Meclis Amasra maden kazası raporu: ‘Tali havalandırma yetersizdi, gerekli önlemler alınmadı’

Bartın’ın Amasra ilçesinde 14 Ekim 2022’de meydana gelen ve 42 işçinin hayatını kaybettiği maden kazası için kurulan Meclis Araştırma Komisyonu raporunu tamamladı. Raporda, kazanın en önemli nedeni olarak “patlayıcı atmosferi oluşturan metan gazı varlığı” ve “patlamayı tetikleyici unsurların gerekli önlemlerle yönetilememesi” gösterildi.

Çalışmasını dört ayda tamamlayan komisyon, kazanın meydana geldiği Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ait maden ocağında da inceleme yaptı. 366 sayfalık raporda kazayla ilgili şu değerlendirme yer aldı:

KAZANIN NEDENLERİ
· “Patlamanın meydana geldiği 14.10.2022 tarihinde metan ölçüm değerleri incelendiğinde uygulanan havalandırma projesinin, metanın patlama alt limitlerinin altında kalması için yeterli olmadığı görülmektedir.

· Metan patlamasının tetiklemesi ile art arda gerçekleştiği düşünülen kömür tozu patlamasının ve patlama şiddetinin ocağı yatay ve dikey yönde geniş bir alanda etkilemesinin nedeni, başarılı bir tozla mücadele yapılamaması ve su/toz barajlarının yetersiz olması ve doğru konumlandırılmamış olmasıdır.

· Üretim ve hazırlık sırasında yapılan patlatmalı kazı faaliyetlerinin mevzuatta belirtilen şartlara uymaması ve bunları kontrol eden ve denetleyen etkin bir denetim ve kontrol mekanizması olmaması ortam güvenliğini riske atmıştır.»

Raporda ayrıca kaza anında personel eksikliği nedeni ile merkezi gaz izleme odasında tek operatörün çalıştığı kaydedildi. Merkezi gaz izleme sisteminin sesli alarm sistemi ile entegre olmamasının, yer altı iletişim ağının zayıflamasına ve bilgi akışında aksaklıklara neden olduğu vurgulandı.

‘YENİ YASAL DÜZENLEME YAPILMALI’
Raporda yeni yasal düzenlemelere ihtiyaç olduğu da vurgulandı. İş kazalarında ihmal ve kusuru bulunanlara uygulanan cezaların ve denetim sırasında tespit edilen “iş sağlığı ve güvenliğini tehlikeye atan eksiklikler konusunda ihmal ve sorumluluk sahibi olanlara uygulanan idari yaptırımların caydırıcılığının” artırılması gerektiğine dikkat çekildi.

Raporda ayrıca, “Ruhsatsız işletildiği tespit edilen ve kapatılan madenleri işleten kişilere hapis cezası verilmesi ve bu kişilerin ömür boyu madencilik faaliyetlerinden men edilmesine yönelik yasal düzenlemeler yapılmalıdır” ifadeleri yer aldı.

BAĞIMSIZ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURUMU
Madenlerde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasına ve sürdürülebilir olmasına yönelik bir yönetim sisteminin oluşturulması gerektiği belirtildi. Bunun için uluslararası standartlarda, bağımsız bir ulusal maden iş sağlığı ve güvenliği kurumunun kurulması gerektiği kaydedildi.

HER OCAĞA ÖZEL HAVALANDIRMA PROJELERİ
Havalandırma projelerinin her ocağın özel şartlarına dikkat edilerek hazırlanması gerektiği de raporda yer alan başka bir öneriydi. Bu konudaki denetim, ölçüm ve analizlerin düzenli yapılmasının sağlanması gerektiği de vurgulandı.