İSKİ Genel Müdürü'nden kritik uyarı: "Bireysel su tüketimimizi azaltalım"

İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürü Şafak Başa, İstanbul’daki su sıkıntısının önlenmesi için önemli uyarılarda bulundu. Son dönemde barajlardaki doluluk oranlarının düşmesinin ardından, Başa, İstanbul'da su tüketiminin artırılmasının gelecekteki su güvenliği açısından risk oluşturduğunu belirterek, vatandaşlardan bireysel su tüketimlerini azaltmalarını istedi. Şafak Başa, özellikle Melen Barajı'nın tamamlanamaması nedeniyle yaşanan su temin zorluklarına da dikkat çekerek, İstanbulluları daha tasarruflu su kullanmaya çağırdı.

Şafak Başa, İstanbul’un su ihtiyacının karşılanması açısından büyük öneme sahip olan ancak, gövdesindeki çatlaklar nedeniyle kullanılamayan ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) tarafından onarılarak İSKİ’ye teslim edilmesi beklenen Melen Barajı’na ilişkin de konuştu. İstanbul'un neredeyse bir yıllık suyunu tutma potansiyeline sahip olan Melen Barajı’nın kullanılamaması dolayısıyla havzadaki suyun isale hatlarıyla İstanbul’a taşındığını ve bu yöntemin ciddi bir maaliyeti olduğunu belirten Başa, barajın hem İstanbul’un su güvenliği açısından hem de tasarrufu açısından önemli olduğunu ifade etti. Başa, şunları söyledi:

"Çok ciddi kuraklık yaşıyoruz"

''Şu anda geçen seneye göre daha iyi durumdayız. Geçen sene yüzde 20’nin altındaydık bu aylarda. Tabii 2 seneden beri çok ciddi kuraklık yaşıyoruz. Şu anda yüzde 30 civarındayız. Geçen sene Avrupa yakasındaki barajlarımız düşüktü, özellikle Terkos, Büyükçekmece, Sazlıdere barajlarımızda su seviyeleri çok düşüktü. Bu sene Avrupa barajlarımız daha iyi, bu sefer Asya tarafında biraz kurak geçiyor. Özellikle Ömerli barajımız yüzde 27 seviyelerinde. Ama genel doluluk oranımız yüzde 30 civarında. Yıl sonuna yine bu oranlarda girmeyi planlıyoruz. İnşallah bu dönem mevsim normallerinde yağış alırsak, iyi de bir kış olursa İstanbul'da şu an için bir su sıkıntısı öngörülmüyor.

''Su tüketimimizi düşürmek mecburiyetindeyiz''

Tasarrufu elden bırakmayalım. Suyu daha dikkatli kullanalım. Çünkü kişi başı su tüketimi İstanbul'da çok yüksek. Gelişmiş ülkeler bunu oldukça aşağı indirdiler. Biz de bireysel su tüketimimizi mutlak suretle düşürmek mecburiyetindeyiz geleceğimiz için.

"Bazı çatlamalardan dolayı baraj tamamlanamadı"

Her gün Melen Çayı'ndan su transfer ediyoruz, isale hatlarımız ve oraya kurduğumuz terfi merkezleri aracılığıyla. Yılda neredeyse İstanbul'un yarısına yakın, yarısından fazla bazı dönemlerde, suyunu Melen havzasından getirip İstanbul'da arıtıp vatandaşlarımıza veriyoruz. Melen'le ilgili problem, Melen Barajı'nın bitmemiş olması. İstanbul'un neredeyse bir yıllık su potansiyeline sahip bir barajdan bahsediyoruz. 1 milyarın (metreküp) üzerinde su tutma kapasitesine sahip bir baraj. Maalesef bu baraj bitirilemedi. DSİ Genel Müdürlüğümüz tarafından biliyorsunuz yapılıyor. Normal şartlarda bitirilip İSKİ'ye teslim edilmesi lazımdı. Fakat barajda bazı çatlamalardan dolayı baraj tamamlanamadı.

''Çok ciddi manada su temin edeceğiz''

Bizim DSİ Genel Müdürlüğü yetkililerinden aldığımız bilgiye göre, barajın nasıl onarılacağına ilişkin bir ihale yapıldı. 'Proje çalışmalarının devam ettiği' ifade ediliyor. Dediğim gibi barajın sorumluluğu DSİ Genel Müdürlüğü bittikten sonra İSKİ'ye inşallah teslim edecek ve biz oradan çok ciddi manada su temin edeceğiz. Bizim beklentimiz bu barajın bir an önce tamamlanması. Çünkü biz şu anda dediğim gibi regülatörlerden, yani ırmaktan su alıyoruz. Orada suyu biriktiremediğimiz için de bizim için ciddi bir enerji maliyetine yol açıyor. İSKİ'nin ilave olarak katlanmak durumunda kaldığı enerji giderleri gittikçe artıyor.

Bir de tabii İstanbul'un su güvenliğinin sağlanması için. Melen Barajı bitmiş olsa orada çok ciddi bir su kaynağı olacak. İstanbul'daki barajlarımızla beraber çok uzun süre yağmur yağmasa bile İstanbul halkını İSKİ olarak susuz bırakmayacağız. Dolayısıyla beklentimiz bu barajın bir an önce tamamlanması. Yapmış olduğumuz İstanbul master planına göre Melen Barajı 2050'li yıllarda bile İstanbul'un yarı suyunu karşılama potansiyeline sahip bir kaynak olarak görülüyor. Dolayısıyla bizim bundan vazgeçmemiz mümkün değil. Bir an önce barajın akıbetinin ortaya çıkması gerekiyor.

''Beş yıldan beri onarımını bekliyoruz’’

Biz 2019’da göreve geldiğimizde, Sayın Başkanımız Ekrem İmamoğlu’yla beraber sahaya gittiğimizde orada o çatlaklar zaten ifade edildi. Orada tekrar bir ihale yapılmıştı. Fakat müteahhit firma bir süre sonra işi bıraktı. Şimdi yeni bir proje ihalesine çıkıldı. 2019’dan beri yani en azından 2019’dan itibaren o çatlaklarla ilgili süreç maalesef tamamlanamadı. Beş yıldan beri onarımını bekliyoruz ama tamamlanamadı. Biz inanıyoruz inşallah kadim kuruluşumuz DSİ Genel Müdürlüğü bu sorunu çözecektir. Ve en kısa zamanda bu barajı tamir edip teslim edecektir diye düşünüyorum.

"Kuraklık noktasında katkı sağladı"

Biz İSKİ olarak Melen Barajının handikapını ortadan kaldırmak için çok önemli yatırımlar yapıyoruz. Mesela Melen’e yeni bir terfi merkezi yaptık. Regülatörden daha fazla su alıp İstanbul’a aktarmak için 3’üncü terfi merkezini devreye aldık. Melen havzasında su fazlalaştığı zaman üçüncü terfi merkezini de devreye sokuyoruz. Mesela geçen sene 25-30 milyon metreküp su aktardık. Bu da bize kuraklık noktasında katkı sağladı.''

Öte yandan, X hesabından yaptığı açıklamada ocak ayından itibaren İstanbul’da kullanılan toplam arıtılmış su miktarının geçen senenin aynı dönemini de geride bırakarak yaklaşık 1 milyar 967 bin metreküpe ulaştığını açıklayan Başa, bireysel su tüketiminin azaltılması gerekliliğine dikkati çekti.