Kastamonu’da kültür hattı: Pompeiopolis'in yankısı kente yayıldı

Bir hafta sonu gezisi planlıyorsanız Mahmut Bey Camii’nin ahşap sanatından Pompeiopolis’in antik mirasına, Daday’ın sakin şehir atmosferinden kültür festivallerine uzanan zenginliğiyle, Karadeniz’in kültür ve tarih rotasında Kastamonu mutlaka seçenekleriniz arasında olsun.

Taşköprü Belediyesi ile Dünya Mirası Kastamonu İnisiyatifi Derneği (DMKI) de bölgenin doğal, kültürel ve tarihsel mirasına sahip çıkmayı ve sürdürülebilir gelişimine katkı sağlamayı hedefleyerek, Taşköprü Zımbıllıtepe’deki Pompeiopolis Antik Kenti’nin adını taşıyan ve önümüzdeki dönemde düzenlenmesi planlanan “Pompeiopolis Müzik ve Tiyatro Festivali”nin lansmanını geçtiğimiz hafta sonu yaptı.

6 Eylül’de M. Vedat Tek Müzesi, Unesco Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Kasaba Köyü Mahmutbey Camii gezisi ve “citta slow” ünvanlı Daday turu ile başlayıp 7 Eylül 2025 günü gerçekleşen dinleti ve devamında kazı alanı gezisi ile süren program kentin tarihine, yetiştirdiği değerli sanatçı ve akademisyenlere de bir saygı duruşu niteliğindeydi. Kariyerini halen Londra’da sürdüren Kastamonu kökenli soprano Oya Ergün, oda orkestrası eşliğinde Sepetçioğlu’ndan Taşköprülü besteci Erol Sayan’ın besteci-orkestra şefi Oğuzhan Balcı tarafından orkestrasyonu yapılmış “Kalbe Dolan O ilk Bakış” eserine ve C.W. Gluck’un Paride ed Elena operasının “O del mio dolce ardor“ aryasından “O Sole Mio”a uzanan bir program sundu.

Müzik dinletisini, Zımbıllıtepe mevkiindeki Pompeiopolis kazılarının ziyareti izledi Festivale adını veren Kastamonu’nun Taşköprü ilçesi Zımbıllı Tepe Mevkisi’nde bulunan, M.Ö. 64 yılında Romalılar tarafından kurulan Pompeiopolis Antik Kenti'nde 2006 yılından bu yana kazılar sürüyor. Kazı başkanı Doç.Dr. Mevlüt Eliüşük, antik kent ve kazı hakkında şu bilgileri verdi: “Antik dönemde Paflagonya’nın kültürel merkezlerinden olan Pompeiopolis’te sistematik kazılar 2006 yılında Münih Üniversitesi ile Kastamonu Müzesi işbirliğinde başlatıldı.2022’de benim de katıldığım çalışmalarda, kentteki yazıtlarda, sikkelerde burada dans, müzik, tiyatro ve spor şenliklerinin yapıldığını gösteren ve bu kutlamaların kentin temel kültürel kimliğini oluşturduğunu kanıtlayan birçok unsurla karşılaştık. Kısa vadeli önceliğimiz; bazilika yapısında kazıları derinleştirmek, Roma Villası’nın restorasyonunu tamamlayarak tüm mozaik yapısı ile birlikte ziyarete açmak ve Pompeiopolis Tiyatrosu’nu olabildiğince ayağa kaldırmak.”

Etkinliğin ev sahiplerinden Taşköprü Belediye Başkanı Hüseyin Arslan, Taşköprülüler için birçok farklı etkinlik düzenlediklerinin altını çizerken, antik kentin ilçenin geleceği ve gelişimi açısından özel bir yere sahip olduğunu söyledikten sonra şunları ekledi; “Taşköprü’nün önemli bir değeri olan ve tüm Batı Karadeniz bölgesinde ilçemizi ayrıcalıklı bir yere konumlayan Pompeiopolis’i, yalnızca tarihi bir zenginlik değil, aynı zamanda geleceğin kalkınma anahtarı olarak görüyoruz. Taşköprülüler bu mirasa büyük bir memnuniyetle sahip çıkıyor. Bu yöre antik dönemde kültürde, sporda nasıl bölgenin kalbi olmuşsa, bizler de bu geleneği sürdürme azmindeyiz. Önümüzdeki dönem başlatmayı umduğumuz ve altyapı planlamasını Dünya Mirası Kastamonu İnisiyatifi Derneği ile yaptığımız Pompeiopolis Müzik ve Tiyatro Etkinliği de bu mirası yaşatma isteğimizin bir sonucu. Bu yıldan başlattığımız çalışmalara katılarak katkı sunan tüm sanatçılara, müzisyenlere, akademisyenlere ve ziyaretçilere teşekkür etmek isterim. Nihai amacımız Taşköprü’yü Pompeiopolis ile özdeşleşen bir kültür destinasyonuna dönüştürerek ilçemizi tanıtmak, yerel ekonomiye sürdürülebilir bir katkı sağlamaktır. Bunu yaparken elbette çevreye duyarlı, yerel halkı sürece dahil eden ve tarihi dokuyu koruyan bir anlayışı esas alıyoruz.”

Karadeniz’den Akdenize’e Pompeiopolis’ten Aspendos’a bir selam…

Pompeiopolis Müzik ve Tiyatro Festivali projesinin fikir sahibi ve paydaşlarından DMKI’nin dönem başkanı Zeynep Esen ise, “Türkiye’deki mevcut turizm destinasyonlarından farklı, Beylik döneminden kalan nadide bir kültür stoğuna da sahip çok katmanlı kadim bir kent olan Kastamonu, Anadolu’nun saklı zarafetini içinde barındırıyor. Biz DMKİ olarak 2017 yılından bu yana şehrin sahip olduğu kapasiteyi açığa çıkaracak, Kastamonu'yu ulusal ve uluslararası alanda tanıtacak etkinlikler yürütüyor, Monuva isimli bir dergi çıkarıyor ve Kastamonu’daki kurumlarla, yerel yönetimlerle iş birliği içinde çalışıyoruz. Kastamonu’nun Taşköprü sınırları içerisinde bulunan Pompeiopolis, Batı Karadeniz’in antik Roma varlığı açısından az sayıdaki örneklerinden biri. Sanat, tiyatro, müzik festivallerinin, spor müsabakalarının, şenliklerin yapıldığı bir kültür başkenti olarak öne çıkıyor. Üzerinde tiyatro maskları olan madeni paralara sahip bu antik kente daha fazla ne yakışabilir diye düşündük ve bölgede bir ilk olacak bu festival ile işi Taşköprü Kastamonu’dan başlatalım dedik. Böylece ‘Pompeiopolis Müzik ve Tiyatro Festivali’ fikri doğdu.

Bu yılki etkinliğimiz festivalin bir ön çalışması niteliğinde. Katkı sunan kıymetli sanatçılar, müzisyenler ve akademisyenlerin desteğiyle, ülkemizin kültür takvimine girecek tam kapsamlı bir festivalin ortaya çıkarılmasını hedefliyoruz. Bu festivali vesile kılarak Türkiye’nin kuzeyi ve güneyi arasında bir kültür bağı kuruyor ve Karadeniz’den Akdeniz’e, Pompeiopolis‘ten Aspendos’a selam gönderiyoruz. Bu fikre inanarak bizimle yola çıkan Taşköprü Belediyesi’ne de ayrıca teşekkürlerimizi sunuyoruz” açıklamasında bulundu.

Çivisiz Cami UNESCO listesinde

Merkez ilçeye bağlı Kasaba Köyü’ndeki Mahmut Bey Camii, ahşap işçiliği ve kalem işi süslemeleriyle Anadolu’nun eşsiz miraslarından biri. 14. yüzyılda inşa edilen yapı, “Çivisiz Cami” olarak biliniyor. 2023’te UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren cami, nadir ahşap kapısı ve iç mekânındaki özgün süslemeleriyle bölgeye gelenlerin mutlaka gördüğü duraklardan.

Sakin şehir Daday

Osmanlı döneminden kalma sipahi geleneği, ahşap konakları ve at çiftlikleriyle tanınan Daday, 2024’te Cittaslow (Sakin Şehir) ağına katıldı. İlçenin tarihi çarşıları, taş camileri ve coğrafi işaretli “etli ekmeği”, hem yerli hem yabancı ziyaretçiler için otantik bir deneyim sunuyor. UNESCO listesinde yer alan Mahmut Bey Camii’ne yakınlığıyla da turizm bütünlüğünü güçlendiriyor.