emeklinin alacağı zam oranları da belli oldu.
Kamu Görevlileri Hakem Kurulu, 5. Dönem Toplu Sözleşmesi’nde 3 milyon 200 bin memur ile 2 milyona yakın memur emeklisi için 2021 yılında 3+3 zam kararı vermişti.
Memurlar ve memur emeklileri  temmuz ayında maaşlarına yüzde 3’lük sözleşme zammına ek olarak yüzde 5.45 enflasyon farkı alacak. 

SSK emeklisine yüzde 8.45 zam

Yaklaşık 8.5 milyon işçi emeklisi ve hak sahibinin aylıkları da bu yılın ilk 6 aylık enflasyon rakamıyla belirlenecek. İşçi emeklilerinin aylıkları, 6 aylık enflasyon oranında zamlanacak. Buna göre, SSK ve Bağ-Kur emeklisinin zam oranı yüzde 8.45 olacak.

Temmuz ayı kira zammı: 14.55

Enflasyon rakamlarının açıklanmasının ardından 2021 yılı temmuz ayı konut kira zam oranları belli oldu. Söz konusu veriler doğrultusunda mal sahipleri kiracısına yasal olarak en fazla yüzde 14,55 oranında zam yapabilecek. Yasal kira artış oranı, kira sözleşmesinin dolduğu tarihi takip eden ayın açıklanan 12 aylık TÜFE ortalaması alınarak hesaplanıyor. Ev sahipleri bu oranın üzerinde artış yapamıyor.

Ekonomistler nasıl yorumladı?

ENDEKS REKORA GİDİYOR, FİYATLAR DAHA DA YÜKSELİR

MAHFİ EĞİLMEZ: Üretici fiyat endeksi rekora gidiyor. Tüketici fiyatları daha da yükselecek demektir. TCMB›nin faizi artırmaktan başka çaresi görünmüyor. Ama tekrar söyleyeyim: Enflasyona gerçek ve kalıcı çözüm arıyorsak faiz artırımıyla değil, hukukun üstünlüğünü sağlayarak başlamak gerek.

BU ENFLASYONU YÜZDE 19 FAİZLE TUTACAĞINI SANAN BANKA…

UĞUR GÜRSES: Haziran ayında yüzde 2.5’luk çekirdek enflasyonla birlikte, son üç aylık çekirdek enflasyon ivmesi yüzde 25’e yaklaştı. Bu enflasyonu yüzde 19’luk faizle tutacağını sanan Banka yönetimi, faiz indirimi bekleyen Külliye’ye hala “Temmuz-Ağustosu görelim, faize bakarız” mı diyor ?

BAŞKANLIK SİSTEMİ DÖNEMİ: % 90 ÜFE, % 53 TÜFE

KERİM ROTA: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin 3 yılında birikimli %90 ÜFE, %53 TÜFE enflasyonu oluştu. %5 hedefi ile 9 yılda oluşması beklenen enflasyon, 3 yılda gerçekleşti. Reel Efektif Döviz Kuru ile Türk Lirası, muhtemelen hesaplandığı günden bu yana en düşük seviyesine gelecek.

MUAZZAM YÜKSEK ENFLASYON

Özgür Demirtaş: Üretici fiyatlarındaki yıllık enflasyon: %42.89 olarak açıklandı, hem de TUİK tarafından. Muazzam yüksek enflasyon. Tüm üreticilere ve tüketicilere geçmiş olsun. Bunların olacağını yıllardır anlatana bizlere de… neyse.

ÜFE İLE TÜFE ARASINDAKİ MESAFE GERÇEK OLAMAZ

Prof. Dr. Veysel Ulusoy: Enflasyon verilerinde 2000’lere geri dönüş, hatta 70-80’lerde dağıtıcılara her ay listeler verilir bu fiyatlara göre yapın satışları denirdi. Şimdi de öyle. Türkiye tarihinde ilk defa ÜFE ve TÜFE arasındaki mesafe iki kattan daha fazla, TÜFE o kadar düşük olamaz, bu gerçek olamaz. Bu sürdürülemez. Üreticiye, zararına sat diyemez kimse. Saf olmayalım. Bunu devlet de biliyor, herkes de biliyor.