DEVA Partili Dalgın’dan soru önergesi: Ekim yapamayan çiftçinin derdi kiralık tarla bulamaması mı?

Deva Partisi Balıkesir Milletvekili Burak Dalgın, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik hakkında sorduğu sorularda, çiftçi sorunlarına, mülkiyet problemlerine, sürdürülebilir tarıma, kiralık arazilerin tahribatına ve denetimine değindi.

“Ülkemizde 2 milyon hektardan fazla ekilmeyen tarım arazisi bulunmaktadır”

Dalgın, Türkiye’de 2 milyon hektardan fazla ekilmeyen tarım arazisi olduğunu ve son günlerde yaşanan çiftçi protestolarını hatırlatarak, 'Ekim yapılamamasının kök sebebinin kiralık tarla bulunmaması olduğunu mu düşünüyorsunuz?' diye sordu. Yeni yönetmelikle ilgili ciddi sorular dile getiren Dalgın, tazmin/telafi mekanizmaları, kiralanan arazilerin tarım için kullanımı, yanlış sulama ve ilaçlama gibi problemleri hatırlattı.

Burak Dalgın, soru önergesinde şu sorulara yer verdi:

1) Bloomberg HT Tarım Editörü Sayın İrfan Donat’ın verdiği bilgiye göre halihazırda ülkemizde 2 milyon hektardan fazla ekilmeyen tarım arazisi bulunmaktadır. Seçim bölgem Balıkesir dahil, ülkemizin çeşitli yörelerinde çiftçiler protesto gösterileri düzenlemekte ve fiyatlar sebebiyle üretim yapamaz hale geldiklerini belirtmektedir. Ekim yapılamamasının kök sebebinin kiralık tarla bulunmaması olduğunu mu düşünüyorsunuz?

2) Yönetmelikle devletin şahısların mülkiyet haklarını ihlal ettiğini veya yeterince koruyamadığını düşünüyor musunuz? Bu konuda oluşabilecek muhtemel suistimallerin önüne geçmek için yaptığınız çalışmalar nedir? Özellikle, arazi kullanım haklarındaki belirsizliğin yatırım yapmayı caydırmasının (sürdürülebilir tarım uygulamaları) veya tahribatlara yol açmasının (yanlış sulama, yanlış ilaçlama, kuyu kurutma, çoraklaşma) önüne nasıl geçmeyi planlıyorsunuz?

3) Yönetmelik kiracının tahribat yapmamakla mükellef olduğu belirtmekle birlikte, tahribatın kamuya kalıcı zarar vermesi halinde (örneğin, yaşlı ağaçların sökülmesi) nasıl bir tazmin/ telafi mekanizması öngörülmektedir?

4) Arazi kiralayanın araziyi tarımsal üretim için kullanıp kullanmadığının takibi (örneğin baraka/tiny house evler yapılması) ve denetimi nasıl yapılacaktır? Bu doğrultuda, belediyeler ile bir işbirliği protokolünüz var mı

5) Vatandaşın şahsi mülküne müdahalede bulunmadan önce, âtıl Hazine arazilerinin tarım için değerlendirilmesi konusunda planlarınız nelerdir?

6) İlerleyen dönemde vatandaşın kullanmadığı diğer varlıkları için de ‘devlet olarak kiralama’ gibi yöntemlere başvurmayı planlıyor musunuz?