Gürer: Krediyle ev değil, ay sonu kurtarılıyor

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Türkiye Bankalar Birliği verileri üzerinden yaptığı değerlendirmede, tüketici kredilerinin yapısında dikkat çekici bir dönüşüm yaşandığını söyledi. Gürer’e göre 2014 yılında kullanılan her dört tüketici kredisinden biri konut alımına giderken, bugün bu oran dramatik biçimde geriledi.

2014’te konut kredilerinin tüketici kredileri içindeki payı yüzde 24,1 seviyesindeyken, 2024 itibarıyla bu oran yüzde 8’e düştü. Aynı dönemde ihtiyaç kredilerinin payı ise yüzde 55’ten yüzde 88,8’e yükseldi. Gürer, bu tabloyu “vatandaş artık yatırım yapmıyor, mutfağını döndürmek için borçlanıyor” sözleriyle değerlendirdi.

Dokuz ayda bir yıllık kredi hacmi aşıldı

Kredi kullanımındaki artışın hız kesmediğine dikkat çeken Gürer, 2024 yılında toplam tüketici kredisi tutarının 1 trilyon 852 milyar TL olduğunu, 2025 yılının ilk dokuz ayında ise bu rakamın 1 trilyon 994 milyar TL’yi aştığını söyledi. Böylece yalnızca dokuz ayda, bir önceki yılın tamamı geride bırakıldı.

2025’in ilk dokuz ayında kullanılan kredilerin büyük bölümünü ihtiyaç kredileri oluşturdu. Bu dönemde yaklaşık 1 trilyon 772 milyar TL ihtiyaç kredisi, 181 milyar TL konut kredisi ve 39 milyar TL taşıt kredisi kullanıldı. Gürer’e göre bu dağılım, ekonomik sıkışmanın kalıcı hâle geldiğini gösteriyor.

Vadeler kısaldı, baskı arttı

Kredi vadelerindeki daralmanın da vatandaş üzerindeki yükü ağırlaştırdığını belirten Gürer, özellikle ihtiyaç kredilerinde kısa vadeli borçlanmanın yaygınlaştığını söyledi. 2024 itibarıyla ihtiyaç kredilerinin yaklaşık dörtte üçünün 3 ila 12 ay vadeli olduğuna işaret eden Gürer, “Vatandaş bugün borçlanıyor, birkaç ay sonra yeni bir borçla ayakta kalmaya çalışıyor” dedi.

Konut kredilerinde de uzun vadeli planlamanın neredeyse ortadan kalktığını vurgulayan Gürer, yüksek maliyetler nedeniyle 10 yıla varan vadelerin fiilen yarıya indiğini ifade etti.

Kredi hacmi 10 yılda 12 kat arttı

Toplam kredi hacmindeki artışın refah artışıyla değil, enflasyonla ilişkili olduğunu söyleyen Gürer, 2014 yılında 151 milyar TL olan tüketici kredisi tutarının 2024’te 1 trilyon 852 milyar TL’ye yükseldiğini hatırlattı. Bu artışın, alım gücündeki yükselişi değil, borçla ayakta kalma zorunluluğunu yansıttığını dile getirdi.

Gençler borçla hayata başlıyor

Kredi kullanımındaki artışın yaş gruplarına da yayıldığını belirten Gürer, özellikle gençler açısından tablonun kaygı verici olduğunu söyledi. 18–25 yaş aralığında kredi kullanan kişi sayısının 10 yılda yaklaşık üç kat arttığını belirten Gürer, gençlerin daha çalışma hayatının başında borç yükü altına girdiğini ifade etti.

Gürer, yalnızca gençlerin değil, emeklilerin de geçim sıkıntısı nedeniyle bankalara yöneldiğini vurgulayarak, “Bugün 7’den 70’e herkes borçla yaşamaya çalışıyor” dedi.

Orta sınıf eriyor

2014 yılında tüketici kredisi kullanan kişi sayısı 10,7 milyon civarındayken, 2024’te bu rakamın 26,8 milyona yükseldiğine dikkat çeken Gürer, borçlanmanın kitleselleştiğini söyledi. Gürer’e göre kredilerin konuttan nakit ihtiyacına kayması, orta sınıfın giderek yok olduğunun en somut göstergelerinden biri.