Husiler kimdir? Neden Kızıldeniz'deki gemileri hedef aldılar?
ABD ve İngiltere Yemen'deki Husilere saldırı düzenledi. Biden, daha ileri adımlar atabileceklerini ilan etti. Kızıldeniz'deki ticaret gemilerini hedef alan Husiler kimdir? Kızıldeniz'de gemilere neden saldırdı? Kızıldeniz neden önemli?
Husiler, Yemenli bir milis grubudur ve adını kurucusu Hüseyin Bedrettin el Husi'den alır. Militan grup Şii mezhebine mensuptur. 1990'ların başlarında, Yemen'de Suudi Arabistan'ın dini etkisine karşı ortaya çıktılar. Tahmini 20,000 savaşçısı bulunan bu grup, ülkenin batısının çoğunluğunu ve Kızıldeniz kıyısını kontrol altında tutuyor.
İran'ın Suudi Arabistan ile uzun süredir devam eden düşmanlığı kapsamında Husiler de yükselişe geçti. İran desteği ile Şii mezhebinin Yemen'deki koruyucusu ve temsili haline geldi.
Husiler, Gazze'deki savaşta Hamas'ı desteklemektedir. Husilerin lideri Abdul Malik Al-Husi, 7 Ekim'deki Hamas'ın Aksa Tufanı operasyonunun hemen ardından kuvvetlerinin "Filistin halkına katılmak ve düşmana karşı koymak için yüz binlerce kişiyle hareket etmeye hazır olduklarını" söyledi.
Kızıldeniz'de neler oluyor?
Kızıldeniz, dünyanın en yoğun nakliye kanallarından biri olup, Avrupa'yı Asya ve Doğu Afrika'ya bağlayan en önemli su yolu olan Süveyş kanalının güneyindedir. Yemen, denizin güneydoğu kıyısında, Aden Körfezi ile buluştuğu noktada yer almaktadır.
Gazze savaşının başlamasının hemen ardından, Husiler, Kızıldeniz'deki gemilere yönelik füze ve drone saldırılarına başladı, çoğu ABD ve İsrail tarafından önleme önlemleri ile engellendi.
Husiler neden Kızıldeniz gemilerine saldırdı?
Husiler Hamas'a desteklerini açıkladı ve İsrail'e giden her gemiyi hedef alacaklarını söyledi. Saldırıya uğrayan gemilerin tamamının aslında oraya gidip gitmediği belli değil. Kasım ayında İsrail kargo gemisi olduğunu söyledikleri gemiye el koydular. O zamandan beri insansız hava araçları ve balistik füzelerle birçok ticari gemiye saldırdılar .
Husilerin Kızıldeniz'deki saldırıları kasım ve aralık ayları arasında yüzde 500 arttı. Tehdit o kadar büyük hale geldi ki, büyük gemicilik şirketleri bölgede seferlerini durdurdu ve sigorta maliyetleri Aralık ayının başından bu yana 10 kat arttı.
Mediterranean Shipping Company, Maersk, Hapag-Lloyd ve petrol şirketi BP'nin de aralarında bulunduğu büyük denizcilik firmaları, gemilerini Kızıldeniz'den uzaklaştırdıklarını söyledi. Akaryakıt fiyatlarının artması ve tedarik zincirlerinin zarar görmesi korkuluyor. Küresel deniz ticaretinin neredeyse %15'i, Süveyş Kanalı ile Akdeniz'e bağlanan ve Avrupa ile Asya arasındaki en kısa nakliye yolu olan Kızıldeniz'den geçmektedir.
Washington, İran'ı Kızıldeniz'deki ticari gemilere yönelik operasyonların planlanmasına "derinden müdahil" olmakla suçladı.
Kızıldeniz neden önemli?
Dünya ticaretinin hacminin yüzde 80'den fazlası deniz yoluyla taşınmaktadır ve Kızıldeniz'deki mevcut durumun gösterdiği gibi, nakliye rotalarındaki kesintiler geniş kapsamlı etkilere sahip olabilir. Husilerin tehdidi bu yolla taşınan petrolün fiyatını şimdiden arttırmış durumda.
Husi tehditleri ve saldırılarının etkilerini gözlemleyen ticaret şirketleri ve ülkeler, diğer benzer militan grupların da benzer bir müdahale planlama ihtimallerini, daha fazla zarar etme durumlarını düşünmeleri etkileşimde olan birçok fiyatı da etkileyecektir. Kızıldeniz'deki operasyonların yüksek maliyetli diğer rotalara sevk edebilir. Küresel ve bölgesel ekonomik krizlere de sebebiyet verebilir.
