30 günün 21 günü açlığın pençesinde: Asgari ücretli 9 gün yaşayabiliyor!

2026 yılının ilk günlerine yaklaşırken, Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM) tarafından hazırlanan rapor, %27’lik artışla 28 bin 75 TL olarak belirlenen yeni asgari ücretin, hayat pahalılığı karşısında nasıl yetersiz kaldığını çarpıcı verilerle ortaya koydu.

Dört kişilik bir ailenin (iki çocuklu ve tek maaşlı) insani koşullarda beslenebilmesi için bütçesinde kalan pay alarm veriyor:

Ailenin toplam gıda bütçesi günlük 267 TL olarak hesaplandı.

Her bir aile ferdi için öğün başına düşen bütçe yalnızca 22 TL. Bu rakamın güncel piyasada bir simit ve bir bardak çay alımına dahi yetmediği vurgulanıyor.

Mevcut bütçeyle bir aile ayın ancak 9 günü yeterli beslenebiliyor; kalan 21 gün ise "açlık sınırı" altında kalıyor.

Konut krizinin asgari ücretliyi en çok vurduğu kalem barınma oldu:

Türkiye genelinde 80 m²'lik bir dairenin ortalama kirası 18 bin 400 TL.

Maaşın diğer zorunlu giderlerinden (fatura vb.) sonra kiraya ayrılabilecek tutar sadece 6 bin 873 TL.

Asgari ücretlinin kirasını ödeyebilmesi için maaşının yaklaşık %65'inden fazlasını sadece eve vermesi gerekiyor.

Sosyal devletin temel direkleri olan eğitim ve ulaşım kalemleri, asgari ücretli için "lüks" haline geldi:

İstanbul'da aylık abonman 2 bin 748 TL iken, ailenin toplam ulaşım bütçesi 2 bin 838 TL. Yani bir ailede sadece bir kişi ulaşım kartı alabildiğinde bütçe tükeniyor.

Çocuk başına aylık eğitim bütçesi sadece 67 TL. Bu rakamın bir kalem veya defter masrafını dahi karşılamadığı belirtiliyor.

8 yıllık çöküş

İktisatçı Mahfi Eğilmez'in verileriyle desteklenen analizde, 2017'den bu yana temel gıdalardaki artış dehşet verici boyutlara ulaştı:

• Yoğurt: %3.900 artış.

• Salça: %3.454 artış.

• Ayçiçek Yağı: %3.118 artış.

• 2017'de 297 TL olan temel ihtiyaç sepeti bugün 6.100 TL'ye yükselmiş durumda.

BİSAM raporu, asgari ücretin artık bir "temel ücret" haline geldiğini ve çalışanların büyümeden pay alamadığını vurgulayarak; mevcut rakamın temel ihtiyaçları karşılamaktan uzak olduğunu, acilen "insan onuruna yaraşır" bir seviyeye revize edilmesi gerektiğini savunuyor.