İkinci elde durgunluk derinleşiyor

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından, sahibinden.com’da yayımlanan ilanlar üzerinden hazırlanan “Otomobil Piyasası Görünümü” raporu, ikinci el otomobil piyasasında durgunluğun sürdüğünü ortaya koydu. Kasım ayı verilerinin incelendiği rapora göre hem talepte hem de satışlarda belirgin bir gerileme yaşandı.

Talep ve satışlar geriliyor
Rapora göre otomobil talep endeksi kasım ayında bir önceki aya kıyasla yüzde 7,1 azalırken, geçen yılın aynı ayına göre düşüş yüzde 1,6 olarak kaydedildi. Piyasanın canlılık göstergelerinden biri olan kapatılan ilan yaşı da uzadı. Satılık otomobil ilanlarının yayında kalma süresi bir önceki aya göre 0,7 gün artarak ortalama 20,7 güne çıktı.

Satılık otomobil ilan sayısında aylık bazda yüzde 0,9’luk sınırlı bir düşüş yaşanırken, satılan otomobil sayısındaki gerileme yüzde 8,7 ile daha sert oldu. Bu tablo, piyasanın talep tarafında belirgin bir yavaşlamaya işaret ediyor.

Reel fiyatlar düşüyor, cari fiyatlar yükseliyor
Enflasyon etkisinden arındırılmış reel otomobil fiyatlarında yıllık bazda düşüş devam etti. Kasım ayı itibarıyla reel fiyatlar geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,6 azaldı. Aylık bazda ise reel fiyatlarda yüzde 0,5’lik sınırlı bir artış görüldü.

Buna karşılık cari fiyatlardaki yükseliş sürüyor. Ortalama satılık otomobil fiyatı, geçen yılın kasım ayına kıyasla yüzde 22,4 artarak 1 milyon 101 bin TL seviyesine ulaştı.

Araç sınıflarında artış sürüyor
Araç sınıflarına göre bakıldığında, tüm segmentlerde yıllık bazda fiyat artışı kaydedildi. En yüksek artış yüzde 26,6 ile B sınıfında gerçekleşti. B sınıfını yüzde 25,6 ile D sınıfı, yüzde 25,3 ile C sınıfı izledi. En düşük yıllık artış ise yüzde 21,7 ile E sınıfında görüldü. Ortalama fiyatlar B sınıfında 731 bin TL, C sınıfında 974 bin TL, D sınıfında 1 milyon 406 bin TL, E sınıfında ise 2 milyon 266 bin TL olarak hesaplandı.

Yeni model araçlarda geri çekilme
Model yıllarına göre fiyatlar incelendiğinde, eski model araçlarda fiyat artışlarının daha sınırlı kaldığı görüldü. 2004–2018 arası araçlarda artış oranları yüzde 5,6 ile yüzde 16,2 arasında değişti. Genç araç grubunda ise 2019 model otomobiller yüzde 17’lik artışla öne çıktı.

İkinci el piyasasının en yeni grubunu oluşturan 2024 model araçların fiyatı ise bir önceki aya göre yüzde 1,1 gerileyerek 2 milyon 23 bin TL seviyesine düştü.

Elektrikli araçlarda artış sınırlı
Yakıt türüne göre değerlendirildiğinde, yıllık bazda tüm gruplarda fiyat artışı görülse de en sınırlı artış elektrikli otomobillerde yaşandı. Elektrikli araçların fiyatı yıllık yüzde 6 artarken, benzinli araçlarda bu oran yüzde 20,4’e kadar çıktı. Ortalama fiyatlar elektrikli araçlarda 3 milyon 448 bin TL, hibrit araçlarda 2 milyon 413 bin TL seviyesinde gerçekleşti.