Uzun zamandır suyun önemi, tarımda su kullanımı konusunda yapılan yanlışlar, tespit edebildiğimiz ve okumalarımız sonucu elde ettiğimiz çözüm önerileri konularında yazılar yazıyor, TV programları yapmaya çalışıyoruz.
•••
Su politikalarıyla ilgili yeni bir dönemin içinde olduğumuzu, suyu havza bazlı akıllı yönetmenin, yapay zekâ dahil teknolojinin tüm imkânlarını kullanmak için çok detaylı ve güvenilir veri toplamamız gerekliliğini vurguluyoruz.
•••
Tarım ve Orman Bakanlığı, Su Şûrası’nın sonuçlarına göre iklim değişikliği ve kuraklığın olumsuz etkilerini azaltmak üzere tarımda su kullanımını yeniden düzenliyor. Su Kanunu sonunda TBMM gündemine gelecek. Suya göre üretim planlanması yapılarak, daha az su tüketen bitkiler teşvik edilecek ve su tüketimini azaltan uygulamalar desteklenecek.
•••
Ekim ayında sonuç raporu açıklanacak Su Şûrası kapsamında gerçekleştirilen çalışma grubu toplantılarında tarımsal sulamada yeni destek ve yöntemler önerildiğini belirten Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, sulama sistemlerinin modernizasyonuna ağırlık vererek, suya göre tarım yapılacağını açıkladı.
•••
İklim değişikliği ve kuraklık koşullarının dikkate alınarak su tasarrufu sağlayan modern sulama sistem ve yöntemlerinin yaygınlaştırılması için çalışmalara hız verilecek. Yeraltı su kullanımını azaltmaya ve daha az su tüketen bitkilerin üretimini artırmaya yönelik destekleme modelleri oluşturulacak.
•••
Bakanlıkça yeraltı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtının olduğu havzalar belirlenmiş. Bu havzalarda su tüketimi yüksek ürünler yerine, su tüketimi az olan bitkilerin üretimi yaygınlaştıracak. Bu kapsamda su kısıtı olan tarım havzalarında damla sulama yapmayan örneğin “dane mısır” üreticilerine fark ödemesi desteği verilmeyecek. Buna karşılık bu havzalarda daha az su tüketen mercimek veya nohut yetiştiren çiftçilere ilave %50 fark ödemesi desteği, yem bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük eken çiftçilere ise ilave %50 yem bitkileri üretim desteği ödenecek.
•••
Tabii ki sadece destekleme politikasının değişmesi ile bu iş olmayacağı için tarla içi geliştirme hizmetlerinin yerine getirilmesi gibi sulama açısından önemli altyapı çalışmalarının tamamlanması ve kapalı sulama sistemlerine geçişle birlikte sulama suyunda çok yüksek düzeyde tasarruf sağlanması planlanıyor.
•••
Arazi toplulaştırma projelerinin sulama projeleri ile uyumlu şekilde yapılmasına devam edilmesi gibi uygulamalar da su verimliliğini artıracak. Borulu sistemler ve bu sistemlerle tasarlanan proje alanlarında yağmurlama ve damla sulama yöntemlerinin uygulanması daha fazla alanın sulanmasına imkân sağlayacak ve ilave sulanan alanlar ile ulusal ekonomiye daha fazla katkı sunulacak.
•••
Ayrıca atmosfer-toprak-bitki ilişkilerini devamlı izleyerek çiftçiye sulama konusunda bildirimde bulunan akıllı tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması için çalışmalar yapılacak. Önümüzdeki dönemde tarımda suyun etkin kullanımına yönelik sulama yönetimi teknolojilerine öncelik verilecek.
•••
Bunlar özellikle yaşadığımız afetlerden sonra yıllardır konuşulan başlıklar. Şimdiye kadar yeteri kadar ilerleme sağlandı mı? Uzmanların çoğuna ve sahaya bakarsanız: Hayır.
Bu konuların işlendiği kongre ve sempozyum sonuçlarını, kamu kurumlarının raporlarını, akademik araştırmaları yan yana koysanız sanırım ülkedeki tüm modern sulama sitemlerinin boru uzunluğunu geçer.
Umarız bu yeni sisteme aynı Havza Bazlı Üretim ve Destekleme Modeli’nin uygulanması sırasında olduğu gibi siyasi müdahale gelmez. Kısaca anımsatalım; söz konusu modelde de her ürün her yerde aynı desteği alamayacaktı. Nerede verimli ve sürdürülebilir olarak üretilecekse o bölgedeki çiftçi daha çok desteklenecekti.
Ürünler ve havzalar açıkladı… Önceki yıllara göre desteği düşen illerden gelen telefonlar susmak bilmedi. Proje rafa kalktı.